Montagu Butler - Step by Step in Esperanto

660. “Ho panjo! Ni devas veki paĉjon!” “Kial? Li bone dormas.” “Jes, sed li forgesis trinki la dormigilon.”

Edzo: “La mano, kiu movas la lulilon, regas la mondon.” Edzino: “Venu, do, kaj regu la mondon.”

En la nokto. Servistino: “Ellitiĝu, mastro; ŝtelisto estas en la domo.” La mastro (sub la litkovriloj): “Diru al li, ke mi ne estas hejme.”

Komercisto montris al klient[in]o tasojn. Ŝi diris, malkontente: “Vi ne havas tion, kion mi deziras. Mi bezonas tason kun la tenilo metita ne kiel ĉe viaj, sed sur la kontraŭa flanko de la rondo!”

661. (a) With the roots aŭskult, batal, blov, demand, direkt, fajl, falĉ( mow ), fend( split ), fiks, friz,invit, konduk, kurac, pren, pres, raz,rem, rikolt, seg( saw ), solv, sonor, ŝtop, ŝraŭb( screw ), tond, trik, translate: Bell, bellows, card-of-invitation, cleaver, curlers, enquiry- form, file, helm, knitting-needle, oar, plug, printing-press, razor, reins, remedy, saw, scissors, screw-driver, scythe, sickle, solvent, telephone- receiver, tongs, vice, weapon . (For bellows, curlers, reins, scissors, tongs, see par.39, footnote [11].)

(b) Akr-(aper- buter- digest‑ dorm‑ sendolor‑ senfebr‑ ( febro, fever ) ĝust‑ halt‑ (nuks)krev‑ kviet‑ pint‑ regul‑ san‑ sensent- (birdo)tim- (pied)varm‑) igilo.

(c) Ilo, ileto, tondilego, sonorileto. Direktilisto de ŝipo. Defluilo de tegmento. Enkudriligi fadenon.

(d) Ĉufajlilo estas glata aŭ malglata? Kieloni tenas tason? Por kiooni uzas viŝilon? blovilon? ŝlosilon? kudrilon? Kion oni uzas, portranĉi panon? tondi harojn? blovi fajron? movi boaton? fari rektan linion? sanigi februlon? Kion oni uzas, kiam onieltiras korkon el botelo? enigas ŝraŭbon en lignon? senpolvigas tapiŝon? Kiu estas pliakra, razilo aŭ tranĉilo? Kiu havasflugilojn? frizilojn? presilojn? naĝilojn? Kiunskribilon oni uzas por leteroj? Kiun korektilon oni devas uzi por malbona infano? Kiunkuraĝigilon por bona? Kiujnmanĝilojn oni bezonas por tagmanĝo?

662. PER(prep.) = by means of, with, by. Ni mordas per la dentoj. Ni flaras per la nazo (vidas per la okuioj, aŭdas per la oreloj, palpas( feel ) per la fingroj, gustumas per la palato). Ĉerpi akvon per kribrilo, to draw water with a sieve . Peranto (peristo, perulo), middleman, agent. Cp. Reply per bearer.

663. Per Esperanto la mondo fariĝas unu granda rondo familia. Mi povas marŝi per helpo de (pere de)bastono. Sur la nigra tabulo oni skribas per kreto; sur papero per plumo, krajono, aŭ paŝtelo; sur sablo per bastono; sur ardezo per grifelo( slate-pencil ). Ŝi kombas la harojn per arĝenta kombilo. Per hakilo ni hakas; per segilo ni segas; per fosilo ni fosas; per kudrilo ni kudras; per tondilo ni tondas. Per Esperanto ni kontaktasla penson de la tuta mondo; ĝi estas tutmonda komprenilo.

664. Parenco per Adamo. Ne karesu per mano, karesu per pano. Per vorto ĝentila ĉio estas facila. Bela per vizaĝo, sed ne per saĝo. Per lango (li) flatas, per mano batas. Trafi du birdojn per unu ŝtono. Komenci per ŝteletoj, kaj fini per ŝtelegoj. Nutri per promesoj. Kontraŭstari per ĉiuj fortoj. Teni iun per forta mano. La amaso( crowd ) malsaĝa juĝas per okulo, ne per kapo. Per promesoj estas pavimita( paved ) la vojo al la infero.

665. Batas: Tuŝas forte kaj malelegante per mano aŭ bastono. Diras: montras per vortoj, kio estas en la kapo aŭ en la koro. Flaras: trinkas la odoron per la nazo. Kisas: montras amon per liptuŝo. Nazo: la parto de la vizaĝo, per kiu oni tuŝas la florojn. Reto: truoj kunligitaj per ŝnureto.

666. Per kiu litero oni faras juvelon? ( Per L ). —— Kial vi amas tiun kantiston? Ĉar li estas ĉarma persono ( per sono! ).

“Kion fari, por telefoni?” “La afero estas tute simpla. Prenu la aŭskultilon per unu mano, kaj parolu per la alia.”

Kial vi ne atentas? Per unu orelo vi aŭskultas al mi: per la alia vi rigardas tra la fenestro!

“Rigardu! La kato lavas la vizaĝon per la piedoj!” “Ne, panjo. Ĝi lavas la piedon, kaj viŝas ĝin per la vizaĝo!”

Profesoredzino: “La infaneto trinkis la inkon. Kion fari?” Profesoro: “Skribu per krajono, do.”

Instruisto: “La skribo de via hejma tasko tre similas al tiu de via patro.” Fred: “Jes: mi skribis ĝin per lia plumo.”

“Kiel vi kapablaslegi kaj manĝi samtempe?” “Ho, tre simple! Mi legas per unu okulo, kaj manĝas per la alia.”

667. Dum mia tuta vivo mi estis kvazaŭ knabo ludanta sur la bordo de la maro, kaj de tempo al tempo min amuzanta per trovo de ŝtoneto pli glata aŭ konko pli beleta, ol aliaj; dum antaŭ mi, tute ne esplorita,kuŝis la granda oceano de la vero.—(Newton). (Interesa konk-ludo, ĉu ne?).

669. ** Pomo kuŝas sur telero. Prenu la pomon per la mano. Rigardu ĝin per la okuloj. Flaru ĝin per la nazo. Palpu ĝin per la fingroj. Mordu ĝin per la dentoj. Gustumu ĝin per la lango kaj la palato. Ĉu ĝi estas bongusta?

670. (a) Per kio oniskribas? (Oni skribas per plumo) … vidas? palpas? flaras? aŭdas? pensas? gustumas? manĝas?

(b) Per kiola avino trikas? birdo flugas? fiŝo naĝas? vi venis ĉi tien?

(c) Kion oni povas fari perplumo? la lipoj? la nazo?…

671. Do not confuse per with kun (150) or de (655).

Mivojaĝis kunli perŝipo.

La ĉapelo estis ornamita deŝi ( was ornamented by her ) (ŝi ornamis la ĉapelon) kungusto perfloroj.

La knabo estis batita dela patro (la patro batis la knabon) perbastono kunbedaŭro.

672. La lago estis kovrita de( by ) folioj (=folioj kovris la lagon). La lago estis kovrita per( with ) folioj (=iu kovris la lagon per folioj). La monto estis kovrita de(or, per) neĝo, according to the meaning in the mind of the speaker.

673. The suffix ‑ARdenotes a collection, group, set (of units of the same kind, combined to form a whole, or regarded as a whole). Aro, a collection, group , etc.