Вадим Грушевский - Исландские сказки / Íslensk ævintýri

Þá mælti Gorvömb(тогда сказала Горвёмб) : „Þú sleppir undan(ты легко не отделаешься; sleppa undan e-u – легко отделаться: «выскользнуть из-под чего-л.» ) og segir ósatt(рассказывай-ка правду: «говоришь неправду») ,“ og herðir á hespunni(и так затягивает замок) svo karlinn hljóðar(что человек вскрикнул: «вскрикивает»; hljóða – кричать ) . Vetrarsetumaður byrjar í þriðja sinn(зимний постоялец заводит рассказ в третий раз) og segir langan kafla(и долго говорит; langan kafla – долгое время; langur – долгий; kafli – период ).

Þá mælti Gorvömb: „Þú sleppir undan og segir ósatt,“ og herðir á hespunni svo karlinn hljóðar. Vetrarsetumaður byrjar í þriðja sinn og segir langan kafla.

Þá mælti Gorvömb(тогда говорит Горвёмб) : „Þú bæði skilur eftir(ты и не договариваешь; skilja e-ð eftir – оставлять ) og lýgur(и лжёшь; ljúga – лгать ) ,“ og herðir hún þá járngjörðina(и затягивает так железную скобу) svo karlinn emjar hástöfum(что человек завопил: «вопит»; emja – вопить; hástöfum – громко; hár – высокий; громкий ) ; hugsar hann þá(думает он тогда) að hún muni ætla að kreista úr sér lífið(что эта /Горвёмб/ того и гляди погубит его: «выжмет из него жизнь»; kreista – выжимать ) . Hann byrjar þá söguna að nýju(он начинает тогда заново свою историю) og segir hana til enda(и рассказывает её до конца).

Þá mælti Gorvömb: „Þú bæði skilur eftir og lýgur,“ og herðir hún þá járngjörðina svo karlinn emjar hástöfum; hugsar hann þá að hún muni ætla að kreista úr sér lífið. Hann byrjar þá söguna að nýju og segir hana til enda.

“Nú er rétt frá sagt(вот теперь верно рассказано) ,“ mælti Gorvömb(сказала Горвёмб) , „og þykir þér ekki konungur(и не кажется ли тебе, король) að þessi maður sé búinn að lifa nógu lengi(что этот человек уже достаточно пожил) ?“ „Jú(ещё как) ,“ sagði konungur(сказал король) og grét(и зарыдал; gráta – плакать ).

„Nú er rétt frá sagt,“ mælti Gorvömb, „og þykir þér ekki konungur að þessi maður sé búinn að lifa nógu lengi?“ „Jú,“ sagði konungur og grét.

Þá dró Gorvömb hellu undan járnstólnum(тогда вытащила Горвёмб каменную плиту из-под железного стула; draga – тащить; hella – плоский камень; каменная плита; льдина ) ; var þar undir sjóðandi bikketill(был там внизу котёл с кипящей смолой; sjóða – кипеть; bikketill – котёл со смолой; bik – смола; ketill – чайник; котёл ) og féll þar vetrarsetumaðurinn niður í(и рухнул зимний постоялец вниз) og endaði þar líf sitt(и там из него и дух вон: «закончилась жизнь его»).

Þá dró Gorvömb hellu undan járnstólnum; var þar undir sjóðandi bikketill og féll þar vetrarsetumaðurinn niður í og endaði þar líf sitt.

“Hvað viltu nú borga mér, konungur(чем бы ты мне отплатил, король; borga – платить ) ,“ mælti Gorvömb(сказала Горвёмб) , „ef ég gæti komið með drottningu þína og börnin ykkar öll(если б я смогла вернуть твою королеву и всех твоих детей) ?“ „Þá mundi ég vilja gjöra fyrir þig allt(тогда я бы сделал для тебя всё) hvað ég gæti(что смог бы) ,“ sagði hann(сказал он).

„Hvað viltu nú borga mér, konungur,“ mælti Gorvömb, „ef ég gæti komið með drottningu þína og börnin ykkar öll?“ „Þá mundi ég vilja gjöra fyrir þig allt hvað ég gæti,“ sagði hann.

Gorvömb sækir þá drottningu(Горвёмб тогда привела королеву; sækja – приводить ) og verður þar sá fagnaðarfundur(и произошла там такая радостная встреча; fagnaðarfundur – радостное свидание; fagnaður – веселье; fagna – радоваться; fundur – находка; открытие; встреча ) að þau föðmuðu hvort annað(что они обнялись; faðma – обняться ) og grétu gleðitárum(и разрыдались от радости; gleðitár – слёзы радости; gleði – радость; tár – слеза ) . Síðan sækir Gorvömb börnin þrjú(потом привела Горвёмб троих детей) og eykst þá enn meir gleði þeirra(и стала их радость ещё больше; aukast – возрастать ).

Gorvömb sækir þá drottningu og verður þar sá fagnaðarfundur að þau föðmuðu hvort annað og grétu gleðitárum. Síðan sækir Gorvömb börnin þrjú og eykst þá enn meir gleði þeirra.

“Þess bið ég þig nú, konungur(этого я теперь у тебя прошу, король) ,“ mælti Gorvömb(сказала Горвёмб) , „að þú giftir mig Herrauði bróður þínum(чтобы ты выдал меня замуж за Хэрройда, брата твоего) .“ „Það er þyngri þrautin(это более сложная задача) ,“ mælti konungur(сказал король) , „en þó skal ég leggja mitt besta til(но я всё же постараюсь; leggja e-rs besta til – прилагать все усилия; стараться изо всех сил; bestur – лучший ) .“

„Þess bið ég þig nú, konungur,“ mælti Gorvömb, „að þú giftir mig Herrauði bróður þínum.“ „Það er þyngri þrautin,“ mælti konungur, „en þó skal ég leggja mitt besta til.“

Nú fer konungur og drottning og Gorvömb með þeim heim í ríkið(вот отправились король и королева, и Горвёмб с ними домой в королевство) ; gjörir þá konungur boð eftir Herrauði bróður sínum(тогда послал король за своим братом Хэрройдом) , og þegar hann kemur(и когда тот прибыл) ber hann upp erindið(рассказал он ему, в чём дело; bera upp – излагать; erindi – дело; известие; послание ) og gengur allt mjög tregt(и сильно засомневался тот; tregur – нежелающий; несклонный; ленивый; трудный ) , en þó verður það fyrir fylgi konungs og drottningar(но всё же так уговаривали его король с королевой: «складывается так при поддержке короля и королевы»; fylgi – поддержка ) að Herrauður lofar að eiga Gorvömb(что Хэрройд пообещал взять Горвёмб в жёны).