Роберт Бёрнс - Вам слова, Джон Ячмень!

Шапка-брыль, з-пад шапкі чуб.
Слаўны хлопец,
Статны хлопец,
Ён аб здрадзе і не чуў,
Мужны горскі хлопец.

Чуеш, даль пяе трубой?..
Што ж,— бывай,
Мая дзяўчына!
Кліча нас труба на бой,
Кліча нас айчына.

Зброі звон і звон падкоў...
Юнакі — ў паход
Бараніць ад чужакоў
Волю і народ!

Не бывала, каб сычы
Засланілі сонца,
I брытанскія мячы
Не спужаюць горца.

Стрэнеш карнікаў — карай,
Слаўны хлопец,
Статны хлопец,
I праслаў шатландскі край,
Слаўны горскі хлопец!

Ён развітаўся
З кратамі —
Сваё перацярпеў
I раптам перад катамі,
Танцуючы, запеў:

Бывайце, турмы караля,
Дзе ўсе сябры мае!
Сягоння вітая пятля
Мне шыю абвіе.

На ратным полі быў не раз
Я ў смерці на віду.
I зараз у смяротны час
Я духам не ўпаду.

Калі б не гэты груз акоў
Ды меч мне — сведкам бог,—
То й дзесяць вашых смельчакоў
Я ў схватцы б перамог.

Я вернасць краю апраўдаў
Адвагай у баях,
Але прадажнік нас прадаў —
I прыйдзе смерць мая.

Журба, а не жывёльны страх,
Душу мне скалане,
Што некаму ў маіх гарах
Адпомсціць за мяне.

Бывай, мой край! Не забывай,
Што мне ў чужыне прэць.
Трус толькі той, хто рвецца ў бой,
А смерць баіцца стрэць.

Так весела,
Пад перастук
Штыблета аб штыблет,
Сын з роду Ферсанаў,
Дзяцюк,
Пакінуў гэты свет.

Абсядзем застолле, сябрынай абсядзем
I перш за адсутных мы чокнемся шклом —
За тых, хто не з намі за гэтым сталом.
Хто ж справе свабоды Шатландыі здрадзіў,
Хай слёзы глыне з палыном.

За чэсць і адвагу спарожнім біклагу.
Вясёлым і мудрым — дабра!
Сумленным, праўдзівым — дабра!
Братам нашым, верным шатландскаму сцягу,
Шатландыі нашай — ура!

За тых, хто далёка, яшчэ па адным,
За тых, хто не прыйдзе,— не грэх па другім.
За Чарлі-выгнанца і жменьку паўстанцаў,
Адданых і мужных, пры ім!

Свабодзе — лаўровы вянок і акраса,
Хай Розум патроіць ёй сілы!
А ўсю тыранію з тыранамі разам
Хай чэрці падхопяць на вілы!

За тых, хто ў няволі капае пясок,
За тых, хто ў прадзільнях насуквае ўток,
За слаўнага Джымі, любімага ўсімі,
Што недзе ў цямніцы гібее,— глыток!

Глыток — за свабоду без страху чытаць,
Свабоду пісаць і свой лёс вырашаць,
Бо праўда святая такіх і пужае,
Якім яе страшна народу сказаць.

За тых, хто далёка ў снягах
Са зброяй стаяць у руках,
За нашых шатландцаў —
Бясстрашных паўстанцаў
Нацэдзім з кляновых біклаг!

I вып’ем за гэтым сталом
За ўсіх з непакорным чалом,
А ўсёй чорнай здрадзе
Хай хлеб перасядзе
Ў іх горле кастрывым зялом!

Цудоўны ясень вырас, брат,
У горадзе Парыжы;
Пад засень ясеневых шат
Бяжыць чарнявы, рыжы,

Стары, малы, усякі люд,
Хадзячы і бязногі.
Спяшаюцца, як на салют
У гонар перамогі.

Раней стаяла там турма,
Тыранаў абаронца.
Цяпер Бастыліі няма,
На плошчы смех і сонца.

I што ні год, то новы плод
На гэтым дрэве спее.
I хто той плод хоць раз у рот
Паклаў, той разумее,

Што не скаціна чалавек,
Што і плебеі — людзі,
Што рабства аджывае век
I болей так не будзе.

З усіх багаццяў даражэй
Французскі гэты плод нам.
Ён прыдае, як чарадзей,
Моц, веру ўсім галодным.

Натхняе мужнасцю ён, брат,
Усіх сяброў краіны,
А здрадніку ён горш чым яд:
Не пражыве гадзіны.

Хвала і слава, брат, таму,
Хто спагадаў народу,
Прынёсшы ў гальскую турму
Той парастак свабоды.

Ён разагнаў маркотны цень
I ў глыб пайшоў, у ход, брат,
I праясніў, нібы прамень,
I захад, і усход, брат!

Хацелі ж загубіць жыццё
Майстры ліхой расплаты.
Тачылі кволае лісцё
Пілаты і прэлаты.

Гніль, вусень, трутні, чэрві, тля
Губілі і марылі;
Згрызала бубачкі з галля
Прыдворных камарылля.

Падкоп злачыннаю рукой
Рабілі слугі трона,
Ды пахавалі ў яме той
I слугаў, і Бурбона.

Давала клятву пры двары
Пражорлівая зграя,
Што дрэва згіне без пары
Да першага ўраджаю.