A. Beliaev - Đầu giáo sư Dowel

Cái đầu mỉm cười một nụ cười buồn bã:

— Một cái đầu nổi loạn? Không có kết quả gì cả. Tôi biết làm gì được? Vì tôi bị tước mặt cả đến khả năng cuối cùng của con người là tự sát.

— Nhưng ông có thể cự tuyệt làm việc cho hắn!

— Nếu có muốn thì tôi sẽ làm như thế. Những sự nổi loạn do không phải do Kerner sử dụng bộ máy tư duy của tôi. Rút cuộc thì nêu tác giả có ý nghĩa gì? Quan trọng là tư tưởng đi vào thế giới và làm được công việc của nó. Tôi nổi loạn bởi vì tôi vất vả để quên với sự tồn tại của mình. Tôi thà chết còn hơn là phải sống như thế này. Tôi sẽ kể cho cô nghe mọi chuyện xảy ra trong thời gian đó. Một lần, tôi có một mình trong phòng thí nghiệm Bỗng từ cửa sổ bay vào một con bọ hung đen thui. Bằng cách nào đó nó có thể xuất hiện ở trung tâm thành phố này được? Tôi cũng không rõ, có thể là do một chiếc xe nào đó từ ngoại ô đi vào và mang nó theo. Còn bọ hung quay tròn trên đầu tôi và đậu trên tấm kính của cái bàn nhỏ này, ngay cạnh tôi. Tôi liếc mắt theo dõi còn bọ hung ghê tởm đó, những không thể nào đuổi nó đi được. Chân nó bò trên mắt kính và chầm chậm nhích tới tôi, các khớp chân kêu sột soạt. Bao giờ tôi cũng kinh tởm và thù ghét những còn bọ như thế. Thế mà tôi lại bất lực trước nó. Đầu tôi với nó chỉ là cái cầu thuận tiện để cho nó bay lên. Sau đó nó đã bám được vào râu tôi và tiếp tục bò ngược lên nữa. Thế là nó bò qua đôi môi mím chặt, qua cánh mũi bên trái, qua con mắt trái nhắm lại, cho tới khi lên tới trán, sau đó lại rơi xuống mắt kính, rồi rơi xuống sàn nhà. Câu chuyện thật vớ vẩn. Thế mà nó đã gây cho tôi một ấn tượng mãnh liệt. Khi Kerner tới, tôi đã dứt khoát cự tuyệt không tiến hành cuộc nghiên cứu khoa học với ông ta nữa. Tôi biết ông ta không đám đưa cái đầu tôi ra một cách công khai, mà chỉ giữ lại ở trong nhà để làm vật tang chứng chống lại ông ta, nhưng cũng chẳng có ích gì. Và ông ta cũng sẽ giết tôi. Lúc đó, tôi suy nghĩ như thế. Thế là giữa tôi và ông ấy bắt đầu có sự va chạm. Ông ta đã dùng tôi những biện pháp khá tàn bạo. Một đêm đó, ông ta đến chỗ tôi với một cái máy phát điện, áp các điện cực vào hai thái dương tôi, những chưa cho điện chạy vội. Ông ta đứng khoanh tay trước ngực và nói giọng rất ngọt ngào và mềm mỏng: «Bạn đồng nghiệp thân mến, ở đây chỉ có hai chúng ta, bên trong những bức tường băng đá đây. Nhưng nếu tường có mỏng hơn thì cũng chẳng làm thay đổi được gì, bởi vì ông không thể nói được. Ông hoàn toàn thời kỳ về quyển của tôi. Tôi có thể bắt ông chịu những cực hình khủng khiếp nhất mà vẫn không bị trừng phạt. Nhưng để làm gì? Hai chúng ta đều là nhà khoa học và có thể hiểu nhau. Tôi biết ông sống chẳng dễ chịu gì những lỗi không phải tại tôi. Ông là người mà tôi rất cần, những tôi không tài nào giải thoát cho ông khỏi cuộc sống cực nhọc này, còn bản thân ông cũng không thể chạy trốn được, kể cả đến khi chết. Vậy thì chúng ta nên chấm dứt tình hình này một cách hoà bình chẳng tốt hơn sao? Ông sẽ tiếp tục những nghiên cứu khoa học của «chúng ta». Tôi nhướng mày lên để từ chối, đôi môi thì thào lặng lẽ «Không!».

