Andrzej Sapkowski - Wieża jaskółki

Krótko mówiąc, było cudownie. Nawet Wiedźmin, ten stary ponurak i nudziarz, zaczął częściej uśmiechać się i cieszyć życiem, bo wyliczył, że pokonujemy po piętnaście mil dziennie, a od wyruszenia z Brokilonu nie udało nam się ani razu dokonać podobnej sztuki. Roboty Wiedźmin nie miał żadnej, bo choć Zwilgłe Uroczysko było zwilgłe tak, że wyobrazić sobie trudno coś bardziej zwilgłego, monstrów żadnych nie napotkaliśmy. Ot, trochę wyły po nocach upiory, zawodziły leśne płaczki i błędne ogniki tańczyły na trzęsawiskach. Nic sensacyjnego.

Troszeczkę, prawda, niepokoiło, że znowu jedziemy w dość przypadkowo wybranym kierunku i znowu bez dokładnie sprecyzowanego celu. Ale, jak wyraził się wampir Regis, lepiej bez celu iść naprzód niż bez celu stać w miejscu, a z pewnością o niebo lepiej niż bez celu się cofać.

— Jaskier! Przytrocz porządniej ten twój tubus! Byłaby szkoda, gdyby pół wieku poezji urwało się i zagubiło w paprociach.

— Nie ma strachu! Nie zgubię, bądźcie pewni. I odebrać sobie nie dam! Każdy, kto chciałby mi ten tubus odebrać, pierwej będzie musiał przestąpić nad mym stygnącym trupem. Można wiedzieć, Geralt, co wywołuje twój perlisty śmiech? Pozwól, niech zgadnę… Wrodzony kretynizm?

Zdarzyło się tak, że ekipa archeologów z uniwersytetu w Castell Graupian, prowadząca wykopaliska w Beauclair, dokopała się pod warstwą węgla drzewnego, wskazującego na wielki pożar, do warstwy jeszcze starszej, obliczanej na XIII wiek. W tejże warstwie odkopano utworzoną przez resztki murów i uszczelnioną gliną i wapnem kawernę, w niej zaś, ku wielkiemu podnieceniu uczonych, odkryto dwa doskonale zachowane szkielety ludzkie: kobiety i mężczyzny. Obok szkieletów — oprócz broni i niezliczonej liczby drobnych artefaktów — znaleziono długi na trzydzieści cali tubus wykonany z utwardzanej skóry. Na skórze wytłoczony był herb o zatartych barwach przedstawiający lwy i rauty. Kierujący ekipą profesor Schliemann, wybitny specjalista od sfragistyki Wieków Mrocznych, zidentyfikował ten herb jako godło Rivii, starożytnego królestwa o nie potwierdzonej lokalizacji.

Podniecenie archeologów sięgnęło szczytu, albowiem w tubusach takich w Wiekach Mrocznych przechowywano rękopisy, a ciężar pojemnika pozwalał przypuszczać, że wewnątrz jest sporo papieru lub pergaminu. Świetny stan tubusa dawał nadzieję na to, że dokumenty będą czytelne i rzucą światło na pogrążoną w mrokach przeszłość. Miały oto przemówić wieki! Była to niebywała gratka, zwycięstwo nauki, którego nie wolno było zaprzepaścić. Przezornie wezwano z Castell Graupian lingwistów i badaczy języków martwych, a także specjalistów umiejących otworzyć tubus bez ryzyka najmniejszego choćby uszkodzenia cennej zawartości.

Wśród ekipy profesora Schliemanna rozeszły się tymczasem pogłoski o «skarbie». Trzeba trafu, że słowa te dotarły do trzech wynajętych do kopania w glinie osobników, znanych jako Zdyb, Cap i Kamil Ronstetter. Przekonani, że tubus dosłownie wypchany jest złotem i kosztownościami, trzej wymienieni kopacze gwizdnęli nocą bezcenny artefakt i uciekli z nim do lasu. Tam rozpalili malutkie ognisko i siedli wokół.

— Na co czekasz? — powiedział do Zdyba Cap. - Otwieraj te rurę!

— Kiedy się nie da — poskarżył się Capowi Zdyb. - Trzymie, jak gamracki syn!

— To butem jo, chędożono gamratke! — poradził Kamil Ronstetter.

