Isaac Asimov: Fundacja i Imperium

— Ja we władzy Muła? Nie bądź śmieszny. Spróbowała się uśmiechnąć — bez większego rezultatu — i odgarnęła włosy do tyłu. Powoli jej głos wrócił do normy, a w każdym razie brzmiał w miarę normalnie.

— To już skończone, Toran. Teraz mogę mówić. Nie wiem, jak długo pożyję, ale mogę zacząć mówić…

Napięcie Torana zelżało pod swym własnym ciężarem i przerodziło się w apatię.

— O czym, Bay? O czym tu można mówić?

— O nieszczęściu, które ciągnie się za nami. Wspominaliśmy już o tym wcześniej, Torie. Nie pamiętasz? O tym, że klęska stale depcze nam po piętach, choć nigdy tak naprawdę nas nie dosięga. Byliśmy w Fundacji i upadła, kiedy Niezależni Handlarze nadal walczyli — ale nam udało się na czas dostać na Haven. Byliśmy na Haven i Haven padło, kiedy inni nadal walczyli — nam znowu udało się stamtąd wydostać na czas. Polecieliśmy na Neotrantora i do tej pory na pewno przyłączył się on już do Muła.

Toran słuchał i kręcił głową.

— Nie rozumiem.

— Torie, takie rzeczy normalnie się nie zdarzają. Ty i ja znaczymy zbyt mało, nie znajdowalibyśmy się zawsze w centrum wydarzeń … gdybyśmy nie nieśli ze sobą klucza do tych wydarzeń. Gdybyśmy nie nieśli ze sobą źródła infekcji! Rozumiesz teraz?

Toranowi zesztywniały wargi. Popatrzył ze zgrozą na krwawe szczątki, które jeszcze niedawno były istotą ludzką i zrobiło mu się niedobrze.

— Wyjdźmy stąd, Bay. Wyjdźmy na powietrze.

Na zewnątrz było pochmurnie. Wokół nich świstał wiatr, którego podmuchy rozwiewały włosy Bayty. Za nimi wywlókł się Magnifico i kręcił się w takiej odległości od nich, że musiały do niego docierać strzępy ich rozmowy.

Toran rzekł krótko:

— Zabiłaś Misa, bo uważałaś, że to on jest źródłem infekcji?

Uderzył go dziwny wyraz jej oczu. Spytał szeptem: — On był Mułem? — ale jego własne słowa wydały mu się absurdalne.

Bayta roześmiała się histerycznie.

— Biedny Ebling Mułem? Na Galaktykę, nie! Nie mogłabym go zabić, gdyby był Mułem. Odkryłby emocję towarzyszącą temu postanowieniu i natychmiast zmienił ją w miłość, przywiązanie, adorację czy paniczny strach, w to, co by mu się podobało. O nie, zabiłam Eblinga właśnie dlatego, że nie był Mułem. Zabiłam go, bo wiedział gdzie znajduje się Druga Fundacja i za chwilę wyjawiłby tę tajemnicę Mułowi.

— Wyjawiłby tę tajemnicę Mułowi — powtórzył Toran z głupim wyrazem twarzy. — Wyjawiłby Mułowi…

Nagle dotarło do niego znaczenie słów Bayty. Wydał zduszony okrzyk, obrócił się i spojrzał ze zgrozą na błazna, który mógł się kulić nieprzytomny ze strachu, zrozumiawszy o czym mówią.

— Chyba nie Magnifico? — wyszeptał.

— Słuchaj! — rzekła Bayta. — Pamiętasz, co się wydarzyło na Neotrantorze? Och, Torie, pomyśl trochę…

Ale Toran potrząsnął tylko głową i coś mruknął. Mówiła więc dalej, znużonym głosem:

— Na Neotranlorze zmarł człowiek. Zmarł, mimo iż nikt go nawet nie dotknął. Może to nieprawda? Magnifico grał na swym wizjofonie, a kiedy skończył, następca tronu już nie żył. Czy to nie dziwne? Czy to nie dziwne, że istota tak panicznie bojąca się wszystkiego, tak porażona strachem może zabijać, kiedy tylko zechce?

— Ta muzyka i efekty świetlne — rzekł Toran — mają wielki wpływ na uczucia…

— Właśnie — wpływ na uczucia. I to bardzo duży. Tak się składa, że wpływanie na uczucia to specjalność Muła. To jeszcze można by traktować jako zwykły przypadek. A istota, która potrafi zabijać siłą sugestii, jest tak pełna strachu. No, to też można wyjaśnić, bo rzekomo Muł manipulował jego umysłem. Ale ja, Toran, ujrzałam część tego, co zabiło następcę tronu. Zobaczyłam tylko malutki kawałek, ale to wystarczyło, żeby opanowało mnie to samo uczucie przygnębienia i rezygnacji, które opadło mnie w Krypcie Czasu i na Haven. Toran, ja to uczucie zawsze rozpoznam bezbłędnie. Twarz Torana pociemniała.

