Maud van Leyden - De Firmant

Onderweg in de auto had hij nog die Margaret gebeld, maar ook van haar was hij niet veel wijzer geworden. Zij had hem alleen maar uitgelegd wat de ‘standaardprocedure’ was bij een ontslag in opdracht van de gedragscommissie. Haar advies was om te tekenen bij het kruisje. “En wat dat ontslag betreft, daar gaan we financieel nog meer bij inschieten dan ik al dacht. Ze betalen me over het afgelopen jaar alleen mijn maandvergoedingen. Niet mijn woningdelen, geen bonus en ik krijg ook geen pakket.” Henriëtte was perplex: “Geen woningdelen? Maar dat betekent in feite dat ze je met terugwerkende kracht over het lopende jaar twee derde van je salaris afnemen!” Daar kwam het wel op neer. Het inkomen van een firmant was, om fiscale redenen, opgesplitst in een maandelijkse vergoeding en woningdelen. De Firma had een leaseconstructie opgezet waarbij de Firma officieel de eigenaar was van de huizen van de partners en de partners deze middels een leaseconstructie langzaam afbetaalden. Daarvoor gebruikten ze dan de woningdelen die ze jaarlijks uitgekeerd kregen naast hun basissalaris. Afhankelijk van de prijs van het huis zou een gemiddelde partner er tussen de vijf en tien jaar over doen om het huis helemaal in bezit te krijgen. “Met mijn woningdelen van dit jaar zou ik precies dit huis hebben afgelost,” zei Floris. “Maar als je die niet krijgt? Wat dan? Moet je dan toch aflossen? Mogen we hier blijven wonen? Hoe gaat dat?” vroeg Henriëtte. Floris zuchtte. Hij had geen idee. Hij had daar nooit over nagedacht. Henriëtte had het altijd ongemakkelijk gevonden dat er binnen de Firma niets zwart-op-wit werd vastgelegd over deze afspraken, maar Floris had altijd vertrouwd op de naam en reputatie van de Firma. Natuurlijk waren deze zaken goed geregeld. Althans, zo leek het altijd.

Het was te idioot voor woorden. Links en rechts hoorde je altijd verhalen van mensen die, om wat voor reden ze dan ook ontslagen werden, een enorme gouden handdruk meekregen. En Floris, die extreem lucratief was voor de Firma omdat hij de ene na de andere nieuwe cliënt binnensleepte, zou met terugwerkende kracht alles kwijtraken? Omdat dat nu eenmaal de standaard sanctie van die commissie was? “Gisteren dacht je nog dat je je hele jaarsalaris kreeg, dus inclusief je woningdelen,” herinnerde Henriëtte zich nog. “Dat is wel wat Victor noemde,” beaamde Floris, “maar Margaret ontkende dat weer. Ik heb gelukkig dat gesprek met Victor wel opgenomen met mijn telefoon, dus ik zou het kunnen gebruiken als bewijs. Ik weet alleen niet of ik dat zou mogen gebruiken in een rechtszaak.” In ieder geval kon het volgens Henriëtte geen kwaad om die opname goed te bewaren. Als het tot een rechtszaak zou komen dan zou het waarschijnlijk nog best belangrijk kunnen worden om vast te stellen dat die woningdelen bij het salaris hoorden. Zouden ze daartoe andere firmanten mogen oproepen als getuigen? En ook over dat pakket bijvoorbeeld, dat formeel niet bestond, maar wat iedereen tot nu toe had gekregen? Floris had geen idee of dat zou kunnen, maar hij wist wel heel zeker dat binnen de Firma niemand blij zou worden van openheid van zaken over de beloningsstructuur. Hij zou het in ieder geval allemaal laten uitzoeken door zijn advocaat.

“Maar je bent dus eigenlijk onderzocht door de commissie ‘Dieven en verkrachters’, als ik dat even plat uitdruk. Wie heeft überhaupt bedacht dat jij door deze commissie onderzocht moet worden? Dat is dan toch zeker van de zotte? En kan die commissie dat zelf niet bedenken?” Henriëtte kon er nog steeds niet over uit dat Floris was onderzocht door een dergelijke commissie, die er alleen is om onwaardig gedrag aan te pakken. “Weet je zeker dat er toch niet nog iets anders is? Je werkt veel met vrouwen samen, meer dan andere firmanten. Kan het niet zijn dat er toch iemand iets ‘#MeToo-achtig’ tegen je heeft ingebracht?” Het klopte dat Floris zich extra inzette voor de positie van vrouwen binnen de Firma. Hij was de laatste jaren wel ook voorzichtiger geworden. Vroeger kon hij nog wel eens een arm om iemand heenslaan, bij mannen en vrouwen om het even. Daar paste hij nu wel mee op. En hij zorgde er ook voor dat hij nooit alleen was met een vrouw in een ruimte met gesloten deur. Hij kon het zich daarom eigenlijk niet voorstellen dat er zo’n klacht tegen hem zou liggen. “Ik heb dat nog expliciet aan Victor gevraagd en hij heeft dat expliciet ontkend. Ik tast echt in het duister. Tot nu toe heeft niemand me verteld wat nu precies de aanklacht is. Hoe kan ik me dan überhaupt verweren?”