Pod obcasem Zdyba zamknięcie bezcennego znaleziska puściło i na ziemię wypadła zawartość.

— O żeż gamratka chędożona! — krzyknął zdumiony Cap. - Co to takie jest?

Pytanie było głupie, albowiem na pierwszy rzut oka widać było, że są to arkusze papieru. Dlatego Zdyb, miast odpowiadać, wziął jeden z arkuszy do ręki i zbliżył go do nosa. Przez dłuższą chwilę przyglądał się obco wyglądającym znakom.

— Zapisany — stwierdził wreszcie autorytatywnie. - To są litery!

— Litery? — wrzasnął Kamil Ronstetter, blednąc ze zgrozy. - Zapisane litery? O żeż gamratka!

— Zapisane, znaczy czary! — wybełkotał Cap, z przerażenia dzwoniąc zębami. - Litery, znaczy gusła! Nie dotykajta tego, gamratka jego chędożona mać! Tym się zarazić można!

Zdyb nie dał sobie dwa razy powtarzać, cisnął arkusz do ognia i nerwowo wytarł drżące dłonie o spodnie. Kamil Ronstetter kopniakiem wtrącił do ogniska resztę papierów — w końcu, jakieś dzieci mogły napatoczyć się na to cholerstwo. Potem cała trójka pospiesznie oddaliła się z niebezpiecznego miejsca. Bezcenny zabytek piśmiennictwa Wieków Mrocznych palił się jasnym, wysokim płomieniem. Przez kilka krótkich chwil wieki przemawiały cichutkim szeptem czerniejącego w ogniu papieru. A potem płomień zgasł i gamrackie ciemności okryły ziemię.

— Nazwisko i imię świadka?

— Selborne, Kenna. Znaczy się, przepraszam: Joanna.

— Profesja?

- Świadczenie usług różnych.

- Świadka żarty się trzymają? Świadkowi przypomina się, że staje przed cesarskim trybunałem w procesie o zdradę stanu! Od zeznań świadka zależy życie wielu ludzi, albowiem karą za zdradę jest śmierć! Świadkowi przypomina się, że sama stoi przed trybunałem bynajmniej nie z wolnej stopy, ale doprowadzona z cytadeli, z miejsca odosobnienia, a to, czy tam powróci, czy wyjdzie na swobodę, zależy między innymi od zeznań świadka. Trybunał pozwolił sobie na tę długą tyradę, aby unaocznić świadkowi, jak dalece niestosowne są na tej sali krotochwile i facecje! Są one nie tylko niesmaczne, ale też grożą bardzo poważnymi konsekwencjami. Świadkowi daje się pół minuty na przemyślenie tej sprawy. Po tym czasie trybunał zada pytanie powtórnie.

— Już, wielmożny sędzio.

— Proszę zwracać się do nas "wysoki trybunale". Profesja świadka?

— Jestem czujna, wysoki trybunale. Ale głównie na usługach cesarskiego wywiadu, znaczy się…

— Proszę udzielać odpowiedzi konkretnych i krótkich. Gdy sąd zapragnie szerszych wyjaśnień, sam o nie poprosi. Sądowi znany jest fakt współpracy świadka z sekretnymi służbami cesarstwa. Proszę jednak podać do protokołu, co oznacza określenie «czujna», którego świadek użyła na określenie swego zawodu?

— Mam czystą pe-pe-es, znaczy się psi pierwszego typu, bez możności pe-ka. Konkretnie, to ja mogę tak: słyszeć cudze myśli, rozmawiać na odległość z czarodziejem, elfem albo inną czujną. I przekazać myślą rozkaz. Znaczy się, zmusić kogo, by zrobił to, co ja chcę. Mogę też robić pre-kog, ale tylko uśpiona.

— Proszę dodać do protokołu, że świadek Joanna Selborne jest psioniczką mającą zdolność percepcji pozasensorycznej. Jest telepatką i telempatką, pod hipnozą zdobią do prekognicji, ale nie, mającą zdolności psychokinezy. Świadka upomina się, że używanie magii i mocy pozazmysłowych na tej sali jest surowo zabronione. Kontynuujemy przesłuchanie. Kiedy, gdzie i w jakich okolicznościach zetknęła się świadek ze sprawą osoby podającej się za Cirillę, księżniczkę Cintry?