Walery Briusow - Okno w nieskończoność

SEWER GANSOWSKI (ur. 1918 w Kijowie) — w młodości pracował jako chłopiec okrętowy i marynarz w Murmańsku, później jako doker i elektromonter w Leningradzie, gdzie ukończył wieczorową szkołę dziesięcioletnią. W 1941 r. poszedł jako ochotnik na front. Był snajperem i zwiadowcą w piechocie morskiej, odniósł ciężkie rany. Po wojnie wrócił do Leningradu i ukończył fakultet filologiczny miejscowego uniwersytetu. Obecnie mieszka w Moskwie. Swoje utwory — opowiadania i dramaty — zaczął drukować w latach pięćdziesiątych. Niektóre z jego sztuk teatralnych, jak np. Siewiero zapadnieje Bierlina czy Nas było 20 — otrzymały najwyższe nagrody na ogólnoradzieckich i międzynarodowych konkursach. Pierwszy zbiór opowiadań fantastycznonaukowych pt.: Szagi w nieizwiestnoje wydał w r. 1963. Następne jego zbiory to: Szest gienijew (1965), Tri szaga k opasnosti (1969), Idiot czelowiek (1971). Opowiadanie Dzień gniewu (tyt. oryg. Dien gniewa) pochodzi ze wspomnianego tomu Szest gienijew. Polskiemu czytelnikowi autor znany jest z kilku opowiadań oraz z powieści Część tego świata, drukowanej w „Problemach”, r. 1978, nr l3.

ALEKSANDER GRIN (właść. Hryniewski, 1880–1932) — syn Polaka Stefana Hryniewskiego, powstańca z 1863 r. Karierę pisarską A. Grina poprzedziły burzliwe koleje losu — był włóczęgą, tragarzem, drwalem, marynarzem. W wojsku związał się z ruchem rewolucyjnym, za co był więziony i trzykrotnie skazany na zesłanie. Debiutował tomem opowiadań Szapka niewidimka (1908). Swe najwartościowsze utwory napisał po rewolucji październikowej. Wydał m.in. zbiory opowiadań i powieści: Alyje parusa (1923, tłum. poi. Szkarlatne żagle, 1958), Blestajuszczij mir (1924), Zołotaja cep (1925, tłum. poi. Zloty łańcuch), Gladiatory (1925), Bieguszczaja po wolnam (1928, tłum. poi. Biegnąca po falach, 1971). W 1959 r. ukazał się w Polsce zbiór jego opowiadań Pieklo odzyskane (Wozwraszczonnyj ad), a w 1971 r. Opowiadania niesamowite. Wszystkie utwory Grina są przesiąknięte charakterystycznym dla tego pisarza klimatem romantycznej fantastyki, operującej szeroką skalą nastrojów, oryginalną stylistyką, swoistą hiperbolizaeją obrazów.

Opowiadanie Zdarzenie na ulicy Psa (tyt. oryg. Proisszestwije na ulice Psa) zostało zaczerpnięte z edycji: Sobranije soczinienij w szesti tomach, Moskwa 1965, t. V.

MICHAIŁ GRIESZNOW (ur. 1916 w Rostowskiem) — ukończył Krasnodarski Instytut Pedagogiczny, pracował przez wiele lat jako nauczyciel. Swoje utwory zaczął publikować pod koniec lat pięćdziesiątych. Pierwsze opowiadanie SF, Zoloioj lotos, ukazało się w 1980 r. w czasopiśmie „Uralskij Sledopyt”, pierwsza książka, opowiadania liryczne Tri wstrieczi, 1962 r. w Stawropolu. W 1967 r., w Nowosybirsku, wyszedł pierwszy jego zbiór opowiadań SF: Obratnaja swiaź, a w 1974, w serfi Biblioteka sowisiskoj Jantastiki, drugi: Wolszebnyf kołodiec. Opowiadanie O czym mówią tulipany (tyt. oryg. O czom gowofiat tiulpany) pochodzi z almanachu Fantastika 72, Moskwa 1972.

IWAN JEFRIEMOW (1907–1972) — jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli powojennej fantastyki radzieckiej, inicjatorem odrodzenia tego gatunku prozy w Związku Radzieckim na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych. Geolog z wykształcenia, jest Jefriemow autorem wielu wartościowych prac naukowych i popularnonaukowych. Debiutował w r. 1344 zbiorami nowel Wstriecza nad Tuskararoj oraz Piat rumbów. W r. 1948 wydał powieść Zwiezdnyje korabli. Dalsze dwie — Na kraju Oumieny (1949) i Putieszestwije Baurdżeda (1953) — złożyły się: na dylogię Wielki luk. Szczególny rozgłos przyniosła mu wydana w 1957 r., wielokrotnie wznawiana i przetłumaczona na wiele języków powieść Mgławica Andromedy (wyd. poi. 1961, 1963, 1965, 1968), stanowiąca swoistą filozoficzno-społeczną syntezę idei komunizmu. Kolejne książki to Lezwije britwy (1963, powieść), Sierdce zmiei (1964, opowiadania), Czas Byka (1970, powieść) i opublikowana pośmiertnie powieść Tais Afinskaja (1973). W r. 1975 Wydawnictwo „Mołodaja Gwardija” wydało w pięciu tomach Dzieła zebrane I. Jefriemowa. W Polsce, oprócz wspomnianej Mgławicy Andromedy, ukazało się w latach 1949–1955 kilka zbiorów opowiadań tego pisarza. Opowiadanie Jezioro Ducha Gór (tyt. oryg. Oziero Górnych Duchów) pochodzi z w. wym. tomu Sierdce zmiei.

