Heinrich Luyken: Pro Iŝtar

Omar rigardis sian amikon iom maltrankvile. Kun sincera respekto li respondis:

— Niaj temperamentoj estas ja malsimilaj, Lemuel: vi estas tre agema, iom impulsema kaj, eble, kelkafoje eĉ senpacienca. Ni, en la trankvileco de nia kamparo estas pli meditemaj. Ni amas diskutojn. Vi ne amas ilin. Ofte mi pasigis feliĉajn kaj profitajn vesperojn antaŭ la tendo de Ijob, priparolante la profundajn aferojn de ambaŭ mondoj. Ne malofte tiam la malsaĝo de babilemuloj vidigis en bela lumo la saĝon kaj la virtojn de nia aminda amiko. Tamen mi devas konfesi, ke via parolo enhavas multon da vero kaj bonan konsilon. Mi konservos ĝin en mia koro. Sed mi nur aludis la aferojn, pri kiuj mi deziras konsiliĝi kun vi, kaj mi tre esperas, ke vi ne akompanos ĉi tiun karavanon al Babel, sed pasigos kelkan tempon kun ni en Betraĥ. Ijob sopiras revidi vin. Liaj travivaĵoj kaj lia nuna prospero pli profundigis lian internan vivon; kaj lia ŝanĝita animstato sendube ĉarmos vin, malgraŭ via emo rigardi ĉion per la okuloj de praktikemulo.

Lemuel volonte konsentis, dirante, ke post seninterrompa vojaĝado en la daŭro de ses monatoj li bezonas ripozon, kaj ke la reviga trankvileco de la paŝtejoj en la lando Uc allogas lin tiel forte, kiel la plezuro revidi amatajn amikojn. Dum li parolis, stranga rideto flirtis trans lia vizaĝo. Omar vane penis diveni la signifon de tiu rideto, sed ne kuraĝis peti klarigon.

La du amikoj alvenis al Padar, grava renkontejo de karavanoj, iom post tagmezo, du horojn post la alveno de la vojaĝistoj el la sudo de la lando. Vivegaj, bruaj scenoj sin prezentis antaŭ ili. Ĉi tie, en ekstremaĵo de la malgranda urbo, kuŝis dormeme en la ombro de terebintarboj aro da kameloj, ĉirkaŭitaj de la ŝarĝoj deprenitaj de sur iliaj dorsoj. Tie, inter aro da disaj palmoj, novalvenintoj starigis tendojn, dum virinoj pretigis manĝaĵojn. Bruemaj buboj interpuŝiĝis, proponante sian servon, kriegante kaj malpaciĝante. En alia, pli centra parto de la urbo, interŝanĝado, vendado kaj brokantado jam estis en plena fluo. Sur stabloj, mataĵoj aŭ sur la herbo elmontriĝis multespecaj komercaĵoj: Iŝmaelidoj kaj Midjanaj komercistoj alportis el Egiptujo kosmetikojn, parfumojn, juvelojn multekostajn, delikatajn tolaĵojn ktp. Sabaanaj karavanistoj el Dedan brue asertis la superecon de siaj hindaj spicoj kaj oraj ornamaĵoj super similaj komercaĵoj el ĉiuj aliaj landoj. Same brue kaj eĉ pli insiste, Kanaananoj proponis siajn tapiŝojn, lanajn ŝtofojn kaj tranĉilaĵojn el Damasko. Dume senditoj de la Babela pastraro vendis, senbrue sed persiste kaj elokvente, amuletojn kontraŭ la potenco de malbonaj spiritoj; statuetojn de la diino Iŝtar; rozariojn de la «Sankta Koro» aŭ ringojn ĉiuspecajn kun kabalaj surskriboj.

Multaj karavanistoj kaj aĉetantoj salutis Lemuelon kun signoj de respekto, laŭ la salutmaniero de sia lando. Al ĉiuj Lemuel respondis afable, sed kun dignoplena sinteno: La Eternulo, kreinto de la ĉielo kaj de la tero, benu vin.

La homaj loĝejoj en la ĉirkaŭaĵo de la urbo estis plejparte tendoj. Ĉi tie kaj tie vidiĝis ŝtonaj teretaĝaj konstruaĵoj, ĉirkaŭitaj de boskoj el diversaj arboj. Kelkaj el ili, sufiĉe grandaj, montris nur altan, eksteran muron kun unu pordego. Preskaŭ ĉiuj pordoj estis fermitaj; nur malmultaj donis vidon al mallarĝaj vestibloj aŭ neinviteme aspektantaj koridoroj. En la mezo de la urbo troviĝis kelke da grandaj, ŝtonaj domoj kun plataj tegmentoj, konsistantaj el du aŭ tri etaĝoj. Ĉi tiuj domoj estis neregule kaj krude konstruitaj, kaj, tre kredeble, estis loĝataj de nombro da malriĉaj familioj. En tiu kvartalo troviĝis ankaŭ seso da gastejoj, grandaj kaj malgrandaj. La gastejo, al kiu Omar kaj Lemuel sin direktis, estis elstare la plej granda, kaj vizitadata de la plej riĉaj vojaĝistoj. Aleo da cipresoj kondukis al granda malfermaĵo en alta, ekstera muro, konstruita el glazuritaj brikoj. Tra tiu malfermaĵo estis videbla la interna, vasta korto. La du amikoj eniris grandan vestiblon, flankumitan per vicoj da kolonoj. El unu flanka loĝio vigle elpaŝis Modad, la gastejomastro, interfrotante al si la manojn kun tro humila, komplezaĉa rideto sur la senbarba vizaĝo. Li bonvenigis Lemuelon kun multaj profundaj klinsalutoj kaj ripete eldirita deziro, ke la «Eternulo» lin benu. (Cetere li elvokadis la benojn de diversaj dioj kaj diinoj sur la kapon de siaj gastoj, laŭ iliaj kredoj.)

