Harry Harrison - Doodsstrijd In Appsala

“Stop de generator; het werk is klaar. De akumulatoro is tot aan de rand gevuld met heilige elektriciteit.” Hij pakte het demonstratieapparaat dat hij had gemaakt, een rij in serie geschakelde gloeilampen. De leidse fles moest genoeg lading hebben om de zwakke weerstand van de gloeidraden te overwinnen en die te laten branden. Hoopte hij.

“Godslastering!” schreeuwde dezelfde oude sciulo en hij schuifelde naar voren. “Het staat geschreven in de heilige boeken dat de heilige kracht alleen kan stromen als de weg compleet is en als de stroomweg is onderbroken beweegt de kracht niet. Toch durft deze buitenlander ons te vertellen dat deze fles, waar maar een draad aan vastzat, nu heilige kracht bevat. Leugens en laster!”

“Dat zou ik maar niet doen als ik jou was…” stelde Jason de oude voor die nu naar de bal boven op de leidse fles wees.

“Er is hier geen kracht — er kan hier geen kracht zijn…” Toen hij zijn vinger een paar centimeter van de bal heen en weer zwaaide brak zijn stem plotseling af. Een grote blauwe vonk sprong uit het opgeladen metaal naar zijn vinger en de sciulo schreeuwde schor en viel op de grond. Een van zijn collega’s knielde neer om hem te onderzoeken en keek toen verschrikt naar de fles.

“Hij is dood,” fluisterde hij.

“Je kan niet zeggen dat ik hem niet heb gewaarschuwd,” zei Jason en toen besloot hij het geluk een handje te helpen nu het toch op zijn hand was. “ Hij was degene die lasterde!” schreeuwde Jason en de oude mannen deinsden achteruit. “De heilige kracht zat in de fles en hij twijfelde en de kracht doodde hem. Twijfelt niet of hetzelfde lot zal jullie allen treffen! Ons werk als sciuloj ,” ging hij verder en hij verhief zich gelijk boven zijn slavenrang, “is de krachten van de elektriciteit te bedwingen tot meerdere glorie van de Hertug. Laat dit een les zijn opdat we het nooit vergeten.” Ze bekeken het lijk, schuifelden achteruit en begrepen het erg goed.

“De heilige kracht kan doden,” zei de Hertug terwijl hij glimlachend naar het lijk keek en in zijn handen wreef. “Dat is inderdaad geweldig nieuws. Ik wist altijd al dat hij kon schokken en brandwonden kon veroorzaken, maar ik wist nooit dat hij deze grote macht bezat. Onze vijanden zullen voor ons ineenkrimpen.”

“Zonder twijfel,” zei Jason. IJzer moet je smeden als het heet is en hij haalde snel de tekeningen tevoorschijn die hij zorgvuldig had voorbereid. “Kijk eens naar deze wonderen. Een elektrische motor om dingen op te tillen en te trekken, een licht dat we een booglamp noemen en dat de zwartste nacht doordringt, een manier om dingen te bedekken met een dunne laag metaal en nog veel meer. Allemaal voor jou, Hertug.”

“Begin meteen!”

“Dadelijk — zodra we het eens zijn over de voorwaardenvan mijn contract.”

“Dat klinkt helemaal niet plezierig.”

“Je zal het nog minder leuk vinden als je de bijzonderheden hoort, maar het zal de moeite waard zijn.” Hij boog zich voorover en fluisterde in het oor van de Hertug. “Hoe zou je het vinden om een machine te hebben die de muren van de forten van je vijanden kan opblazen zodat je ze kan verslaan en hun geheimen kan inpikken?”

“Verlaat de kamer,” beval de Hertug en toen ze alleen waren keek hij Jason aan met zijn slimme kleine rode oogjes. “Wat is dat voor een contract waar je het over had?”

“De vrijheid voor mij, een positie als je persoonlijk adviseur, slaven, juwelen, meisjes, goed eten — al de gebruikelijke dingen die bij dat baantje horen. Daarvoor in deplaats zal ik alle apparaten voor je bouwen die ik heb genoemd en nog veel meer. Er is niets dat ik niet kan! En dat alles kan van jou zijn…”

“Ik zal ze allemaal vernietigen — ik zal over Appsala heersen!”

“Zoiets had ik al in gedachten. En hoe beter de zaken gaan voor jou, des te beter gaan ze voor mij. Ik vraag niets meer dan een comfortabel leven en de gelegenheid aan mijn uitvindingen te werken, want ik ben geen ambitieus man. Ik zal me gelukkig voelen als ik in het laboratorium kan knoeien — terwijl jij de wereld regeert.”

