John Katzenbach: Dzień zapłaty

– Dowiesz się, kiedy będziesz starszy – roześmiał się sędzia.

– Nienawidzę tego.

– Czego?

– Kiedy ktoś mówi, że muszę poczekać. Chcę wiedzieć teraz. Sędzia ujął rękę wnuka.

– Masz całkowitą rację. Kiedy chcesz się czegoś dowiedzieć, nie pozwól mówić sobie, że musisz poczekać. Domagaj się odpowiedzi.

– To jak jest z tymi kośćmi?

– To była taka figura retoryczna. Wiesz, co to znaczy? Tommy skinął głową.

– A naprawdę znaczy to, że kiedy jest się starym, kości stają się kruche i nie ma w nich już zbyt dużo życia. Tak więc kiedy wieje zimny wiatr, czuję chłód, aż do samego środka. To oczywiście nie boli, ale jestem tego świadomy. Rozumiesz?

– Chyba tak.

Chłopiec szedł przez chwilę w milczeniu. Potem rzekł, jakby mówił do siebie:

– Jest mnóstwo rzeczy, których nie wiem. – I westchnął.

Jego dziadek już miał się głośno roześmiać z powodu tej zadziwiającej obserwacji, ale zamiast tego uścisnął mocniej rękę wnuka i poszli przez szarość popołudnia do samochodu. Na ich widok z zaparkowanego obok nowego modelu limuzyny wysiadła kobieta. Była w średnim wieku, wysoka i energiczna, na głowie miała czarny, miękki kapelusz. Jej wspaniałe rude włosy opadały niesfornymi falami spod szerokiego ronda – nosiła duże, bardzo ciemne okulary przeciwsłoneczne. Przez moment sędzia poczuł się nieswojo – jak ona może coś przez nie widzieć? Zwolnił, patrząc na zbliżającą się szybkimi krokami kobietę.

– Czy mogę pani w czymś pomóc? – zapytał.

Kobieta rozpięła beżowy płaszcz przeciwdeszczowy i powoli sięgnęła pod spód. Uśmiechnęła się.

– Witam, sędzio Pearson – powiedziała. Spojrzała na jego wnuka. – A to musi być Tommy. Żywe odbicie matki i ojca. Jest do nich niezwykle podobny.

– Przepraszam – zaczął sędzia – czy my się znamy?

– Pan prowadził w sądzie sprawy kryminalne, nieprawdaż? – zapytała ignorując jego pytanie. Uśmiech nie znikał z jej twarzy.

– Owszem, ale…

– Przez wiele lat.

– Tak, ale o co chodzi…

– Świetnie, więc z pewnością nieobce są panu przedmioty, takie jak ten. Powoli wyciągnęła rękę spod płaszcza. Trzymała w niej duży rewolwer i mierzyła prosto w jego żołądek.

Sędzia wpatrywał się w broń z narastającym niepokojem.

– To jest magnum 357 – ciągnęła. Zauważył, że w jej głosie brzmiała stanowczość, która mogła też świadczyć o narastającej pasji. – Może zrobić w tobie wielką dziurę. I w małym Tommym też. Najpierw w nim, żebyś w swoich ostatnich chwilach wiedział, że stracił życie przez ciebie. Nie rób nic, co może wszystko skończyć, jeszcze zanim się zacznie. Po prostu wsiądź spokojnie do samochodu.

– Proszę wziąć mnie, on nie jest niczemu… – zaczął sędzia. W myślach automatycznie przebiegał tomy spraw, które kiedyś prowadził, zastanawiając się, w której z nich zagrożenie wywołane przez sprawcę czy sprawców było nieproporcjonalne do wydanego wyroku, kto chciał go odnaleźć, żeby się zemścić. Przesuwały mu się przed oczyma setki twarzy gniewnych mężczyzn, oczy naznaczone wiekiem i zbrodnią. Nie mógł jednak przypomnieć sobie kobiety. A już na pewno tej, która wciskała mu między żebra lufę rewolweru.

