I-van Ê-phơ-rê-mốp - Tinh Vân Tiên Nữ

Anh lên dãy hành lang có rào bao quanh, ở đó mấy người không phải trực đã tụ tập để đón người bạn mới. Những người làm việc ở cái mỏ mà Đa-rơ Vê-te cảm thấy rất heo hút này không có vẻ gì là những người ẩn dật cau có như anh tưởng: do tâm trạng riêng của anh, anh mường tượng là sẽ gặp những người như thế ở đây. Nét mặt vui vẻ, hơi mệt mỏi vì công việc gian khổ, họ tươi cười chào mừng anh. Năm người nam, sáu người nữ, cả phụ nữ cũng làm việc tại đây…

Mười ngày sau, Đa-rơ Vê-te đã quen với hoạt động mới.

Ở đây có cơ sở điện lực riêng được giấu kín dưới những khu khai thác cũ: có những thiết bị năng lượng nguyên tử loại E, hay như tên gọi thời xưa, là năng lượng nguyên tử loại hai, không phát tia phóng xạ, vì vậy nó thích hợp cho các nhà máy điện địa phương.

Một hệ thống máy móc hết sức phức tạp đặt trong bụng một trái núi ngầm và ngập sâu vào lớp khoáng chất giòn, màu đỏ nâu. Công việc khó khăn nhất là ở tầng dưới của bộ máy liên hợp, nơi khai thác và nghiền quặng theo phương pháp tự động. Máy nhận được các tín hiệu từ trạm điều khiển trung tâm ở trên, trạm này khái quát những kết quả hoạt động của các thiết bị cắt và nghiền, quan sát độ rắn và độ nhớt của khoáng sản và theo dõi các bảng thông tin về việc làm giàu quặng. Tùy theo sự thay đổi hàm lượng kim loại mà tốc độ của máy khai thác và nghiền tăng lên hay giảm đi. Vì khu vực được bảo vệ chống sự xâm hại của biển chỉ có hạn, nên không thể giao toàn bộ việc kiểm tra quan sát cho các máy xi-béc-nê-tíc.

Đa-rơ Vê-te trở thành thợ cơ khí phụ trách việc kiểm tra và điều chỉnh hệ thống máy liên hợp bên dưới. Bắt đầu những phiên trực hàng ngày dài đằng đẵng trong căn buồng tranh tối tranh sáng, đầy rẫy những mặt số. Trong các buồng đó, máy bơm của bộ điều hòa không khí phải khó khăn lắm mới đấu tranh nổi với cái nóng kinh người. Đã thế không khí nén lại rỉ ra (điều này không thể tránh khỏi), làm áp suất tăng lên khiến cho tình trạng đó càng thêm trầm trọng.

Hết ca trực, Đa-rơ Vê-te và người giúp việc trẻ của anh lại lên trên mặt nước, đứng một lúc lâu trên bao lơn hít thở không khí trong lành, rồi lại đi tắm, đi ăn và ai về buồng nấy ở một trong những căn nhà nhỏ trên bờ biển. Đa-rơ Vê-te thử nối tiếp lại việc nghiên cứu phép tính cô-cơ-lê-a, một bộ môn mới của toán. Anh có cảm giác rằng anh đã quên sự tiếp xúc trước đây của mình với vũ trụ. Cũng như tất cả mọi người làm việc ở mỏ ti-tan, anh vui thích đưa tiễn chiếc mảng rời mỏ vào những kỳ nhất định, chở đi những thỏi ti-tan xếp rất gọn gàng.

Sau khi giảm được các fron-cực, các trận bão trên hành tinh đã kém mạnh đi nhiều, và một số lớn công việc vận tải đường biển được thực hiện bằng những chiếc mảng do tàu dắt hay có động cơ tự chạy. Khi toán làm việc tại mỏ được toán khác đến thay, Đa-rơ Vê-te vẫn ở lại với hai người ham mê công việc khai khoáng.

Không có cái gì vĩnh viễn trong thế giới luôn luôn thay đổi này, và mỏ tạm ngừng hoạt động theo kỳ hạn thường lệ để sửa chữa máy liên hợp đào và nghiền quặng. Lần đầu tiên Đa- rơ Vê-te vào tận khoang đào trước cửa van, nơi mà chỉ có bộ áo giáp bảo vệ đặc biệt mới chống nổi hơi nóng, áp suất cao cũng như những luồng khí độc bất ngờ phụt ra từ kẽ nứt.

