Henrik Ibsen - Puphejmo

NORA. Nu, estas iom stranga esprimo. Ĉu io okazus?

RANK. Okazos tio, pri kio mi longe estas pretigita. Sed mi vere ne kredis, ke okazus tiom frue.

NORA (prenas lian brakon). Pri kio vi sciiĝis? Doktoro Rank, diru al mi!

RANK (sidigas sin apud la forno). Pri mi malboniĝas, kaj estas nenio farebla pri tio.

NORA (spiras liberigita). Pri vi?

RANK. Pri kiu alia? Ne utilas mensogi por si mem. Mi estas la plej mizera el ĉiuj miaj pacientoj, Sinjorino Helmer. Dum kelkaj tagoj mi faris ĝeneralan bilancon de mia interna stato. Bankroto. Post unu monato mi eble kuŝos putrante tie supre en la tombejo.

NORA. Fi, fi, kiel naŭze vi parolas.

RANK. La afero ankaŭ estas malbenite naŭza. Sed la plej naŭza estas, ke antaŭos tiom da aliaj abomenaĵoj. Restas nur unu sola ekzameno; kiam tiu estos finita, mi scios proksimume, kiam komenciĝos la putrado. Estas io, kion mi volas diri al vi. Helmer pro sia delikata naturo sentas karakterizan abomenon kontraŭ ĉio malbelega. Mi ne volas akcepti lin en mian malsanulĉambron.

NORA. Ho, tamen doktoro Rank –

RANK. Mi ne volas havi lin tie. Neniel. Mi fermos mian pordon por li. — Tuj kiam mi certe scios pri la dissolva fino, mi sendos al vi mian vizitkarton kun nigra kruco, kaj tiam vi scios, ke la diseriga abomenaĵo komenciĝis.

NORA. Ne ne, hodiaŭ vi estas ja tute absurda. Kaj mi kiu tiom dezirus, ke vi estu en precipe bona humoro.

RANK. Kun la morto en la manoj? — Kaj tiel punpagi por la kulpo de aliulo. Ĉu estas justeco en tio? Kaj en kiu ajn familio regas iamaniere tia senkompata fatalo –

NORA (kovras la orelojn). Pa, pa! Gaje; gaje!

RANK. Jes, mi ĵuras, la tuto estas efektive nura ridindaĵo. Mia povra, senkulpa spino devas suferi pro la gajaj leŭtenantaj tagoj de mia patro.

NORA (apud la maldekstra tablo). Li ja fordonis sin al asparagoj kaj pasteĉoj el anserhepato. Ĉu ne tiel?

RANK. Jes; kaj al trufoj.

NORA. Jes trufoj, jes ja. Kaj al ostroj, mi kredas?

RANK. Jes ostroj, ostroj; kompreneble.

NORA. Jes, kaj aldone la boteloj da portvino kaj ĉampano. Bedaŭrinde ke ĉiuj tiuj delikataĵoj ataku la spinon.

RANK. Precipe bedaŭrinde ĉar ili atakas malfeliĉan spinon, kiu ĝuis eĉ ne guton da ili.

NORA. Ak jes, estas ja tio la plej bedaŭrinda.

RANK (rigardas ŝin esplore). Hm.

NORA (iom poste). Kial vi ridetis?

RANK. Ne, estas vi kiu ridis.

NORA. Ne, estas vi kiu ridetis, doktoro Rank!

RANK (ekstaras). Vi certe estas pli granda petolulino, ol mi imagis.

NORA. Mi estas tiel incitita al frenezaĵoj hodiaŭ.

RANK. Aspektas tiel.

NORA (kun la manoj sur liaj ŝultroj). Kara, kara doktoro Rank, vi ne formortu de Torvald kaj mi.

RANK. Nu, tiun postsopiron vi certe eltenos facile. Tiu baldaŭ forgesiĝas, kiu foriras.

NORA (rigardas lin en timo). Vi tion opinias?

RANK. Oni ligas novajn kontaktojn, kaj tiam –

NORA. Kiu ligas novajn kontaktojn?

RANK. Tion faros vi ambaŭ, kiam mi estos for. Vi mem jam estas sur la vojo, mi opinias. Pro kio ĉeestis tiu sinjorino Linde ĉi tie hieraŭ?

NORA. Aha. — ĉu vere vi estas ĵaluza pri la kompatinda Kristine?

RANK. Jes, mi estas. Ŝi prenos mian lokon en la domo. Kiam mi forestos, eble tiu ino –

NORA. Ts, ne parolu tiom laŭte; ŝi sidas en la apuda ĉambro.

RANK. Eĉ hodiaŭ? Jen vi vidas.

NORA. Nur por kudri mian kostumon. Bona Dio, kiom maljusta vi estas. (eksidas sur la sofon) Estu saĝa, doktoro Rank; morgaŭ vi vidos kiel bele mi dancos; kaj tiam vi imagu, ke mi tion faras nur por vi, — ja, kompreneble ankaŭ por Torvald; evidente. (prenas kelkajn aĵojn el la skatolo) Doktoro Rank, sidigu vin ĉi tie, kaj mi montros ion al vi.

RANK (sidigas sin). Kio estas?

NORA. Jen. Rigardu!

RANK. Silkoŝtrumpojn.

