Леонид Дайнеко: Меч князя Вячкі

Колты — жаночае ўпрыгожанне.

Одр — ложак.

Чарнец — манах.

Сцяг — тагачаснае вайсковае падраздзяленне колькасцю ў 50 чалавек.

Лета 6714-е — каб даведацца, які тады быў год па нашым летазлічэнні, трэба ад лічбы 6714 адняць 5508. 6714–5508 = 1206.

Мінезінгеры — сярэдневяковыя вандроўныя спевакі.

Понт — Чорнае мора.

Лепа — добра.

Аўкштайты — жыхары паўднёва-ўсходняй Літвы.

Вятшыя — лепшыя, багатыя баяры.

Харалуга — меч.

Крыва-Крывейта — легендарны літоўскі першасвяшчэннік.

Вайдэлоты — літоўскія жрацы.

Стрый — дзядзька па бацьку.

Тул — калчан.

Магерка — мужчынская шапка.

Дым — падатковая адзінка ў старадаўні час.

Капішча — месца пакланення паганскім багам.

Перуноў Шлях — Млечны Шлях.

Трэба— ахвяра.

Верв — абшчына.

Сядміца — тыдзень.

Ізгоі — асобы, якія страцілі сваю сацыяльную прыналежнасць — выйшлі з абшчыны, выкупіліся з халопства, разарыліся і г. д.

Бяроста — ліст, пасланне.

Пошлы — ад «пошліна», г. зн. старына. Пошлыя купцы — радавітыя багатыя купцы з купецкай вярхушкі.

Рукадзельныя людзі — рамеснікі.

Брашно — дабро, багацце.

Дырхемы, дынары — манеты таго часу.

Кадоўбцы — дзежкі, дзежачкі.

Шаснаццаць летаў — у старадаўняй Русі выходзілі замуж нават у 12 гадоў.

Чарніца — манашка.

Угры — венгры.

Клабук — галаўны ўбор манахаў.

Злюб — шлюб.

Вадохрышча — царкоўнае свята.

Вена — выкуп за нявесту.

Кімка — тканіна з Візантыі.

Порты — адзенне.

Знузнікі — коннікі.

Ялань — лясная паляна.

«Конь» — драўляны слуп, на якім мацаваліся палаткі.

Відок — сведка.

Лашт — тона.

Агнішчанін — гаспадар пасекі, «агнішча», «княжы муж».

Ловы — паляванне.

Вароп — разор, знішчэнне.

Эпітымія — царкоўнае пакаранне ў выглядзе паста, доўгіх малітваў і г. д.

Тысяцкі — вайсковы кіраўнік гарадскога апалчэння «тысячы».

Пастрыг — абрад абразання валасоў на галаве тых хто прымае манаства.

Глебавічы — князі, нашчадкі князя Глеба Усяслававіча Менскага.

Мыта — падатак, які браўся з купцоў пры перавозе тавараў.

Кадзь — бочка, старадаўняя мера сыпучых цел, якая раўнялася 14 пудам.

Бірыч — вяшчальнік, які аб'яўляў на плошчах волю князя, памочнік князя ў судовых і дыпламатычных справах.

Пасаднік — намеснік князя, вышэйшая дзяржаўная асоба ў горадзе.

Свеі — шведы.

Сто — купецкія арганізацыі, якія існавалі ў старадаўніх Ноўгарадзе, Полацку і, магчыма, іншых гарадах.

Жывот — жыццё.

Швагер — брат жонкі.

Крыца — кавалак сырадутнага жалеза.

Броднікі — вольнае насельніцтва ўзбярэжжа Азоўскага мора.

Унот — юнак, тут вучань, чаляднік рамесніка.

Дрэсва — тоўчаны граніт.

Палетнік — чалавек, які наймаўся на работу на адно лета.

Харугва — палотнішча з выявай Хрыста, якое ўмацоўвалася на доўгім шасце.

Лоўчыя — паляўнічыя.

Юдоль — жыццё з яго клопатамі і смуткам.

Баса — прыгажосць.

Ледзянец — так у тыя часы палачане і наўгародцы называлі эстонскі горад Лінданісе — будучы Талін.

Хоры — верхняя адкрытая галерэя, балкон унутры царквы.

Містэрыя — жанр сярэдневяковага рэлігійнага тэатра. Прадстаўленні даваліся на гарадскіх вуліцах і плошчах.