Уладзіслаў Сівы-Сівіцкі - Год беларуса - Вершы. Вершав. апавяданні. Публіцыстыка

Слоўца адно, а часам другое,
Сказана мудра, у пору,
Душу адсвежыць, мысль заспакоіць
Як бы адверне з плеч гору.

I страху мала,
Дзіва няма,
Што ўжо настала
У нас зіма.
Снегу ў калена
I белы шлях.
Там дзядзька сена
Вязе ў санях.
А другі — дровы
Прэ на убой.
Гоняць каровы
На вадапой.
Ніхто зімою
Не зол нічуць.
Дзеці капою
Са школкі йдуць.
Гоман і смешкі
У іх гарой,
То зноў у снежкі
Б’юцца парой.
То лепяць дзеда,
Хоць ў рукі — зноб [1] Зноб (рус. озноб) — дрыжыкі, холад. .
А у суседа
Малоцяць боб.

Раз зімоваю парою,
Мусі, ў мясаедзе,
Сабраліся між сабою
Нашыя суседзі.
А ці ўлетку, ці зімою
Так па людзях ходзіць,
Што старыя між сабою
Сватаўство заводзяць.
Дык як выпілі даволі
Крэпкай саматужкі,
Янка наш хваліць паволі
Стаў свае дачушкі.
«Старша, — кажа ён, — гадамі
Мая Кацярына.
Каб вы, братцы, зналі самі —
Анёл, не дзяўчына!
I паслушна, і набожна,
Ціхая, як рыба,
Дык хто возьме, сказаць можна,
Скарб дастане хіба!
А малодшая Мар’яна
Да ўсякай работы,
Як да шыцця, так да ткання,
Мае шмат ахвоты.
Мо на горб яе другія
Звернуць з вас увагу,
Але я ёй дам за тое
Сто рублёў пасагу».
Учуўшы гэта, ад парога
Юрка Мікалаеў
Падыходзіць да старога
Ды скора пытае:
«Ведаеце што, татуля,
Можа, ў вас часамі
Ёсць Тацяна ці Настуля
Ды з двума гарбамі?!»

Маючы часу крыху нядзеляй,
Дык пішу строчку адну, другу.
I выбачайце, што на вяселле
Да вас прыехаць я не магу.
Хоць мне бяседы вашай, прызнацца,
Як на сягоння дык будзе жаль,
Але не можна памеркавацца,
Калі нас дзеліць спорая даль.
Каб я меў крылы лёгкае пташкі,
Дык як, здаецца, у гэты час
Шпарка ляцеў бы, хоць стар і цяжкі,
У сваю старонку, туды да вас!
Дык пасылаю да вас па слове
3 шчырага сэрца, хоць і за свет.
Прыміце, сынку, у роднай мове
Шчыра жаданне, шчыры прывет.
Дай табе, Божа, шчасця і долі,
Каб быць багатым, не гараваць,
Шчасця, здароўя, бяды ніколі,
Бацьку і матку каб шанаваць.
Не знаць ніколі калатні, сваркі,
Век весяліцца, не гараваць.
I пільнавацца каб гаспадаркі
Ды пры тым Бога не забываць.
I на астатку пры добрай волі
3 душы і з сэрца гэтак для вас
Хлеба і солі, грошай даволі
Вам пажадае Стары Улас.

Чуў я нядаўна, мае вы кветкі,
Сапраўды дзіўны выпадак гэткі.
Аб ім шырока усе казалі,
Можа, і праўда, калі не салгалі.
Быць мела гэта, скажам вашэці,
Ды у Вілейскім недзе павеце.
Неяк зімою, мусіць, пад поўня,
Адзін там дзядзька памёр раптоўна.
У гэткіх справах трэ асцярожна:
Такіх вось трупаў хаваць не можна,
Бо суддзя, доктар, як бы на кепства,
Мусяць уперад правесці следства.
Дык хоць прыбралі па смерці гарне,
А палажылі толькі ў трупярні.
Гэтак ці чулі без амбарасу [2] Амбарас (польск.) — клопат. ,
Як быць павінна, толькі да часу.
Пакуль да следства, то ж няма жарту,
Дык у дадатку стаўлялі варту,
Але, сказаўшы так, без галасу [3] Галас (польск.) — шум, гоман. ,
Суддзя прыехаць не меў ўсё часу.
Усё збіраўся туды прыехаць.
А наш нябожчык высах, бы вехаць,
Толькі смярдзеці пачаў ён вельмі,
Покуль духоўнік прагнаў з трупэрні.
Зноў тарапаты [4] Тарапаты (польск.) — турботы. , ды варта смехаў,
Як той нябожчык дамоў прыехаў.
Клопат вялікі: дзе ж яго дзеці?
Ну дык унеслі зараз да клеці
I там да часу супачывае
Ды таго следства цярпліў чакае.
Яму такая, знаць, выйшла карта,
Што днём і ноччу пільнуе варта.
Хоць смурод душыць, сказаўшы ўперад,
А можа, прыйдзе на следства чэрад?
Пэўна ж, урэшце, як мне здаецца,
Можа, няшчасны калі дажджэцца?
Гэтак сказаўшы проста, без звадкі:
У нашым краі дрэнь, брат, парадкі.
Каб прыглядзецца толькі патросе,
Пэўна, і болей чаго б знайшлося.