Siergiej Łukjanienko: Czystopis

Platforma wyhamowała.

– Dziękuję… Anatolu… – wymruczałem, z ulgą czując twardy grunt pod nogami. – Jeszcze raz dziękuję.

Robot milczał, rozglądając się. Odsunąłem się od jego ciepłego, gładkiego boku i poszedłem za nim.

Dach jak dach, całkiem zwyczajny.

Chyba nawet miał brzegi i był lekko nachylony. Jest też ogrodzenie, ale jakoś nie mam ochoty oglądać go z bliska, mimo że wysokość maskowały chmury – dach budynku wystawał z warstwy chmur.

Dziwne, nierealne uczucie…

Jakbym stał na pokładzie płynącego po niebie statku. Szare kłęby fal, ziemia w oddali – mogłem zobaczyć miasto, dostrzegłem nawet bibliotekę w plątaninie zaułków. Nieco z boku są góry, przechodzące w równy jak stół płaskowyż… To właśnie tam szedłem, usiłując zrozumieć jak znalazłem się w tym świecie i co powinienem zrobić. Obok wynurzały się z chmur szczyty innych wieżowców, tworzących wachlarz – ponad dwadzieścia stykających się placyków, ponad dwadzieścia światów. Pomyślałem, że w porównaniu do nieskończoności to tak naprawdę niewiele. Po co tracić siły i wiedzę na podbój kolejnego świata, rozprawienie się z upartą Opoką czy walkę z ojczyzną Anatola? No po co, w jakim celu to robią? Nauczyć się podróżować między światami, podporządkować sobie przestrzeń i czas, a wszystko w imię idiotycznej pierwotnej ekspansji… Co nimi kieruje?

– Wydałem niewłaściwy rozkaz – powiedziałem do robota. – Wybacz. Polecić, żeby zawieźli nas na dół?

– Rozkaz był prawidłowy – odparł robot. – Zawieziono nas na dach dlatego, że to było potrzebne.

– Komu?

Robot milczał.

– Tam na dole wspomniano o jakimś kustoszu – oznajmiłem, odsuwając się od robota na dwa kroki. Powierzchnia dachu była twarda, chropowata, nachylenie prawie niedostrzegalne, ale mimo to czułem strach. – Kto to może być? Kustosz muzeum? Stróż?

– Anioł – powiedział w zadumie robot.

– Anioł stróż? – Roześmiałem się. – Dobrze byłoby mieć takiego… Zresztą czasem mi się wydaje, że go mam i chyba się ze mną nie nudzi.

– Bądź cicho – powiedział ostro robot. – Anioł nadchodzi.

Odwróciłem się i popatrzyłem na to, co on.

I nogi się pode mną ugięły.

Po grząskiej wacie chmur szedł do nas anioł. Dwa razy większy od człowieka, w lśniącej białej szacie, z mieczem ognistym w ręku. Za jego plecami leniwie tłukły powietrze dwa śnieżnobiałe skrzydła. Włosy anioła spadały białymi lokami na ramiona, spod lejącej się szaty wystawały bose stopy. Anioł czasem zagarniał nimi strzępy chmur, a czasem kroczył w powietrzu. jego oczy, ogromne, mądre, a przy tym ludzkie, patrzyły prosto na nas.

– Odsuń się, człowieku – powiedział robot.

Nie musiał mnie dwa razy prosić – skoczyłem w bok, od razu zapominając o lęku wysokości, a moje wargi same zaczęły szeptać:

– Boże mój, ojcze nasz… Wierzę, albowiem nie wierzę… to znaczy, wierzę, wierzę… Boże mój… wierzę…

Robot rozłożył ręce i usłyszałem okropny zgrzyt, jakby tarły o siebie metalowe płyty. A potem zaczął mówić śpiewnie i po chwili zrozumiałem, że to wiersz:

W szaleństwie roztrwonienia sił,

I w dniu przeprawy ostatecznej,

Pan Bóg anioła mi objawił,

A ruchy jego tak stateczne.

Rozległ się cichy turkot, jakby kilka maszyn do szycia zaczęło dziurawić igłami materiał. Na piersi kroczącego anioła pojawiły się krwawe punkty, z poruszających się skrzydeł poleciały długie, białe pióra, lśniąca szata rwała się na pokrwawione pasy, które zabierał wiatr. Robot deklamował dalej:

Surowy wzrok nie naszych ócz,

Posłuszny wyższym poleceniom,

Nie wiedząc co to ból czy głód,

Nigdy nie zaznał on zwątpienia.

Dwa razy rozległ się huk i anioła otulił przezroczysty błękitny płomień. Ogień lepkimi mackami oplótł jego ciało, zapalił włosy; anioł szedł dalej, nie odrywając wzroku od szalonego poety.