“Je vraagt veel…”

“Ik bied veel. Ik zal je wat vertellen — denk er een paar dagen over na terwijl ik nog een uitvinding in elkaar zet tot lering ende vermaak.”

Jason dacht aan de vonk die de oude man had gedood en die gedachte gaf hem nieuwe hoop. Dat zou wel eens de weg kunnen zijn om van deze planeet af te komen.

“Wanneer is dit klaar?” vroeg de Hertug terwijl hij naar de onderdelen wees die over Jasons werkbank lagen verspreid. “Morgenochtend, Hertug, ook al werk ik de hele nacht door. Maar zelfs voor dit klaar is heb ik een andere gift voor je, een manier om je telegraafsysteem te verbeteren.”

“Dat heeft geen verbetering nodig! Het is net zoals het was in de dagen van onze voorvaderen en —”

“Ik zal niets veranderen; voorvaderen weten het altijd het beste, dat ben ik met je eens. Ik geef je alleen maar een nieuwe werkwijze. Kijk hier eens naar —’ en hij hield een van de metalen strips met de beschreven was omhoog. “Kan je de boodschap lezen?”

“Natuurlijk, maar het vereist sterke concentratie, want het is een moeilijk geheim.”

“Niet zo erg moeilijk; in een oogopslag raadde ik alle afschuwlijke eenvoud ervan.”

“Je lastert!”

“Niet echt. Kijk, dat is toch een B , nietwaar — twee kronkels van de magische slinger?”

De Hertug telde op zijn vingers. “Het is een B , je hebt gelijk. Maar hoe kun je dat zien?”

Jason verborg zijn minachting. “Het was moeilijk op te lossen, maar voor mij zijn alle dingen een open boek. B is de tweede letter van het alfabet, dus is de code twee slingers. C drie — nog steeds makkelijk; maar uiteindelijk krijg je de Z waarvoor je zesentwintig zendseinen nodig hebt en dat is gewoon onzinnige tijdverspilling. Het enige wat je moet doen is je apparatuur een klein beetje wijzigen zodat hij twee verschillende signalen kan zenden — laten we origineel blijven en de ene een ’punt’ noemen en de andere een ’streep’. Nu kunnen we, met gebruikmaking van die twee signalen, een korte en een lange, iedere letter van het alfabet omschrijven met ten hoogste vier tekens. Begrepen?”

“Het zoemt in mijn hoofd en het is moeilijk te volgen…”

“Slaap er maar een nachtje over. Morgenochtend is mijn uitvinding klaar en dan zal ik mijn code demonstreren.”

De Hertug liep mompelend weg en Jason legde de laatste wikkelingen om het anker voor zijn nieuwe generator.

“Hoe heet het?” vroeg de Hertug terwijl hij om de hoge, sierlijke houten kist heenliep.

“Dit is een Allen Eren de Hertug-Maker, een nieuwe bron van verering, eerbied en inkomsten voor Uwe Excellentie. Hij moet in de tempel worden geplaatst, of wat voor ding jullie hier ook hebben, waar het publiek moet betalen voor het voorrecht jou te eren. Let op: ik ben een trouwe onderdaan die de tempel binnenkomt. Ik geef een bedrag aan de priester en pak deze hendel die uit de zijkant steekt en ik draai hem rond.” Hij begon vrolijk te draaien en uit het kastje kwam het geluid van draaiende wielen en luid gejank. “Let nu op de bovenkant.”

Uit de bovenkant van de kast staken twee gebogen metalen armen die uitliepen in koperen bollen die een eindje van elkaar afzaten. De Hertug snakte naar adem en deinsde achteruit toen een blauwe vonk van de ene bol naar de andere oversprong.

“Dat zal de boeren versteld doen staan, nietwaar?” zei Jason. “Kijk nu naar de vonken en let op de volgorde. Eerst drie korte vonken, dan drie lange en dan weer drie korte.”

Hij hield op met draaien en gaf de Hertug een duidelijk beschreven vel perkament, een gewijzigde versie van de standaard interstellaire code. “Kijk. Drie punten betekent H en drie strepen A . Daarom zal de machine zolang de hendel wordt rondgedraaid in kode H.A.H . uitzenden, wat betekent Huraoj al Hertug , Allen Eren de Hertug! Een indrukwekkend apparaat dat de priesters zal bezighouden en ze zal afhouden van het kwaad en je trouwe onderdanen zal vermaken. Terwijl het tegelijkertijd lof over jou zal uitroepen met de stem der elektriciteit, steeds maar weer, dag en nacht.”