— Ja… ja też to czułem. Zapomniałem o tym. Nigdy nie pomyślałem…

— Wtedy po raz pierwszy przyszło mi to do głowy. Było to właściwie jakieś nieokreślone uczucie — intuicja, jeśli wolisz to tak nazwać. Nie miałam się na czym oprzeć. I właśnie wtedy Pritcher powiedział nam o Mule i o charakterze jego mutacji i wszystko naraz stało się jasne. To Muł wytworzył atmosferę przygnębienia i rezygnacji w Krypcie Czasu. Magnifico wytworzył tę samą atmosferę na Neotrantorze. To było to samo uczucie. Dlatego Muł i Magnifico to jedna i ta sama osoba. Czy to się nie układa w zgrabną całość, Torie? Zupełnie jak aksjomat geometrii — jeśli dwa odcinki są równe temu samemu odcinkowi, to są równe sobie nawzajem.

Była o krok od histerii, ale opanowała się siłą woli i mówiła dalej:

— To odkrycie śmiertelnie mnie przeraziło. Jeśli Magnifico jest Mułem, to potrafi odczytać moje uczucia i ukierunkować je dla swoich potrzeb. Nie mogłam do tego dopuścić. Unikałam go. Na szczęście on mnie też, za bardzo interesował się Eblingiem Misem. Powzięłam decyzję, żeby zabić Misa, zanim zacznie mówić. Planowałam to w tajemnicy, w największej tajemnicy — w takiej tajemnicy, że bałam się o tym mówić nawet sama ze sobą. Gdybym mogła zabić Muła … Ale nie mogłam podjąć takiego ryzyka. Spostrzegłby się od razu i wszystko byłoby stracone.

Z emocji wydawała się zupełnie wyczerpana.

Toran rzekł szorstko i zdecydowanie:

— To niemożliwe. Spójrz na to nieszczęsne stworzenie. On miałby być Mułem? Nawet nie słyszy, co mówimy.

Ale kiedy spojrzał w stronę, w którą wskazał palcem, spostrzegł, że Magnifico stoi wyprostowany i bacznie się im przygląda przenikliwym i pochmurnym wzrokiem. Odezwał się bez śladu poprzedniego akcentu:

— Słyszałem, przyjacielu, co mówiła. Tylko że siedzę tu i myślę cały czas o tym, jak przy całym swoim sprycie i przezorności mogłem popełnić taki błąd i stracić tak dużo.

Toran cofnął się gwałtownie, jakby obawiał się, że błazen może go dotknąć albo że jego oddech może go skazić.

Magnifico skinął głową i odpowiedział na nieme pytanie:

— Ja jestem Mułem.

Nie wydawał się już groteskowy, jego tyczkowate nogi i ptasi nos nagle przestały być śmieszne. Jego lęk znikł bez śladu, a ruchy stały się pewne i stanowcze.

Był panem sytuacji i zachowywał się ze swobodą, którą daje duża wprawa.

Rzekł wyrozumiale:

Siądźcie sobie śmiało, możecie się nawet wyciągnąć wygodnie na trawie. Gra się skończyła i chciałbym wam opowiedzieć pewną historię. To moja słabość — chcę, żeby ludzie mnie zrozumieli.

Kiedy spojrzał na Baytę, jego oczy były znów starymi, smutnymi i łagodnymi oczami błazna Magnifico.

— W moim dzieciństwie — zaczął — nie było naprawdę nic, co chciałbym pamiętać. — Mówił szybko i niecierpliwie, podkreślając to całym ciałem. — Może potraficie to zrozumieć. Z tym nosem już się urodziłem, a moja szczudłowata sylwetka to skutek pracy gruczołów. Nie mogłem mieć normalnego dzieciństwa. Matka zmarła, nim zdążyła mnie ujrzeć. Ojca nie znam. Rosłem bez żadnej opieki, psychicznie okaleczony i stłamszony, pełen litości do siebie i nienawiści do innych. Nazywano mnie dziwnym dzieckiem. Wszyscy mnie unikali — większość z niechęci, niektórzy ze strachu. Zdarzały się dziwne wypadki… Ale mniejsza z tym! Wydarzyło się dosyć, żeby kapitan Pritcher badając okres mojego dzieciństwa, doszedł do wniosku, że jestem mutantem, co ja sam uświadomiłem sobie dopiero po dwudziestce.