Jestem człowiekiem, tak żałosnym,

Zamkniętym w swej pułapce ciała,

Lecz doskonałość mnie nie kusi,

Skoro bez pracy się dostała.

Płonący anioł przeszedł przez ogrodzenie i wszedł na dach. Od robota płynął teraz niski ciężki huk, wstrząsający otoczeniem. Czułem jak wali mi serce, jak żołądek próbuje wywrócić się na drugą stronę, poczułem ukłucie w prawym boku, w biodrze. Anioł przystanął na chwilę, odchylił głowę, jakby zmagając się z silnym wiatrem.

W pracy umysłu, duszy, serca,

W błędach, rozpaczy i pokorze,

Tak gorycz piętna niewolnika,

Duszę natchnieniem ci otworzy.

Anioł znów ruszył do przodu. Robot jakby wystrzelił przed siebie niewiarygodnie wydłużone ręce, złapał anioła za nadgarstki i teraz stali, kołysząc się i siłując.

I droższy jest mi ból i tlen,

I błysk ekstazy rzadki, gorzki,

Niż niekończąca się niewola

Podarowanej doskonałości!

Rozdarte skrzydła anioła rozchyliły się i opadły na robota. Złączyli się w objęciach, anioł stał nieruchomo, robota przykrywała góra skrwawionych, tlących się piór.

Zerwałem z piersi automat, wycelowałem w anioła i krzyknąłem:

– Zostaw go! Puść! Słyszysz?!

Anioł powoli złożył skrzydła za plecami, robot wysunął się z nich i osiadł na dachu jak martwa sterta żelastwa.

– Czas jego istnienia upłynął – rzekł cicho anioł. Na jego ciele nie było widać ran, tylko zakrwawione strzępy szaty nadal szarpał wiatr, skrzydła pozostały czarne.

– Miał jeszcze dwa miesiące i sześć dni!

– Do chwili, w której zaczął strzelać. Akceleratory liniowe spalają miesiące w ciągu kilku sekund.

– Nie jesteś aniołem – powiedziałem, opuszczając automat.

– Nie jestem. Jestem kustoszem muzeum. To, że cyborg usiłował wejść do budynku, było mi obojętne, poczekałbym na naturalny koniec jego życia. Ale ty zmusiłeś muzeum, żeby wpuściło i jego, i ciebie.

– Co to za muzeum?

Nie-anioł ruszył powoli w moją stronę. Znowu podniosłem automat, nie-anioł uśmiechnął się i zatrzymał.

– Myślisz, że będzie to bardziej efektywne niż hiperdźwiękowe igły, koloidalny napalm i infradźwięk?

– Nie myślę – odparłem szczerze. – Ale coś przecież muszę robić?

Nie-anioł skinął głową.

– Masz rację, dobrze cię rozumiem… To jedynie muzeum, młodzieńcze. Zebrano tu najbardziej zdumiewające eksponaty na świecie. Są tu zwierzęta, które wymarły dawno temu i takie, które nigdy się nie pojawiły. Można tu znaleźć wiersze sędziwego Puszkina i powieści przygodowe Szekspira. Są tu latające machiny, które zdążył zbudować Leonardo, przekaźniki energii, stworzone przez Teslę, generatory pola siłowego Einsteina… Są tu cyborgi, podobne do tego, który strzelał do mnie.

– Sporo można zebrać, gdy grabi się całe światy…

– Nikt ich nie grabił. Wszystko to powstało właśnie dlatego, że światy się zmieniały. Dantes został funkcyjnym-medykiem i nie zastrzelił Puszkina. Poeta wyszalał się i zaczął żyć spokojnie, tworząc poematy. Napoleon odnalazł swoje powołanie w podróżach, Hitler w kuchni wegetariańskiej, Lenin w filozofii. Gdybyś mógł zmienić historię swojego świata, czy nie chciałbyś uwolnić go od błędów?

– Ale wtedy ten świat byłby inny.

– Nie od razu. Z całą pewnością nie od razu. Nie wyobrażasz sobie, jaka to nieruchawa machina, ten czas. Wymazano z historii straszliwą krwawą wojnę, a ludzie, którzy mieli umrzeć, i tak umarli, a ci, którzy powinni się narodzić i tak się narodzili. Trzeba dużo wysiłku, żeby historia zboczyła na inny tor. Wcześniej czy później do tego dochodzi i wtedy otwiera się nowy świat. Jest inny, ale nawet wtedy pływają w nim odłamki poprzedniego – miotający się ludzie, którzy pragną dziwnych rzeczy, mający świadomość, że żyją cudzym życiem, pamiętający to, co się stało nie z nimi…