Jurgen Toonen - HERKENNEN BEZINNEN DOEN (HBD)

Herkennen Bezinnen Doen

Jurgen Toonen

Voor tekstvermelding is gebruikt gemaakt van de vertaling 1951 van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG).

© 2015 Jurgen Toonen

Auteur: Jurgen Toonen

Illustratie omslag Kruis, Hart, Vlinder:

Billy Alexander, https://Dreamstime.com, Royal Free License

Illustraties binnenwerk:

Claudia Busser (cb)

Pixabay: https://pixabay.com(p)

Halmar Wåhlin: logo “The Forwarded Lighthouse”, 2012

ISBN: 9789403652801

Uitgegeven door

“The Forwarded Lighthouse”, Nijmegen 2022, Netherlands, www.herkennenbezinnendoen.nl, info@herkennenbezinnendoen.nl

https://herkennenbezinnendoen.nl/communiceren-hdb-cursus-betekenen/

Niets uit deze uitgavemag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door print-outs, kopieën, of op welke manier dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgezonderd illustraties van Pixabay, aangegeven met (p) onderaan rechts en soms links, die zijn rechtenvrij.

HBD: HERKENNEN BEZINNEN DOEN

Sommige crisissen vereisen acute hulp. Ze hebben vaak een lange voorgeschiedenis, waarbij veel is misgegaan in de ontwikkeling van de betrokkene. Hierdoor worden grenzen onvoldoende aangegeven, kent men zichzelf niet goed, kent men geen rouwproces en weet men niet hoe met emoties en gedachten om te gaan. Kortom: weinig vaardigheden om die grenzen te stellen die nu juist acuut nodig zijn bij het bezweren van een crisis.

Door de jaren heen is mijn pastoraat als crisispastoraat te bestempelen. Ver geëscaleerde problemen kreeg ik op mijn bord. Om snel bovenstaande problemen en tekortkomingen het hoofd te bieden en de benodigde vaardigheden te ontwikkelen heb ik door de jaren heen deze methode ontworpen. Deze methode heeft me handvatten gegeven in het omgaan, oplossen en beheersbaar maken van crisissen. Communicatie stond daarbij centraal.

De methode wierp haar vruchten af. Mensen konden er snel mee uit de voeten, ontwikkelden zich, verbeterden hun communicatievaardigheden, werden meer assertief en zagen snel resultaat. Hoewel niet zonder strijd en moeite. Want het is soms hard werken aan jezelf.

Iemand hoeft niet in een crisis te zitten om deze zelfstudiecursus te kunnen doen. De omstandigheden zijn alleen niet zo heftig, maar de principes en de valkuilen met betrekking tot communicatie en conflicten blijven hetzelfde.

Ik noem het de HBD-methode: Herkennen Bezinnen Doen.

Deze zelfstudiecursus is geschreven op basis van drie pijlers:

1 Communicatie: assertiviteit en conflictoplossing

2 Begin van verwerking: innerlijke genezing en verandering

3 Geestelijke wapens en de praktische toepassing daarvan.

Gebaseerd op elementen uit theorieën, methoden, eigen verwerkingservaring en –technieken - een beetje van mezelf dus - vormen deze drie pijlers een mix voor snel toepasbare crisisbeheersing. Deze leidt tot een directe aanpak, die begrijpelijk, behapbaar en snel bruikbaar is voor de persoon in crisis en degene die bijstaat.

Naast zelfstudie voor assertiviteit, conflictoplossing en algemene verbetering van de communicatie is deze cursus ook bruikbaar voor pastorale counseling. Begeleiding van mij hierbij is mogelijk.

Daarnaast is het te gebruiken als een actieve zoektocht naar jezelf in en samen met Christus.

Succes, veel plezier en vooral veel zegen!

Mijn achtergrond in relatie tot deze communicatiecursus heeft enige toelichting nodig, om zo meer duidelijkheid te verschaffen over waarom ik bepaalde communicatievaardigheden en -technieken prefereer. Natuurlijk gelden bepaalde basisprincipes voor iedereen. Dingen als grenzen aangeven, elkaar respecteren, signalen herkennen, erover nadenken (bezinnen) enzovoort. Toch zijn er bepaalde dingen waar ik meer accent op leg. Want enerzijds werken ze voor mij uitstekend en anderzijds er extra aandacht nodig is om zwakke punten te verbeteren. Voor een ander hoeven die dingen niet in dezelfde mate effectief te zijn. Ik spreek bijvoorbeeld vrij snel iets uit. Een ander kan meer bezinkingstijd nodig hebben. Het onderzoeken van een vals schuldgevoel in combinatie met waar verantwoordelijkheid ligt, is voor mij een zeer punt, wat voor anderen niet zo zwaar hoeft te wegen.