WIKTOR KOŁUPAJEW (ur. 1936 w Altanie, Jakucka ASRR) — mieszka od 1954 r. w Tomsku, gdzie ukończył wydział radiotechniki w Instytucie Politechnicznym. Pierwsze opowiadanie fantastyczno-naukowe Bilet w dietstwo opublikował w miesięczniku „Wokrug Swieta” w 1969 r. Następnie drukował swoje opowiadania w czasopismach oraz w almanachach: Fantastika 69/70 i Fantastika 71. Opowiadanie Po co człowiek żył (tyt. oryg. Zaczem żył czełowiek) pochodzi z debiutanckiego tomu autora Słuczitsia że s czełowiekom takoje!… (Bibliotieka sowietskoj fantastiki, Moskwa 1972). W r. 1975, wraz z D. Konstantonowskim i G. Prankiewiczem, wydał w Nowosybirsku zbiór opowiadań SF: Oszybka sozdatiela.

OLGA ŁARIONOWA (ur. 1929) — mieszka w Leningradzie, debiutowała w fantastyce naukowej w połowie lat sześćdziesiątych. Reprezentuje odmianę psychologiczną tego gatunku. Jest autorką jednej powieści — Leopard s wierszyny Kilimandżaro, oraz wielu opowiadań.

Pierwszy własny zbiorek — Ostrów mużestwa — wydała w 1975 r. w Leningradzie. Drukowała także opowiadania w almanachach i wydaniach zbiorowych. Opowiadanie Nad morzem, gdzie kończy się ziemia (tyt. oryg. U moria, gdie kraj ziemli) pochodzi z takiego właśnie zbioru pt.: Wtorżenije w Piersiej (Leningrad 1968).

WŁADIMIR MICHAJŁOW (ur. 1929) — z wykształcenia prawnik, pracując ukończył następnie studia filologiczne i od 1957 r. zaczął drukować utwory satyryczne. Pierwszą powieść fantastycznonaukową Osoba ja nieobchodimost wydał w 1962 r. w Rydze. Dalsze jego książki ukazały się także w wydawnictwach łotewskich: Ludi priziemielja (1966), Czarny je żurawli (1967), Ludi i korabli (1967), Istok (1972), Storoż bratu mojemu (1976). Opowiadanie Strumień na Japecie (tyt. oryg. Ruczej na Japietie) pochodzi ze zbioru pod tym samym tytułem, wydanego w serii: Biblioteka sowietskoj fantastiki, Moskwa 1971.

IGOR ROSOCHOWATSKI (ur. 1929 w Czerkaskiem) — pracuje jako korespondent kijowskiej gazety „Junyj Leniniec”. Z wykształcenia jest pedagogiem. Pierwsze opowiadanie fantastycznonaukowe opublikował w r. 1959. Wydał następujące zbiory: Zagadka Akuly (1962), Wstriecza wo wriemieni (1963), Istok istofii (1966), Sprawa komandora (1967, w jaz. ukraińskim), Kakim ty wiernioszsia (1971). Pisze również wiersze i utwory przygodowe. Wspólnie z A. Stoginem napisał książkę popularnonaukową pt.: KD-kibiernieticzeskij dwojnik (1975). Opowiadanie Tor l (tyt. oryg. Tor. I) pochodzi z w. wym. zbioru Istok istorii.

WŁADIMIR SAWCZENKO (ur. 1932 w Połtawie) — mieszka w Kijowie. Z zawodu jest inżynierem elektronikiem. Pierwsze opowiadania SF zaczął drukować pod koniec lat pięćdziesiątych. Pierwszą powieść Czornyje zwiozdy wydał w 1960 r. Publikował opowiadania w almanachach Fantastika: Probużdienije profiesora Berna, Wtoraja ekspiedycyja na strannuju płaniettu, (tłum. poi. w zbiorze Alfa Er.idana, Iskry 1982), Algoritm uspiecha oraz sztukę Nawoje orużje. W r. 1967 wydał powieść Otkrytije siebia (tłum. poi. Odnajdziesz się sam 1975). Utwory swoje Sawczenko pisze także w jęz. ukraińskim. Dotknięcie prawdy (tyt. oryg. Ispytanije istinoj) pochodzi z XXV tomu z serii Bibliotieka sawriemiennoi fantastiki, Moskwa 1973.

ARKADY STRUGACKI i BORYS STRUGACKI — Arkady (ur. 1925) jest filologiem j.aponistą, jego brat Borys (ur. 1933) ukończył Wydział MechanicznoMatematyczny na Uniwersytecie w Leningradzie. Strugaccy są zaliczani do najwybitniejszych twórców literatury SF w Związku Radzieckim, cieszą się również popularnością poza granicami swego kraju. Ich książki są tłumaczone na wiele języków. Pierwsza napisaną wspólnie książką Strugackich jest wydana w r. 1959 Kraina purpurowych obłoków (wyd. poi. 1961, 1964). Dojrzały kształt twórczości osiągnęli autorzy w wydanej w r. 1964 powieści Trudno być bogiem (wyd. poi. 1974). Ponadto w polskim przekładzie ukazały się: Poniedziałek zaczyna się w sobotę (1970), Przenicowany świat (1971), Sprawa zabójstwa (1972), Piknik na skraju drogi (1974, i wraz z opowiadaniem Las — 1977), Koniec akcji Arka (1975). Niebawem ukażą się u nas w edycji książkowej powieści: Chłopiec z przedpiekla (drukowana w odcinkach w „Świecie Młodych”) i Milion lat przed końcem świata (drukowana w odcinkach w „Tygodniku Demokratycznym”). Zamieszczony w niniejszej antologii fragment powieści Piknik na skraju drogi był drukowany jako opowiadanie (tyt. oryg. Piknik na oboczinie) w XXV tomie z serii Bibliotieka sowriemicnnoj fantastiki, Moskwa 1973.