Вогт Ван: Пачвара (на белорусском языке)

"Зараз, - падумаў ён, - я магу абхапiць яго шчупальцамi i раздушыць!"

Разумовы кантроль над унутрыядзернымi працэсамi i гравiтацыйнымi палямi, цi спалучаецца ён са здольнасцю адбiць чыста механiчны, макракасмiчны напад? Iнэш думаў, што спалучаецца. Сiла, праяўленне якой яны бачылi дзве гадзiны назад, вядома, павiнна была мець нейкiя межы. Але яны гэтых межаў не ведалi. I тым не менш усё гэта цяпер не мела значэння. Мацнейшыя яны або слабейшыя няважна. Фатальныя словы былi вымаўлены: "Калi вы не здольныя абмежаваць, гэта зробiм за вас мы!"

Гэтыя словы яшчэ гучалi ў вушах у Iнэша, i па меры таго, як iх сэнс усё болей даходзiў да яго, ён адчуваў сябе ўсё менш iзаляваным i адчужаным. Да гэтага часу ён лiчыў сябе толькi гледачом. Нават пратэстуючы супраць далейшых уваскрашэнняў, Iнэш дзейнiчаў як незацiкаўленая асоба, што назiрае драму збоку, але не ўдзельнiчае ў ёй. Толькi цяпер ён з гранiчнай яснасцю зразумеў, чаму ён заўсёды ўступаў i ў канчатковым вынiку згаджаўся з iншымi. Вяртаючыся ў мiнулае, да сама далёкiх дзён, цяпер ён бачыў, што нiколi па-сапраўднаму не лiчыў сябе ўдзельнiкам захопу новых планет i знiшчэння чужых рас. Ён проста прысутнiчаў пры гэтым, раздумваў, разважаў пра жыццё, якое не мела для яго значэння. Цяпер гэтае паняцце канкрэтызавалася.

Ён болей не мог, не хацеў працiвiцца магутнай хвалi пачуццяў, якiя яго захлiснулi. Цяпер ён думаў i адчуваў заадно з неабдымнай масай гэнейцаў. Усе сiлы i ўсе жаданнi расы бушавалi ў яго крывi.

- Слухай, двухногi! - зароў ён. - Калi ты спадзяешся ажывiць сваё мёртвае племя - пакiнь гэту надзею!

Чалавек паглядзеў на яго, але змоўчаў.

- Калi б ты мог нас усiх знiшчыць, - працягваў Iнэш, - то даўно знiшчыў бы. Ды ўся справа ў тым, што ў цябе не хапае сiлы. Наш карабель пабудаваны так, што на iм немагчымая нiякая ланцуговая рэакцыя. Усякай часцiнцы патэнцыяльна актыўнай матэрыi супрацьстаiць антычасцiнка, якая не дапускае ўтварэння крытычных мас. Ты можаш зрабiць выбухi ў нашых рухавiках, але гэтыя выбухi застануцца таксама iзаляванымi, а iх энергiя будзе эвернута на тое, для чаго рухавiкi прызначаны, - пераўтворыцца ў рух.

Iнэш адчуў дотык Ёала.

- Пасцеражыся! - шапнуў гiсторык. - У гарачцы ты можаш выбалбатаць адзiн з нашых сакрэтаў.

Iнэш строс яго шчупальцы i злосна агрызнуўся:

- Хопiць наiўнiчаць! Гэтай пачвары дастаткова было зiрнуць на нашы целы, каб разгадаць амаль усе тайны нашай расы. Трэба быць дурнем, каб думаць, быццам яна яшчэ не ўзважыла сваiх i нашых магчымасцей у гэтай сiтуацыi.

- Iнэш! - зароў капiтан Горсiд.

Пачуўшы металiчныя ноткi ў яго голасе, Iнэш адступiў i адказаў:

- Слухаюся.

Яго лютасць астыла гэтак хутка, як i ўспыхнула.

- Мне здаецца, - працягваў капiтан Горсiд, - я здагадваюся, што вы мелiся сказаць. Я цалкам з вамi згодзен, але як найвышэйшы прадстаўнiк улады Гэйны лiчу сваiм абавязкам прад'явiць ультыматум.

Ён павярнуўся. Яго рагатае цела навiсла над чалавекам.

- Ты адважыўся вымавiць словы, якiм няма даравання. Ты сказаў, што вы паспрабуеце абмежаваць рух вялiкага духу Гэйны.

- Не духу, - перапынiў яго чалавек. Ён цiхенька рассмяяўся. - Зусiм не духу!

Капiтан Горсiд пакiнуў без увагi яго словы.

- Таму, - працягваў ён, - у нас няма выбару. Мы лiчым, што з часам, сабраўшы неабходныя матэрыялы i вырабiўшы адпаведныя iнструменты, ты здолееш пабудаваць уваскрашальнiк. Паводле нашых разлiкаў, на гэта спатрэбiцца сама меней два гады, нават калi ты ведаеш усё. Гэта незвычайна складаны апарат, i сабраць яго адзiнаму прадстаўнiку расы, якая адмовiлася ад машын за тысячагоддзе да таго, як была знiшчана, будзе вельмi i вельмi няпроста.

Ты не паспееш пабудаваць зоркалёт. I мы не дамо табе часу сабраць уваскрашальнiк. Магчыма, ты зможаш прадухiлiць выбухi на нейкай адлегласцi вакол сябе. Тады мы паляцiм да iншых мацярыкоў. Калi ты перашкодзiш i там, значыць, нам спатрэбiцца дапамога. Праз шэсць месяцаў палёту з найвышэйшым паскарэннем мы дасягнем кропкi, адкуль блiжэйшыя каланiзаваныя гэнейцамi планеты пачуюць наш заклiк. Яны пашлюць вялiзны флот: яму не змогуць супрацьстаяць усе твае сiлы. Скiдаючы па сотнi або па тысячы бомбаў у хвiлiну, мы знiшчым усе гарады, так што ад шкiлетаў твайго народа не застанецца нават пылу.

Такi наш план. I гэтак яно i будзе. А цяпер рабi з намi што хочаш - мы ў тваёй уладзе.

Чалавек пакiваў галавой.

- Пакуль я нiчога не буду рабiць, - сказаў ён i падкрэслiў: - Пакуль нiчога.

Памаўчаўшы, дадаў задумлiва:

- Вы разважаеце лагiчна. Вельмi. Зразумела, я не ўсемагутны, але мне здаецца, вы забылiся пра адну маленькую дэталь. Якую, не скажу. А цяпер бывайце. Вяртайцеся на свой карабель i ляцiце куды хочаце. У мяне яшчэ шмат спраў.