NORA. Karnokolorajn. Delikatajn , ĉu ne? Tamen nun estas mallume; sed morgaŭ — Ne, ne, ne; vi nur rigardu la piedpecon. Nu do, vi povas vidi ankaŭ la supron.

RANK. Hm –

NORA. Kial vi aspektas tiel kritikema? Ĉu vi kredas ke ili ne estas laŭmezuraj?

RANK. Pri tio neeblas por mi havi iun pravigitan opinion.

NORA (rigardas lin momenton). Fi, honton al vi. (frapetas lin sur la orelon per la ŝtrumpoj) Tio estu por vi. (ree enpakas ilin)

RANK. Kaj kiujn aliajn admirindaĵojn povos mi vidi?

NORA. Eĉ ne iometon pli vi rajtas vidi; ĉar vi estas malbonkonduta. (ŝi kantetas kaj serĉas inter la aĵoj)

RANK (post mallonga paŭzo). Kiam mi sidas tiel tute intime kune kun vi, tiam mi ne komprenas — ne, mi ne konceptas — kio fariĝus el mi se mi neniam estus veninta en tiun ĉi domon.

NORA (ridetas). Jes, mi vere opinias, ke vi sentas vin sufiĉe komforta ĉe ni.

RANK (pli mallaŭte; rigardas antaŭen). Kaj jen esti devigata forlasi ĉion –

NORA. Pa, pa; vi nenion forlasos.

RANK (kiel antaŭe). — kaj eĉ ne povran signon de dankemo povas mi postlasi; apenaŭ efemeran postsopiron, — nenio krom vaka loko, kiun la unue venanta povos okupi.

NORA. Kaj se mi nun petus vin pri? Ne –

RANK. Pri kio?

NORA. Pri granda pruvo pri via amikeco –

RANK. Jes, Jes?

NORA. Nu, mi celas, — ege grandan servon –

RANK. Ĉu vi vere unu fojon volus igi min tiom feliĉa?

NORA. Ho, vi ja tute ne scias, pri kio temas.

RANK. Nu, bone; do diru al mi.

NORA. Ne, ĉar mi ne povas, doktoro Rank; estas io tiom ekstreme ega, — kaj konsilo kaj helpo kaj servo –

RANK. Des pli bone. Estas por mi neimageble al kio vi aludas. Sed diru do. Ĉu mi ne havas vian konfidon?

NORA. Jes, vi havas pli ol kiu ajn alia homo. Vi estas mia plej fidela kaj bona amiko, mi ja scias. ĝuste tial mi volas diri tion al vi. Do bone, doktoro Rank; estas io, kion vi devas helpi min, ke ne okazu. Vi scias kiom kore, korege Torvald amas min; neniun momenton li hezitus fordoni sian vivon por mi.

RANK (klinita kontraŭ ŝi). Nora, — ĉu vi do kredas, ke li estas la sola?

NORA (kun ekmoveto). — kiu?

RANK. Kiu ĝoje fordonus sian vivon por vi.

NORA (peze). Nu do tiel.

RANK. Mi ĵuris en mi mem, ke vi tion sciu, antaŭ ol mi foriros. Pli bonan okazon mi neniam trovus. — Jes, Nora, nun vi scias. Kaj nun vi ankaŭ scias, ke al mi vi povas vin konfidi, kiel al neniu alia.

NORA (stariĝas; trankvile kaj sen abrupto). Lasu min pasi.

RANK (liberigas lokon por ŝi, sed restas sidanta). Nora –

NORA (ĉe la pordo de la antaŭĉambro). Helene, enportu la lampon — (iras al la forno) Ak, kara doktoro Rank, tio estis vere malbele farita de vi.

RANK (ekstaras). Ke mi amas vin eĉ pli profunde ol kiu ajn alia? Ĉu tio estas malbela?

NORA. Ne, sed ke vi lasis vin mem elbabili. Tio estis ja tute ne necesa –

RANK. Kion vi aludas? Ĉu vi do sciis?

(La ĉambristino envenas kun la lampo, metas ĝin sur la tablon kaj ree eliras.)

RANK. Nora, — sinjorino Helmer, — mi demandas vin, ĉu vi ion sciis?

NORA. Ho, kiel mi sciu, kion mi sciis aŭ ne sciis? Mi vere ne povas diri al vi —. Ho, ke vi estus tiel mallerta, doktoro Rank! Ĉio estis ja nun tiel bona.

RANK. Nu, vi almenaŭ nun scias, ke mi estas je via dispono kun vivo kaj animo. Ĉu vi nun volas malkaŝe paroli?

NORA (rigardas lin). Post tio?

RANK. Mi petas vin, sciigu al mi kio estas.

NORA. Nenion vi povas nun ekscii.

RANK. Tamen tiel vi ne devas puni min. Permesu al mi fari por vi tion, kio estas en homa eblo.

NORA. Nun vi povas por mi nenion fari. — Cetere mi ne bezonas iun helpon. Eble ĉio estas nur imagaĵoj. Certe tiel estas. Kompreneble! (sidigas sin en la balancan seĝon, rigardas lin, ridas) Ja, ja, doktoro Rank, vi vere estas iom galanta sinjoro. Kaj ĉu vi ne trovas kaŭzon por honto, nun kiam la lampo estas enportita?

RANK. Ne; vere ne! Sed eble mi foriru — por ĉiam?