Гөлүсә Батталова - Бер йотым бәхет / Глоток счастья (на татарском языке)

Мөгаллимең кем, дип сорасалар,
Тарихлардан сөрән салып
Килер бер чың:
Шыгыр-шыгыр  –  арбамы ул,
Кылганнары йөгереп йөргән даламы ул?
Шыгыр-шыгыр…
Шыгыр-шыгыр…
Акмулланың арбасында  —
Төргәк-төргәк китап,
Гыйбрәт, сабак, шигырь…
Шыгыр-шыгыр…
Шыгыр-шыгыр…
Ни үкенеч: бүгенгенең гамьсез тәгәрмәче
Ядкярләрне коя шыбыр-шыбыр…
Мөгаллимең кем, дип сорасалар,
Тарихлардан сөрән салып
Килер бер чың:
Догамы бу йә азанмы?
Бохарамы йә Казанмы?
Тамырларда кан хәтере уяныр да,
Мәрҗанием булыр миңа таянырга.
Олуг хәзрәтемез  –  мөгаллимем,
Гасыр аша, хәтер аша күзаллыймын:
Күтәрелә күңелебез пәрдәләре —
Сәҗдә кыла гүя төрбәләрең!
Мәгърифәтне кыйбла итеп,
Йә бер дога!
Инкыйраздан саклап калыр гыйлем-йола!

Мөгаллимең кем, дип сорасалар,
Тарихлардан сөрән салып
Килер бер чың:
Фәхретдиннәр, Насыйрилар васыятьләрен
Дога итеп ятлармы соң килер буын?

Мөгаллимең кем, дип сорасалар…
Милләтемнең исемен дә әйтү җитә!
Аң-белемне, мәгърифәтне Каурый каләм
Чал тарихтан мәңгелеккә илтә!

Без  –  Тукайлы дибез,
Без  –  Тукайлы халык.
Җансыз, гамьсез кавем
Тукайгамы лаек?!

Тукай кыйбласымы
Без йөз тоткан тараф?
Күндәм гавам бара,
Кыямәткә карап.

Тукай туган телдә
Дәшсәк, кемнәр аңлар?
Күз яшедәй сафмы
Тамырларда каннар?

Нәрсә дияр иде
Тукай кайтса әгәр?!
Тереме соң авыл?
Татармы соң шәһәр?

Бармы милли моңнар?
Кайда милли үзаң?
Йөздә  –  ялган битлек,
Җанда  –  зәгыйфь иман.

Кисекбашлар баскан
Дөнья бүген  –  базар.
Үз җирендә ятим —
Тукайлымы татар?

Пар атларда чаба
Алга таба заман.
Тик тезгеннәр генә
Ят кулларда һаман.

Үз-үзеннән бизеп
Йоклаганмы милләт?
Татар сыенырлык
Җирдә бармы җәннәт?

Бер уяныр әле
Татар дигән халык.
Кычкырасы килә —
Без Тукайга лаек!
Без  –  Тукайлы халык…

Кычкырасы килә…

Европаны тезләндерде бер җыр!
Европаны тетрәндерде бу җыр…
Тарих шаһит: халык фаҗигасен
Дәшми генә эчкә йотты ул чор…

Йорт-җиреннән беркөн кубарылып,
Сатлык дигән мөһер сугылганын,
Кырымыннан түгел, вөҗүденнән
Җаннар йолкып алып куылганын

Бәян итте кырымтатар кызы —
Сулык-сулык бәгырь үкседеме?
Җансызлыкны кыйбла иткән җаннар
Хакыйкатьне әллә күпсендеме?

Читтә туфрак булган миллионнарның
Бәддогасы эзләр ияләрен.
Чорлар аша хәтта җырлар булып,
Җавап көтеп кысар чигәләрен.

Кырым, Себер, мәшрикъ-мәгърипләргә
Очкан икән татар, тузан булып…
Яраларга ялгыш кагылмагыз —
Күтәрелер беркөн, туфан булып!

Аңламаслар җанның тантанасын,
Сатлык диеп үртәр йә кайсысы.
Европада бүген татар җыры —
Кемнәрнең соң кемдә бар кайгысы?!

Европаны тезләндерде бер җыр!
Европаны тетрәндерде бу җыр…
Дөнья шаһит: гамәл дәфтәрләрен
Бизмәннәргә салып килер ул чор!
Килер ул чор!
Европаны тетрәндерде бу җыр…

Хәтерлеме без?! Хәтер исәнме?!
Кайсы туфрактан безнең тамырлар?
Гамьсез адымнар таптап үткәндә
Рәнҗеп ятмыймы шәһит батырлар?

Дошман өстенә кинәттән яуган
Япанчаларның рухы тереме?
Дала хөрлеген, күчмәннәр эзен
Сүндерде әллә коллык сөреме?

Үткәннәр дәшми. Үткәннәр телсез.
Дөнья оныткан дәһшәт хакында.
Каһарман өчен лаеклы һәйкәл
Нәни авылмы [1] Ябынчы (Япанча) авылы Әтнә районында урнашкан. Казан артында?!

Илбасар кем дә, Ватаның кайда?
Яшәү егәрең ничә гасырлык?
Күпме йөрәктә бүген дә тибә
Япанча кылган мәшһүр батырлык?

Дәүләтен җуйган бөек халыктан
Ватанпәрвәрләр туып үсәрме?
Шәһит батырлар сорыйдыр кебек:
Хәтерлеме сез?! Хәтер исәнме?!

Безнең тарих фаҗигале,
Безнең язмыш яралы.
Безгә тәкъдир насыйп иткән
Актан бигрәк караны.

Кылычтан үткән кавем без,
Ватаныннан куылган.
Дөньяны яулар көчебез
Җир йөзеннән җуелган.