Kupowane są zielniki, narzędzia i 15 000 sztuk broni strzeleckiej.
Latem 1698 r. Na wieść o powstaniu łuczników car wrócił do Moskwy. Do tego czasu bunt został już stłumiony. Podżegacze zostali ukarani. Oddziały generalissimusa Szejna praktycznie jedną artylerią pokonały trzytysięczny oddział łuczników. Księżniczka Sophia, główna przyczyna buntu, zostaje pełnoprawną zakonnicą i udaje się do klasztoru Nowodziewiczy. Odpowiada za odwet, zgodnie z definicją księcia B. Kurakina, «… z powodu swojego wyglądu potwora, swojego temperamentu, złego tyrana, wielkiej niechętnej osoby do czynienia nikomu dobra, jest pijany przez wszystkie dni», władca Rosji pod nieobecność Piotra, książę Cezar Fiodor Romodanowski. Cesarz potrzebuje jednak więcej ofiar. Po raz pierwszy Moskale widzą rosyjskiego cara w przebraniu zaciekłego kata. Nie tylko osobiście odcina głowy łucznikom, ale także zmusza wybitnych bojarów do tego samego. Niektórzy rebelianci tracą życie w postępowy sposób «za granicą» – na kołach. Na rusztowaniach giną dwa tysiące ludzi. Kilkuset nieletnich «synów pułku» otrzymuje haniebne piętno i zostaje zesłanych na wieczną osadę na Syberii. Zlikwidowano 16 pułków strzeleckich, które nie brały udziału w powstaniu.
…Wtedy znaczna liczba rosyjskich dobrych ludzi decyduje, że Piotr Pierwszy (lub ten, który stał się nim) jest «bestią, która wyszła z otchłani» Antychrystem i Miroedem. Potwierdzeniem tego wyroku są «Rady Wszechmogące» regularnie zwoływane na wyspie pośrodku Yauza, gdzie sparodiowane są ortodoksyjne rytuały. Nazewnictwo stopni kościelnych i rytuały są zmieniane za pomocą wulgaryzmów. Wybrany przez katedrę «papież» pływa w chochli pośrodku kadzi z alkoholem, podczas gdy nadzy mężczyźni i kobiety z najwyższych rodów bojarskich piją wino i śpiewają nieprzyzwoite piosenki.
Rosja jest członkiem Związku Północnego, powstałego z inicjatywy władców Saksonii i Polski. Ogólnym kierunkiem jest wojna ze Szwecją, której król Karol XII wydaje się innym monarchom niewystarczająco doświadczony w sprawach wojskowych. Aspiracje Petera to Karelia i Ingria (inaczej Ingermanlandia, przyszły region Leningradu). Ponadto kieruje nim osobista uraza – chłodne powitanie w ówczesnej szwedzkiej Rydze podczas Wielkiej Ambasady.
W 1700 roku Narwę oblegały wojska rosyjskie, 35 tysięcy bojowników, w większości rekrutów, z lekką i zróżnicowaną artylerią, z niewystarczającym zaopatrzeniem. Kiedyś miasto to zamierzało objąć swoim majątkiem księcia (lub cara) Iwana III. Aby zmniejszyć straty w ludziach, naprzeciw siebie zbudował fortecę Iwangorod. Wtedy rosyjski monarcha odniósł sukces. Jednak 80 lat później Szwedzi odbili Narwę i łącząc obronę obu miast ufortyfikowanym mostem, stworzyli potężną cytadelę.
Karol XII, zmuszając sojuszników Rosji do wycofania się z wojny, rusza na pomoc oblężonym. Oddział Szeremietiewa wchodzi w starcia z jednostkami zaawansowanymi. Więźniowie, zgodnie z umową zawartą w tej sprawie z królem, podają liczebność armii szwedzkiej na 50 tys. Bojowników. Wierząc w te informacje, Peter opuszcza armię. Może chce szybko wezwać inne pułki na miejsce bitwy, spotkać się z sojusznikiem, królem Polski, albo w końcu po prostu boi się śmierci. Dowódcą armii pozostaje pewien książę holenderski. Faktyczna liczba żołnierzy Karla to 8—9 tysięcy bojowników. Król buduje żołnierzy w kolumny iw ten sposób atakuje armię rosyjską. Ta ostatnia to sześciokilometrowa linia, od pięciu do sześciu rzędów żołnierzy w ich obozie. Kolumny Szwedów przebijają się przez nią jak łom. W szeregach pułków wołają: «Niemcy to zdrajcy!». W obawie przed pobiciem przez żołnierzy zagraniczni oficerowie poddają się. Pułki Preobrażenskiego, Semenowskiego i Lefortowa, odgrodzone wozami, stawiają opór. Później będą mogli odejść. Niektóre jednostki opuszczają pole bitwy ze sztandarami i bronią, ale bez konwoju i artylerii, inne bez tego wszystkiego. Straty Szwedów to 700 żołnierzy, Rosjan – 9 tys., A także wszystkich, oprócz 5 dział ze 184, artylerii. Karol Dwunasty to dobry generał, ale słaby strateg. Zamiast natychmiastowego ataku na Moskwę, kieruje wzrok na Polskę i Saksonię. Tymczasem wojska Borysa Szeremietiewa, który nie był wówczas młody, ale doświadczony, zaczęły uczyć się sztuki wojennej w praktyce. Jeden po drugim rozbijają oddziały z piętnastotysięcznego garnizonu szwedzkiego pozostawionego w Ingermanland i Inflantach (dzisiejsza Litwa). Cała Narwa jest w rękach Rosjan. U ujścia, na terytorium wyspy Fomin, dwa i pół na cztery kilometry, z wioską z trzydziestoma domami i czterdziestoma mieszkańcami, 27 maja 1703 roku Piotr Wielki założył St. Petersburg.