Lemuel respondis laŭ sia kutima, dignoplena maniero, sed kun iom malvarmeta sindeteno. La Kadmonido salutis Omaron kun montro de surprizo, kiu enhavis, tamen, ion malsinceran, demandante lin, kie li pasigis la nokton kaj la tutan matenon. Omar iom malplezure respondis:

— Sub la steloj, Modad. Se vi ne bridos la malpurajn buŝojn de kelkaj el viaj gastoj, vi perdos la favoron de ĉiuj bonmoraj vojaĝistoj.

Ne atentante la senkulpigojn de la domomastro, la du viroj iris antaŭen en la korton. En la mezo de vasta, rektangula spaco vidiĝis ovala lageto kun fontano, ĉirkaŭita de deko da negrandaj arboj. Tri flankojn de la korto formis vicoj da gastoĉambroj, plejparte nur senpordaj ĉeloj. Sur la dekstra, suda flanko, tamen, troviĝis nombro da pli grandaj kaj luksaj ĉambroj, antaŭ kiuj multekoloraj baldakenoj invite proponis agrablan ombron. Aretoj da viroj kuŝis sur molaj tapiŝoj en la ombro de la arboj aŭ de la baldakenoj, aŭ sidis sur la ŝtona rando de la lageto, vigle interparolante. Preskaŭ ĉiuj estis, supozeble, komercistoj, vendantoj kaj aĉetantoj, kiuj sin retiris tien, por pli oportune kaj trankvile fari siajn negocojn.

Ĉe unu flanko de la enirejo, laŭlonge de la korto, troviĝis vasta, publika ĉambro kun verando. Ĉi tie sidis sur tapiŝoj disaj grupetoj da viroj. Ili estis komercistoj, farantaj kontraktojn sub la gvido de skribistoj, interpretistoj aŭ spertuloj pri la leĝaro de Ĥammu-rabi[5] Reĝo de Babel, 2327 ĝis 2284 a.K.; en la Biblio nomita Amrafel. Vidu Genezo XIV, 1. . La skribistoj lerte skribis la dokumentojn per grifeloj sur malseke mola, enkadrigita brikaĵo. Aliaj, pograndistoj, dungis kolportistojn, kiuj devis kvitanci liston de la vendotaj komercaĵoj, kaj surskribi la kondiĉojn de la interkonsento.

Tuj kiam Omar kaj Lemuel eniris la korton, viro elvenis el unu el la baldakenohavaj ĉambroj, kaj, salutinte Omaron kun granda respekto, informis Lemuelon, ke ĉio estas aranĝita, kaj ke du komercistoj el Damasko atendas lian alvenon, por konfirmi la negocon preparitan de li. La viro, mezaĝulo, estis Hagaj, iama sklavo, al kiu Lemuel redonis la liberecon, kiel rekompencon por eksterordinare fidela servado, kaj al kiu li konfidis la prizorgon de gravaj negocoj. La sinjoro levis la sklavon al pozicio de konfidato kaj amiko, kiu repagis tiun honoron per kortuŝa aldoniteco.

Dum Lemuel konfirmis siajn negocojn, Omar refreŝigis sin per lavo kaj manĝo, kaj poste ripozis mediteme sur la rando de la lageto en la korto. Subite lia medito interrompiĝis de bruo ekster la gastejo. Tra la larĝa pordegejo li ekvidis infanojn amasiĝi, kaj aŭdis ilin brue voki unu al aliaj:

— Venu infanoj; venu rapide; nova belega karavano alvenas!

Viroj kaj virinoj haltis, kaj ĉiuj rigardis en la sama direkto, mallaŭte interparolante, kvazaŭ ili interŝanĝas sekreton. La koro de Omar tuj eksaltis, kaj trudis al li la demandon: «Ĉu tio povas esti — ŝi?» La unua impulso instigis lin eliri por rigardi la kavalkadon, sed tuj poste li venkis tiun deziron. Sento de digneco retenis lin. Nombro da scivolemaj gastoj, tamen, kaj la gastejomastro eliris sur la straton, kaj pligrandigis la amason, kiu jam ĉirkaŭis la alvenintojn. Post nemultaj minutoj Modad, la Kadmonido, revenis kaj rekte aliris Omaron kun dignoplena sinteno, kvazaŭ li estas portanto de tre grava komuniko.

— Omar, mia sinjoro, — li diris, — Zalmuna, la Belulino, mia sinjorino, honoris min per ordono. Ŝi petas vin elveni kaj interparoli kun ŝi.