Сяргей Чыгрын - Янка Купала і Слонімшчына

На Купалле

Як ранак загляне з-пад летняе ночы
Ды сонейка згоне ўсе сумныя хмары,
Пайду я дзівіцца ў поле на чары,
Расою абмыю заплаканы вочы…
Пайду я ў вёску пад шэрыя хаты,
Увайду сабе ціха пад мховыя стрэхі,
І буду збіраці дзявочыя смехі,
І буду вясёлы, і рад, і багаты!
Ля збожжа, ля кветак, накрытых расою,
Пайду я да лесу зялёнай мяжою,
Пад голаў злажыўшы дарожны мой клунак,
На мох пад хваіну я там палажуся
І ціха за край свой тагды памалюся!..

Памяці Янкі Купалы

Яго няма!.. А песні следам
Штогод — усё мацней звініць,
І сам ён — звонкая легенда,
Якой і рэху не абняць.
Паслухаеш — і сэрцу сцішна:
Мы не сустрэнем больш таго,
Хто Беларусь, як песню, ўзвышаў
І ў сэрца кінуў нам агонь.
Агонь, што саграваў у сцюжу
І разгараўся на вятрах
І сілы дадаваў, каб здужаць
З звяроў найбольшага звяра.
Мы зноў на бацькаўскім загоне,
Каля разбураных сядзіб
І пры Купалаўскім пантэоне
Ўсебеларускае зямлі.
І месцу, дзе тварыў Купала,
Здабылі права далажыць:
Навек з варожых генералаў
Сарваны пыха і крыжы.
Над Янкам хілячыся ў скрусе,
Клянёмся на яго труну:
Купалаў сон аб Беларусі
Ў граніт і бронзу апрануць.

* * *

Чытае Купалу дзядзька Васіль…
Шумок аціхае ў зале.
А ў голасе —
Колішніх столькі сіл!
Стары ажывае ў запале!
Даўно не чытаў…
“Паміж пустак, балот…”
О, тайна старога кургання!
Хвалюеш, дзівуеш
Колькі ўжо год,
Заходзячы ў наша дыханне…
Радкі адстаяліся ў сэрцы даўно.
Вучыў іх за плугам. Свядома.
Калісь тут на ўскраі стаяла гумно.
І пахла ўмалотам салома.
А люду вячэрняга — больш чым снапоў
На даўнім бядняцкім току…
Рука, нібы ўзважвае золата слоў
І цэп уздымае высока…
Вяртае ўладна той час сюды
Ад плуга аратых, падпаскаў.
І вочы ўзбуджанай грамады
Вільготным запальвае бляскам.
Чытае Купалу стары малацьбіт.
А грудзі ўжо дыхаюць цяжка.
Ды чую, як гупае час-барацьбіт
Па мне і сягоння цяжка.

* * *

Я ўваходжу ў Купалаву раку —
Вочы ад глыбінь-віроў сінеюць.
Ёсць рачулкі:
Абмялеюць,
Стравянеюць…
Рэчышча Купалава —
На быстраку!
П’ю я,
Прыпадаючы нагбом.
Мне, нібы прычасце,
Віравая хваля,
Варажу над песні тайніком,
Як дзяўчаты колісь
На Купалле.
На быстрынь пускаю
Дум вянок:
Выплыве ці ўтопіцца?
Не знаю.
Нашы песні,
Кожны свой радок
Перад часам
Паўнаводдзем вашым вывяраю!