Polski przyjaciel Piotra, August II, przegrywa z Karolem bitwę pod Fraustadt, w której bierze również udział pomocniczy korpus rosyjski. Zginęło 4500 rosyjskich żołnierzy (wszystkich 500 jeńców zostało straconych przez Szwedów), 700 sprzymierzonych Saksonów. Karl ma do swojej dyspozycji «ogromną liczbę jeńców niemieckich». Straty Szwedów – 450 osób. Sierpień z 12-tysięczną armią stoi 25 kilometrów od pola bitwy i nie bierze udziału w bitwie. W lutym 1706 r. 20-tysięczna armia szwedzka oblega 40-tysięczną armię rosyjską i saską w pobliżu Grodna. Piotr nakazuje komandorowi Mienszykowowi, aby «nie przyjmował na otwartym polu bitwy». Podczas oblężenia, odwrotu i przeprawy przez Niemen armia rosyjska traci 17 tysięcy ludzi. Z powodu dryfu lodu żołnierze Karla tęsknią za nią. Polski król, który wcześniej opuścił Grodno, zawiera pokój w Altranschnedt, zrywa sojusz z Rosją i zrzeka się tronu. Wielka armia litewska jest do dyspozycji szwedzkiego protegowanego w Polsce Stanisława Leszczyńskiego. W czerwcu 1708 roku szwedzki monarcha rozpoczął od dawna planowaną kampanię na wschód na dużą skalę. Jego celem, zdaniem grupy historyków, jest całkowite zniszczenie państwowości Rosji, jej podział na poszczególne księstwa, odrzucenie Pskowa, Nowogrodu, aneksja Ukrainy i innych terytoriów zachodniej Rosji. Inną dobrze znaną wersją jest to, że Karl planuje ustanowić bufor Republiki Pskow-Nowogród na północy, zwrócić wszystkie szwedzkie terytoria zajęte przez Piotra i ustanowić bezpośredni protektorat nad wschodnią Ukrainą.
Na początku kampanii rosyjskiej armia Karola osiągnęła 120 tysięcy ludzi. Spośród nich 38 tysięcy to armia najeźdźców. Liczba regularnych sił Piotra – 200 tysięcy, plus 100 tysięcy w nieregularnych oddziałach Kozaków i ludów azjatyckich. Wydatki obronne sięgają 80% budżetu. Kraj jest militaryzowany. Zboże trafia do miast, które są uznawane za twierdze. Kreml znów staje się pełnoprawną cytadelą. Są do niego dołączone bastiony. Rowy przy murach, wyschnięte od XVII wieku, wypełnia się wodą z rzeki Neglinka.
Wędrówka króla Szwecji rozpoczyna się na przedmieściach Mińska. Obie armie szybko pochłaniają zapasy miejscowej ludności. Mienszykow rozkazuje palić miasta – Witebsk, Orsza, Mohylew…
Dziewięć miesięcy przed bitwą pod Połtawą, w październiku 1708 r., W pobliżu wsi Lesnaya (na wschód od współczesnej Białorusi) dojdzie do bitwy z 12,5 tys. Oddziałów szwedzko-fińskich w 7 tys. Konwojów z prowiantem, artylerią i amunicją. Tak zwany «corvolant» – «latający oddział» Piotra Wielkiego ma taką samą liczbę żołnierzy i oficerów. Ale to są strażnicy, szlachetna kawaleria spragniona zwycięstw, pułki Preobrażenskiego i Semenowskiego. Większość Szwedów to nie w pełni zmotywowani Finowie, Karelowie, mieszkańcy terenów współczesnego Bałtyku. Jednak bitwa jest zacięta. Oddział generała Levengaupta traci 4000 zabitych, 800 więźniów, 1500 dezerterów. Karol Dwunasty otrzymuje tylko 6000 nowych żołnierzy – bez artylerii, amunicji i żywności. Armia rosyjska traci 3000 ludzi. Z powodu braku pożywienia Szwedzi kierują się na południe, na terytorium Siwerskie (północno-wschodnia Ukraina). Hetman Mazepa, który pod stopami szwedzkiego króla złożył symbole władzy hetmańskiej; sztandar, buława i pieczęć wojskowa, teraz otwarcie obiecują wsparcie Karolowi Dwunastemu. W mieście Baturin zbiera zapasy żywności, amunicji i trzysta niezbędnych armat armii szwedzkiej. Bardzo zirytowany Piotr rozkazuje Mienszykowowi podpalić miasto. Alexander Danilovich wykonuje rozkaz. Giną obrońcy – 5—7 tys. Kozaków, 4—5 tys. Mieszkańców i 4 tys. Oblegających. W marcu 1709 r. Mogli się zatrzymać wcześnie rano, a dokładniej w nocy, gdy przewaga Rosjan w artylerii maleje. O godzinie 2 nad ranem, 8 lipca 1709 r., Nieco zwlekając podczas formowania, wojska szwedzkie ruszyły na pole bitwy.
Читать дальше