Mijn bakvormpje ziet er net weer wat anders uit. Het is belangrijk dat ieder een eigen op hen toegespitst vormpje ontwikkelt met de grondbeginselen als basis. Daarom stimuleer ik vooral om jezelf te ontdekken. In deze cursus wordt een breed scala aan kennis, ervaring, technieken, vaardigheden aangereikt. Welke gaat werken, of in welke combinatie of mate, moet de praktijk uit gaan wijzen. Dat is voor ieder een persoonlijk ontdekkingsproces. Om mijn vormpje beter te laten begrijpen is er een stukje persoonlijke achtergrond nodig.

Communiceren is mij niet vanzelf meegegeven tijdens mijn opvoeding. Ik kom uit een disfunctioneel gezin waar men niet met emoties en stress kon omgaan. Van fatsoenlijk communiceren was geen sprake. Schreeuwend, manipulerend, afgewisseld met loopgravenoorlogen via stiltes. Een situatie waar snel op je werd afgereageerd als kind zijnde, wat veel angst en stress met zich meebracht.

Het is natuurlijk te begrijpen dat dit niet goed is voor je ontwikkeling, Vooral niet met betrekking tot je communicatieve vaardigheden. Omdat er van het ene op het andere moment een uitbarsting kon komen, had je geen idee wanneer je goed of fout was. Geen idee van waar je grenzen lagen en die van de ander. Voor mij waren valse schuldgevoelens en angsten dagelijkse kost als jong, opgroeiend kind. Ook wanneer je niets fout deed.

In verband met deze angsten heb ik een zeer defensief mechanisme ontwikkeld. Bijvoorbeeld al bij voorbaat afstand nemen zonder dat ik echt weet hoe iets precies in elkaar zit. Of al bij voorbaat woedend worden. Het informeren over hoe iets bedoeld wordt of in elkaar zit, het checken van informatie dus, was voor mij van cruciaal belang om gezond te kunnen communiceren. Iets wat in mijn bakvormpje veelvuldig voor komt. Een ander belangrijk punt was om te onderzoeken waar verantwoording lag om te weten of mijn schuldgevoel wel terecht was. Want die was natuurlijk helemaal krom geslagen.

Later als volwassene heb ik dat moeten ontwikkelen. Min of meer uit noodzaak omdat ik toen in zware depressies terecht was gekomen door onder andere de posttraumatische stressstoornis opgelopen door het mishandelen. Ik heb negen zelfmoordpogingen ondernomen. Het leven was voor mij helemaal kapot. De angsten, het doodsverlangen en de zelfverachting waar ik mee leefde waren ondraaglijk. Mijn defensieve communicatiestijl maakte dat alleen maar erger. Het moest veranderen. Beter gezegd een gezonde communicatiestijl zou mij veel helpen hier uit te komen en te blijven.

Met behulp van psychologische en pastorale hulp, veel gebed, samen met God dus, medicijnen, veel verwerken, jezelf leren kennen en liefhebben, gedragstherapieën, regressie enzovoort ben ik na 15 jaar er doorheen. Dat betekent dat zon 80-90% van alle woede, eenzaamheid, verdriet, existentiële diepe angsten, zelfverachting, zelfmoordneigingen zijn verwerkt, een plek gegeven en nieuwe communicatievormen zijn ontwikkeld. Natuurlijk is het zo dat je niet alles 100% verwerkt krijgt. Resten zullen altijd aanwezig zijn in zowel emoties, als gedachtepatronen als lichamelijke reacties. Littekens blijven er altijd over. Maar het leven is wel leefbaar geworden.

Die communicatie ontwikkelen was hierbij van cruciaal belang. Zonder was ik niet ver gekomen en liep ik keer op keer tegen dezelfde dingen aan. Had ik het dus niet gered, en had ik ook niet op een andere manier met mijzelf, mijn omgeving en God om kunnen gaan. Want ik had een zeer agressieve, afwerende communicatie opgebouwd aan het einde van mijn tienerjaren. Je kon wel met mij omgaan als je redelijk was. Maar gebeurde er iets dan was ik snel te aanvallend, te afwerend. Voelde me snel afgewezen of juist angstig dat ik de ander had afgewezen, lees gekwetst. Van jongs af aan was ik getraind om gevaar te ontdekken en te ontwijken of te pareren. De focus lag op geen klappen krijgen of afwijzing te riskeren. Dat was als kind dagelijkse kost. Van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat. Hoewel de oude mechanismen toch nog wel eens de kop op kunnen steken in onbewaakte en onverwachte situaties, is dit helemaal veranderd.