Альгерд Бахарэвіч - Тэатр шчасьлівых дзяцей

Мы кінуліся ў мой пакой і забіліся за канапу.

«Званю ў міліцыю! – прашаптаў я. – Пакуль ня позна!»

Я намацаў на канапе тэлефон і пачаў набіраць лічбы, але з жахам пабачыў, што апарат ужо зусім разрадзіўся.

«Можна адаслаць бацькам паведамленьне па інтэрнэце! – прашаптала Юля. – Ой, што гэта? Чуеце?»

Мы вызірнулі з-пад канапы. Недзе паблізу і праўда чуўся дзіўны грукат. У кватэры адбывалася штосьці незразумелае.

«У вас моцныя дзьверы? – спытаў Анцік. – Скажы, што яны жалезныя!»

«Жалезныя, – сказаў я. – Сталёвыя! Тата з мамай аддалі за іх пяцьсот баксаў».

«А мой тата кажа, што гэта глупства, ставіць жалезныя дзьверы, калі ў цябе няма чаго красьці».

«Як жа, няма, – сказала Юля. – А мы? Што гэта за гук?»

«Глядзіце!» – ускрыкнуў Анцік і паказаў на акно.

З таго боку шыбы раптам зьявілася лесьвіца. Дзьве палкі, якія, трасучыся, шукалі апору. Так, гэта была драўляная лесьвіца, якая ўперлася канцом проста ў гзымс, і хоць выглядала яна тут проста неверагодна, факт заставаўся фактам. Нехта прыставіў лесьвіцу да сьцяны нашага дома і рыхтаваўся забрацца да нас у акно!

Мы ўскочылі і кінуліся ў спальню маіх бацькоў. А там, не згаворваючыся, залезьлі ў першую ж шафу і зачынілі за сабой дзьверы. І як толькі мы гэта зрабілі, усім стала ясна, што гэта не найлепшае рашэньне. Але што рабіць, ніхто з нас ня ведаў. Пакуль мы размаўлялі з голасам, ноўтбук на стале нарэшце згас – і цяпер у спальні была непраглядная цемра.

«Вось бы Божанька, калі ён існуе, уключыў зараз сьвятло ў доме. Хаця б для таго, каб паглядзець, як мы маемся, – падумаў я. – Хаця б для таго, каб нас пакараць. Проста ўключы электрычнасьць – і ўсё скончыцца. Ты ж Бог, табе ж не патрэбная падзарадка!»

«Лявон, ты што там, молішся?» – прашаптала Юля, прыціснутая да мяне маміным футрам.

«Не, ты што», – сказаў я, а сам пачырванеў так, што, здавалася, гэта было відаць нават у змроку.

«А гучыць так, быццам молішся», – прашаптала Юля, узіраючыся ў шчылінку між дзьверак. Але што яна магла там пабачыць…

У шафе пахла вельмі прыемна. Тут вісела ня толькі маміна футра, тут былі яшчэ і паліто, і татавы пінжакі, і нават ягоны вясельны касьцюм – я пазнаў яго па шурпатай тканіне. Тут віселі маміны зімовыя сукенкі, якія яна ўжо зусім хутка зьбіралася даставаць, бо восень рабілася ўсё халаднейшая. Уся гэтая вопратка нагадала мне пра тое, што ў мяне ёсьць бацькі – я чамусьці верыў, што ўжо адной сваёй прысутнасьцю тут яны б разагналі ўсю цемень і ўсіх злых духаў, што невядома зь якой прычыны накінуліся на нашу кватэру. Але рэчы былі маўклівыя і ўсім сваім выглядам паказвалі, што нічым ня могуць нам дапамагчы. Яны нібы спалі – і цяпер незадаволена шаргаталі пра тое, што ў шафе і так мала месца, што мы прымушаем іх пацясьніцца і нічога добрага з гэтага не атрымаецца.

«Ой, – сказаў Анцік. – Я ня ведаю, што гэта, але яно вісіць у мяне перад носам і так смачна пахне».

«Усе сукенкі смачна пахнуць», – сказала Юля.

«Яно пахне чакалядай», – сказаў Анцік.

«Бедны хлопчык, – прашаптала Юля. – Ты ўжо звар’яцеў ад страху».

«Можа й так, – сказаў Анцік. – Але тут ёсьць ад чаго звар’яцець. Цэлы пакет цукерак».

«Ты трызьніш», – сказаў я.

«Я жую, – сказаў Анцік. – Хоць чакаляды наемся перад сьмерцю».

Сьмерцю? Дагэтуль я яшчэ ніколі ня думаў пра сьмерць. Яна была проста словам, якое мы чулі ледзьве ня кожны дзень, і гэтае слова вымаўлялі ўсе, хто нас акружаў: героі фільмаў і кніг, дзядзечкі і цётачкі ў тэлевізары і ў інтэрнэце, пэрсанажы кампутарных гульняў і настаўнікі гісторыі і беларускай літаратуры, мама і тата, і бабуля, і Юліны бацькі, якія верылі ў Бога. Абдымаючы маміна футра, я думаў пра тое, што, напэўна, калі-небудзь зразумею, што такое сьмерць. І пра тое, што Анцік, вось гэты мой малы сябрук Анцік, толькі што выпадкова адшукаў мамін стратэгічны запас чакаляды з сакрэтнай шафы.

«Давайце праверым, што там робіцца, – прапанаваў я. – Толькі ціха…»

Мы зь Юляй асьцярожна прачынілі дзьверы шафы – і ў вочы нам ударыў дым.

«Сьвечка! – крыкнуў я. – Дзе твая сьвечка, Юля?»

«Ня ведаю, – Юля зноў зачыніла шафу і прыціснула да сябе дзьверы. – Я ня ведаю. Я яе згубіла, калі мы ўцякалі…»

«Там пажар! – сказаў я. – І мы задыхнемся, разумееш?»

Усе трое мы вываліліся з шафы на падлогу, як падушкі. І пачулі, як за сьцяной нехта ходзіць. Я рвануў на сябе дзьверы пакоя і замкнуў іх на ключ.

«Юля! Анцік! Уцякаем!»

«Куды?»

Гэта быў адзіны пакой у нашай кватэры, які замыкаўся. Я некалькі разоў пытаўся ў мамы з татам, чаму менавіта іх спальня мусіць мець замок з ключом, але так і не дабіўся ўцямнага адказу. Але цяпер замок мог даць нам час, каб нешта прыдумаць.