Алексей Якимович - Пастка для пярэваратня

Здесь есть возможность читать онлайн «Алексей Якимович - Пастка для пярэваратня» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Минск, Год выпуска: 1997, ISBN: 1997, Издательство: Юнацтва, Жанр: Детские приключения, на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Пастка для пярэваратня: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Пастка для пярэваратня»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

У аповесці, якая дала назву кнізе, аўтар уваскрашае падзеі сярэдзіны XIV стагоддзя на Панямонні. У аснове апавядання — напад атрада крыжакоў на вёску Парэчча, пасля чаго ў ваколіцах паселішча з'яўляецца таямнічая жанчына… з барадой.
Не менш драматычная сітуацыя складваецца і для герояў аповесці-казкі «Гуслі на дзікай грушы».
Змест: Пастка для пярэваратня. Гуслі на дзікай грушы. Мастак:

Пастка для пярэваратня — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Пастка для пярэваратня», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

— Братка-а! Братка-а! — загаласіў Мацей. А гэтая, малая, Алеся, скнарыцца:

— Я не магу. Я так хутка не магу.

Як і раней, свеціць сонца, блішчыць, дзе спакойна, дзе вірліва, імкнецца ўдалеч рака, зялёная трава пяшчотна лашчыць ногі. Ды вось даганяе Крывавая Рука. «Тух-тух-тух…»— цяжка стукаюць капытамі коні. «Тух-тух-тух…» — стукае ў скронях.

— Братка-а-а! Братка-а-а!.. — Мацей галосіць аднатонна, быццам кацянё, якое ў густой траве сядзіць, пакінутае, дарогі дамоў не ведае.

— Не магу. Не магу так хутка, — просіцца Алеся.

Бліжэй, гучней выццё галоднай воўчай зграі. Але ж і лазняк блізка, рукой падаць. Мацей збочыў, палез у кусты. Куды ж ён? Човен жа каля берага. Можна пераправіцца, не ўбачаць за павароткай.

— Мацей… Мацей…

Не чуе. Знік у кустах. Што ж, схаваецца. Крыжакі ў лазняк не палезуць. Пабаяцца. Ведаюць, што дрыгва.

— Яначка, не магу, дух займае, — загаласіла Алеся.

Ён сыкнуў на яе:

— Цярпі.

Усё. Здаецца, выратаваліся. Знаёмая сцяжынка. Яна на бераг выведзе.

— Алеся, яшчэ крышку. Вось і човен.

Янка штурхнуў Алесю ў плечы.

— Лезь.

Яна ступіла, упала на дно, знясіленая. Няхай. Няхай ляжыць. Так лепей. Што, калі з лукаў ці з арбалетаў пачнуць страляць?

Схапіў вясло, адпіхнуўся, стараючыся не плёснуць. Човен паслухмяна паплыў. «Вух», — вухнуў, жыруючы, шчупак.

На дапамогу

Янка саскочыў з чоўна, паклікаў Алесю:

— Вылазь.

А яна ляжыць, абхапіўшы галаву рукамі.

— Баюся крыжакоў.

— Вылазь. Яны на тым беразе.

Алеся ўсхапілася, вавёркай выскачыла з чоўна.

— Крыжакі… Яначка…

— У аеры нас не ўбачаць.

Сапраўды, аер густы, высокі. Тут і дарослы схаваецца. Калі па аеры прабірацца паўз бераг, то неўзабаве будзе грудок, за грудком — дрыгвяністае балота — пастка для таго, хто яго не ведае, а там — вёска, родная, свая, звыклая. Яна невялікая: усяго дзве вуліцы. Адна пачынаецца адразу ад рэчкі, на ўзгорку, а другая падыходзіць да лесу.

— У вёску пабяжым? — запытала Алеся.

Янка прамаўчаў. Ён і сам спярша хацеў бегчы ў вёску, расказаць пра ўсё, ды пасля перадумаў. Крыжакі праз Шчару не перабяруцца. Не ведаючы броду, не пасунуцца ў ваду. Самі патопяцца і коней загубяць. Дык чаго спяшацца? Мацей… Там Мацей. Што з ім? Што, калі высунецца? Як яго папярэдзіць, каб сядзеў у лазняку, каб носа не паказваў?