Dưới ánh sáng chói lòa, những bức tường bằng ru-tin màu nâu lấp lánh một vẻ sáng đặc biệt như ánh kim cương và lóe lên những đốm lửa nhỏ, nom như những con mắt điên dại ẩn trong khoáng vật. Trong khoang đào yên lặng lạ thường. Cái choòng khoan điện thủy lực phóng hoa lửa và lần đầu tiên kể từ nhiều tháng qua, những đĩa khổng lồ phát sóng cực ngắn đứng yên không chuyển động. Bên dưới những bộ phận đó, các nhà địa vật lý mới tới loay hoay bố trí các dụng cụ để nhân dịp này kiểm tra chu vi của tầng quặng.

Trên mặt đất là những ngày yên tĩnh và nóng bức của mùa thu phương Nam. Đa-rơ Vê-te đi vào núi và cảm thấy một cách sắc bén lạ thường sự hùng tráng của những khối đá sừng sững nhô lên ở đây từ bao ngàn năm nay, trước biển và trời. Cỏ khô loạt soạt, tiếng sóng vỗ từ phía dưới vọng lên rất khẽ. Thân thể mệt mỏi đòi nghỉ, nhưng não thèm thuồng vồ lấy những cảm tưởng về thế giới, những cảm tưởng đã trở nên mới mẻ sau thời gian làm việc lâu dài và vất vả ở dưới đất.

Cựu chủ nhiệm các trạm ngoại vi hít mùi đá nóng và mùi cỏ vùng hoang mạc, đồng thời tin chắc rằng sắp tới sẽ còn nhiều điều tốt lành, và tương lai càng tốt đẹp thì bản thân anh sẽ càng hoàn hảo và mạnh hơn.

«Gieo hành động, gặt thói quen «Gieo thói quen, gặt tính cách «Gieo tính cách, gặt số phận».

Câu cách ngôn cổ chợt đến trong đầu anh. Đúng cuộc đấu tranh vĩ đại nhất của con người là đấu tranh với tính ích kỷ! Đấu tranh không phải bằng cách dựa vào những quy tắc đa cảm và thứ luân lý đẹp đẽ nhưng bất lực, mà dựa vào quan niệm biện chứng cho rằng tính ích kỷ không phải là sản phẩm của những tệ lậu nào đó, mà là bản năng tự nhiên của con người nguyên thủy, cái bản năng đã từng có vai trò rất lớn lao trong cuộc sống dã man và nhằm mục đích tự tồn. Điều đó giải thích tại sao ở những cá nhân lỗi lạc và mạnh, tính ích kỷ thường cũng mạnh và khó khắc phục hơn. Nhưng chiến thắng thói ích kỷ là điều cần thiết, thậm chí là điều quan trọng nhất trong xã hội thời nay. Cho nên người ta mới dành nhiều công sức và thời gian như thế cho việc giáo dục, mới nghiên cứu cẩn thận như thế cấu trúc di truyền của mỗi người. Sự pha trộn vĩ đại các chủng tộc và dân tộc đã đưa đến kết quả tạo thành một gia đình thống nhất của hành tinh, nhưng trong quá trình ấy, từ những ngóc ngách sâu kín nào không rõ của tính di truyền, những nét tính cách bất ngờ nhất của tổ tiên xa xôi đột nhiên lại bộc lộ ra. Đôi khi vẫn còn những lệch lạc tâm lý kỳ lạ đã từng xảy ra trong thời kỳ đầy những tai họa ghê gớm của kỷ nguyên Thế giới chia rẽ, khi người ta không thận trọng trong việc thí nghiệm và sử dụng năng lượng hạt nhân và làm tổn thương tính di truyền của nhiều người…

Đa-rơ Vê-te trước kia cũng có một cuốn gia phả dài, bây giờ tài liệu đó không cần thiết nữa. Việc nghiên cứu tổ tiên được thay thế bằng sự phân tích trực tiếp cấu tạo của cơ chế di truyền. Bây giờ sự phân tích đó càng quan trọng khi tuổi thọ của con người tăng lên nhiều.