Засынай шчасліва
З надзеяю. Няхай i ў змрочны час
Той жаўранак не пакідае нас.
Каліноўскі ачнуўся. Летні дзень за акном.
Побач з Кастусём на канапе сядзіць Марыська.
К а л i н о ў с к i
Марыська!
Адкуль ты?.. Вось дык дзіва!
Няўжо ca мной нядаўна ты вяла
Размову тут, як не было святла?
Ты сам сабе тут задаваў пытанні.
I жаўранак спяваў, як на світанні?
Спяваў, я чула, за акном тваім.
А можа, ты — не ты, a прывід з пушчы?
Заплюшчы вочы! Так. Цяпер расплюшчы.
Пазнаў Марысю Ямант?
К а л i н о ў с к i
Не зусім.
Яна, са мной заручаная ўчора,
Сягоння заручаецца з другім.
Ад Віктора
Старжыцкага. Ад графа. Так ці не?..
Граф пад замком. Пасаг мой не ў цане.
Зноў я з табой. Зноў сэрцы нашы з намі.
Мае — за год адбіла пяць атак
Рагнеды на чале з яе сватамі.
Ты да мяне, Кастусь? Ці проста так,
Каб глянуць на забыты дом дзявочы,
Наведаць той пакой, дзе жыў раней,
І пакаціць далей?
Заплюшчы вочы.
Ну, а цяпер расплюшчы ix хутчэй.
Пазнала?
Не.
(Каліноўскі цалуе Марыську .)
О, родны мой! Той самы...
Пацалунак. Паліць, як агонь...
Ад хмелю галава ў Марысі Ямант
Зноў кружыцца i кроў штурхае ў скронь.
Цвіце сланечнік... Помніш?
Я нічога
Не забываў. Той самы я, што быў...
Ты толькі прозвішча майго былога
Не ўспамінай. Забудзь. Як я забыў!
Мне паўстанне
Вярнуць яго павінна.
Альбо суд
Ваенна-палявы праз пакаранне?
Застанься тут. Сібіры ржавых пут
Ты не парвеш.
Бяры вышэй!.. Збаіцца
Пад свой нагляд прыняць мяне Сібір.
(Падыходзіць да шафы.)
Пакойчык ціхі... Кніжная паліца...
Твая?
Мая. Тут Гётэ i Шэкспір.
К а л i н о ў с к i
Тут лёсы нашы... Каб маглі праліцца
Слязьмі, то затапілі б паўзямлі.
Хто мы з табой? Бед непазбытых дзеці.
Мантэкі гнеў, нянавісць Капулеці
Вякі з парогаў нашых не змялі.
Няшчасці пагражаюць нам расправай...
За грэх які? За шчасце спаць на правай
Тваёй руцэ. Спаць бесклапотным сном.
Мой любы! Я сама прыйшла ў твой дом,
На двор шырокі — лёгкаю хмарынкай,
На ціхі ганак — дробненькім дажджом,
У ложак твой — маленькаю дзяўчынкай.
Цяпер ты гаспадар мой, а не госць.
Пакойчык наш утульны прыбірала
Не я, а служка верная — мілосць.
Цябе чакала я... i прычакала,
Кастусь!
Я за Геленай пасылаў
Ганца,не за табой.
Мне ўсё вядома.
Ганец твой запрашэнне перадаў
Мне, а не ёй... Не асуджай Арцёма...
Няхай. Маўчы.
Лес не для слоў прызначыў нам спатканне.
Я дзверы ўсе замкнула, а ключы
Каханню аддала на захаванне.
К а л i н о ў с к i
Ты плачаш?
Глупства. То замілаванне,
Мой любы, а не горыч льецца з воч.
Каб ты не бачыў слёз, мы зробім ноч:
Акно зачынім i апусцім штору,
Насуперак Старжыцкаму Віктору.
Сватанне
Той жа пакой. Акно расчынена.
Марыська i Кастусь сядзяць на падаконніку.
Яны развітваюцца.
Звініць паветра ад чмялёў i пчол!
Читать дальше