«Ông làm tôi rất buồn. Ông có muốn hút thuốc không? Tôi biết ông không thoả mãn lắm, bởi vì qua đó ông không còn phổi mà qua đó chất nicotin ngấm vào máu, nhưng dù sao cũng là những cảm giác quen thuộc». Ông ta rút hai điếu thuốc lá, tự mình hút một điếu, còn điếu kia đặt vào miệng tôi. Tôi đã phun điếu thuốc ra với vẻ kinh mạn! «Thôi được, ông ta vẫn nói cái giọng lễ phép và điềm đạm, ông buộc tôi phải dùng đến những biện pháp mạnh.» Và ông ta mở điện. Hình như có một mũi khoan nóng bỏng xuyên qua óc tôi. «Ông thấy trong người thế nào — Ông ta làm ra vẻ ân cần hỏi tôi. — Đau đầu hả? Có lẽ ông muốn chữa cho khỏi đau chứ? Chỉ cần ông…» — «Không!» — Môi tôi trả lời. «Rất tiếc. Phải tăng cường độ dòng điện lên một chút. Ông làm tôi rất buồn». Và ông ta cho dòng điện chạy mạnh đến nỗi đầu tôi như bốc cháy. Đau không chịu được, tôi nghiến răng trèo trẹo, còn tri giác thì mù tịt. Tôi muốn cho nó mất hắn đi, những tiếc thay, lại không mất được! Tôi chỉ còn biết nhắm mắt và mím môi lại. Kerner hút thuốc, phà khói vào mặt tôi, và tiếp tục đốt cháy đầu tôi. Ông ta không thuyết phục tôi nữa. Khi tôi mở mắt ra thì thấy ông ta điên lên vì sự cứng cổ của tôi. «Đồ quỷ tha ma bắt» Nếu như bộ óc ông không cần thiết cho tôi thì tôi sẽ nấu chín nó và cho chó ăn ngày ngày hôm này rồi. Đồ cứng cổ!» Và ông ta chẳng khách sáo gì hết, giật ra khỏi đầu tôi những sợi dây rồi bỏ đi. Nhưng nỗi mừng của tôi còn quá sớm. Ông ta quay lại và lấy ngay cái đầu bỏ vào những dung dịch để nuôi sống, cùng những chất kích thích khiến cho tôi bị những cơn đau dữ dội nhất hành hạ. Khi tôi bất giác nhăn mặt lại ông ta liền hỏi: «Này ông bạn, ông quyết định thế nào rồi?». Tôi không lay chuyển. Ông ta đi ra, càng tức điên hơn nữa. Tôi vui mừng vì đã thành công. Mấy ngày sau đó, không thấy Kerner xuất hiện trong phòng thí nghiệm, còn tôi thì chờ đợi từng ngày cái chết giải thoát. Sang ngày thứ năm, ông ta đến, miệng huýt sáo một bài hát vui, như chẳng có chuyện gì xảy ra. Không nhìn đến tôi, ông ta bắt đầu làm việc tiếp. Tôi quan sát ông ta trong hai hoặc ba ngày mà không tham gia vào công việc. Những công việc khiến cho tôi không thể nào mà không quan tâm. Và thấy ông ta phạm một số sai lầm trong lúc thí nghiệm, mà chúng có thể huỷ hoại kết công sức của chúng tôi, tôi không im được nữa và ra hiệu cho ông ta. «Lẽ ra phải như thế từ lâu rồi!» — Ông ta thốt lên một nụ cười thoả mãn và bơm không khí vào họng tôi. Tôi nói cho ông ta những sai sót và từ hôm do tôi tiếp tục chỉ đạo công trình. Ông ta đã khôn hơn tôi.

Từ ngày Laurence biết được điều bí mật của cái đầu, cô rất căm ghét Kerner— Và cảm glác đó ngày một lớn thêm— Cô mơ thấy Kerner trong những giấc mơ hãi hùng— Cô bị bệnh bởi vì lòng căm ghét đó— Mỗi khi gặp Kerner, cô cố dằn lòng để khỏi phảt hét vào mặt hắn: «quân giết người!» — Cô đối xử với hắn một cách căng thẳng và lạnh nhạt — Kerner là tên tội phạm quái đản — Marie kêu lên khi chi còn mình cô với cái đầu. Tôi sẽ tố cáo tội ác của hắn, tôi sẽ không yên nếu chưa phát hiện được việc làm xấu xa của hắn.