Ze waren zo vroeg klaar met eten dat ze met een kop koffie het acht uurjournaal konden bekijken. Dat ging grotendeels over Amerikaanse bemoeienissen in Oekraïne. Het was bijna niet te geloven hoever president Braun ging met druk zetten op de nieuwe Oekraïense president. Floris was niet verrast. “Dit speelt al zo veel langer. En ze bemoeien zich niet alleen met de regering daar, maar ook met GazoNat, de staatsoliemaatschappij.” Hij was daar zelf bijna iedere week en werkte nauw samen met Sergei, de huidige CEO. Deze had hem verteld hoe invloedrijke personen binnen de regering van president Braun samenspanden met corrupte oligarchen en druk uitoefenden op de Oekraïense president om Sergei te ontslaan en te vervangen door de vorige CEO. Deze laatste was zelf juist ontslagen wegens corruptie en had daarvoor zelfs in de gevangenis gezeten. Maar recentelijk was het onderzoek tegen hem stopgezet. Het was niet te bevatten dat de Verenigde Staten, de zelfbenoemde anti-corruptie kampioen, actief probeerden de Oekraïense regering en het staatsoliebedrijf te corrumperen voor hun eigen politieke spelletjes.

“Weet je,” zei Floris, “dat wij als Firma president Braun vaak bijstaan in zijn rechtszaken. Die affaires met die vrouwen bijvoorbeeld. Of we adviseren op de achtergrond. Met name bij die beschuldigingen met die Russische trollen. Dat doen we dan niet zelf, maar we helpen wel de zaak te onderbouwen.” Hij kwam terug uit de keuken met de tweede ronde cappuccino. Op één been kun je immers niet staan. “Dat is toch behoorlijk politiek. Ik dacht de Firma zich daar verre van hield,” vroeg Henriëtte zich af. “In principe doen wij natuurlijk niet aan politiek,” beaamde Floris, “en een president is uiteindelijk ook gewoon een cliënt. Maar je hebt wel gelijk met die trollen. Het mag wel, maar kun je het nog rijmen met je eigen principes? Ik weet niet wat we precies doen aan die zaak. Zolang het louter juridisch is en we aan de goede kant van de wet blijven moet het natuurlijk kunnen. En het is een belangrijke cliënt.” “Dus dat verhaal van normen en waarden is vooral ‘windowdressing’,” meende Henriëtte, “en uiteindelijk draait het net als bij ieder ander bedrijf gewoon om geld verdienen, maakt niet uit hoe.” Een maand geleden had Floris dat nog fel tegengesproken, maar inmiddels was hij daar allemaal niet meer zo zeker van.

Wat was er misgegaan?

Floris kon maar niet in slaap vallen. Alles wat er de afgelopen dagen gebeurd was, spookte door zijn hoofd. Het was allemaal zo onwerkelijk. Hij had inmiddels van Margaret begrepen dat het iemand van de Franse risico-afdeling was geweest die de zaak aanhangig had gemaakt bij de commissie. En dat het ging om disrespectvol gedrag tegenover een juriste daar. Zij had hem ook uitgelegd dat de commissie dan geen andere keus had dan de zaak te onderzoeken. Hij begon te begrijpen waar het vandaan kwam. Er speelde al een tijdje een persoonlijke kwestie tussen Sonia en één van de juristes daar. Dat had iets te maken gehad met de relatie die Sonia een tijdje had gehad met Amir, een Libanese firmant. Die relatie was inmiddels voorbij, want hij bleek haar te bedriegen. Het was een geheime relatie geweest, want eigenlijk mag dat helemaal niet binnen de Firma. Maar er waren toch genoeg mensen van op de hoogte geweest en kennelijk was dit een onderliggende oorzaak van dat conflict tussen Sonia en die Nathalie.