— Яначка, а калі хто-небудзь з нашых за раку паедзе? — прамовіла Алеся.

Праўду яна кажа. Не падумаў пра гэта. Крыжакі непадалёку, чакаюць. Быць бядзе…

— Алеся, бяжы ў вёску.

Алеся глянула на яго сваімі сінімі вачыма.

— А ты?

— Мацей там…

— Я з табой застануся.

— Бяжы. Людзям раскажаш.

— Баюся. Адна баюся.

— Чаго баяцца? Яны ж за ракою.

— Усё роўна баюся. Калі заплюшчу вочы, то здаецца, што крыжак даганяе. Сам вялізны, сцяг з Крывавай Рукой трымае.

— Алеся, трэба. Разумееш?

— Не! — Алеся сцялася ў камячок, а пасля ўсхліпнула: — Яны маю торбачку забяруць. Згубіла-а…

«Якія гады, такі і розум. Торбачку шкадуе. Радавалася б, што сама ўцякла», — падумаў Янка.

— Хадзем, — сказаў ён.

— Разам?

Янка незычліва буркнуў:

— Разам.

Яны моўчкі прабіраліся праз аер. Кружыліся, ляталі матылі, дзесьці, нябачныя, стракаталі стракозы, пераскаквалі з аерыны на аерыну конікі-скакуны.

— Калі б крыжакі да нас як госці прыйшлі, то мы прынялі б іх? — парушыла маўчанне Алеся.

Янка не зразумеў яе.

— Як прынялі б?

— Ну, як нашага Алексу мы прынялі. Сябра Алексу.

Янка ўздыхнуў. Сапраўды, прынялі. Алекса з мінулага лета ў Алесінай хаце жыве. Бяздомак ён. Напрадвесні ў вёску прыцягнуўся. Страшны, абарваны. Пасля ў вёсцы праведалі, што горад, у якім жыў Алекса, спалілі крыжакі. Адзін Алекса вырваўся, выратаваўся. Ён, Янка, нядаўна папрасіў Алексу: «Раскажы, як крыжакі твой горад ваявалі». А Алекса павярнуўся і пайшоў. Таго дня сказаў бацьку: «З Алексы слова не выцягнеш. Дзівак». Бацька ў адказ: «Не чапляйся да чалавека смаліцаю». Пасля пачуў ад бацькі, як крыжакі ваявалі горад, у якім жыў Алекса.

Тры дні і тры ночы абараняліся гараджане. Тры дні і тры ночы не спалі, не зводзілі вачэй. Кідалі каменне, лілі гарачую смалу. Шмат злыдняў-крыжакоў палягло пад сценамі горада. Ды знясілелі абаронцы. Праламалі крыжакі сцяну, уварваліся ў горад. Рабавалі, палілі хаты, параненых, старых і малых у полымя кідалі. Там, дзе быў горад, жэглішча стала. Алекса пакінуў абжыты кут. Блукаў, бяздомак, пакуль тут, у вёсцы, не прыпыніўся. Шмат такіх людзей, як ён, на Панямонні. Здавён іх сябрамі ці суседзямі называюць. Жывуць, працуюць у чыёй-небудзь сям'і. Пасля побач сваю хату будуюць. Сябры, суседзі… «Прымаем, бо такі наш славянскі звычай. Славяне мы», — пахваліўся тады бацька. І яшчэ пра адзін даўні звычай расказаў. Госць у хаце — самы ганаровы чалавек. Усё лепшае — яму. Зрабіць зло госцю — назаўжды ганьба ўсёй вёсцы. А калі хто іншы пакрыўдзіць яго, то гаспадар адпомсціць любому крыўдзіцелю, няхай гэта будзе хоць князь.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Пастка для пярэваратня»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Пастка для пярэваратня» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Отзывы о книге «Пастка для пярэваратня»

Обсуждение, отзывы о книге «Пастка для пярэваратня» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x