– O nie, nie ma mowy – przerwała. – On jest najważniejszy. Jest kluczem do całej sprawy. – Wskazała lufą drogę. – Grzecznie i powoli. Spokojnie. Bez żadnych gwałtownych gestów, sędzio. Pomyśl, jak głupio byłoby, gdybyście tu obaj umarli. Pomyśl o tym, co ukradłbyś swojemu wnukowi. Jego życie, sędzio. Tyle lat. Oczywiście, dobrze to znasz. Tak łatwo kradłeś ludziom życie. Bydlaku!! Więcej już tego nie zrobisz!

Uświadomił sobie, że ktoś otworzył drzwi pchnięciem od środka, że w samochodzie są jacyś ludzie. Gorączkowe myśli zakłębiły mu się w głowie: Uciekać! Krzyczeć! Wołać pomocy! Walczyć z nimi!

Ale nie uczynił nic.

– Rób, co ona mówi, Tommy – powiedział. – Nie martw się. Jestem z tobą.

Para silnych rąk chwyciła go i rzuciła na podłogę samochodu. Przez moment poczuł woń skórzanego obuwia i brudu, zmieszaną z drażniącym zapachem potu wydzielanym pod wpływem zdenerwowania. Zdążył tylko zobaczyć dżinsy i buty z cholewką, gdy na głowę naciągnięto mu czarny szmaciany worek. Uprzytomnił sobie, że taki właśnie worek zakłada kat na głowę skazańca, i podjął próbę walki, ale wkrótce para mocnych rąk obezwładniła go i przycisnęła do podłogi. Poczuł na sobie lekkie ciałko Tommy'ego, chrząknął. Próbował powiedzieć coś do niego, jakieś uspokajające słowa – coś w rodzaju "nie bój się, jestem tutaj" – ale z jego gardła wydobył się tylko jęk. Usłyszał męski głos mówiący spokojnie, choć z goryczą:

– Niech żyje rewolucja! A teraz śpij, stary.

Dostał czymś ciężkim w skroń, ogarnęła go nagła ciemność i stracił świadomość.

Sekretarka dyskretnie zapukała w szybę drzwi, po czym wsunęła głowę do środka.

– Mr. Richards, czy zamierza pan pracować dzisiaj do późna? Oczywiście, mogę zostać w biurze, ale musiałabym zadzwonić do mojej współlokatorki, żeby zrobiła zakupy…

Duncan Richards spojrzał znad stosu zgromadzonych na biurku papierów i uśmiechnął się.

– Jeszcze trochę, Doris, ale nie musisz zostawać. Chcę tylko skończyć pracę nad podaniem Harris Company.

– Jest pan pewny, Mr. Richards? To dla mnie żaden problem…

Pokręcił głową.

– Zbyt często pracuję do późna – odparł. – Jesteśmy przecież bankierami. Powinniśmy pracować w godzinach urzędowania.

– Dobrze. – Uśmiechnęła się. – W każdym razie będę tutaj do piątej.

– Świetnie.

Zamiast wrócić do swoich papierów, Duncan Richards przeciągnął się w fotelu i splótł ręce na karku. Obrócił się do okna. Było już prawie ciemno – reflektory samochodów ruszających z parkingu wycinały w ciemnościach małe białe plamy. Na tle gęstniejącej szarówki dostrzegał zarysy drzew przy Main Street. Przez chwilę chciał znaleźć się w starym budynku banku, dalej od centrum. Był ciasny i było w nim zbyt mało pomieszczeń, ale położony był dalej od drogi, na wzgórzu i mógł z niego sięgnąć wzrokiem dużo dalej. Pod względem architektonicznym nowy gmach był jałowy i bez duszy. Żadnych widoków z okien poza hałasem ulicy. Nowoczesne meble, najnowszy system zabezpieczeń. Tyle się zmieniło, od kiedy podjął tu pracę. Greenfield przestało być niewielkim miasteczkiem uniwersyteckim. Napłynęli tu biznesmeni, właściciele firm budowlanych i finansiści z Nowego Jorku i Bostonu.

Straciło swoją osobowość, pomyślał. A może i my wszyscy.

Spojrzał na leżące przed nim podanie. Było jednym z kilku, które trafiły na jego biurko w ostatnich sześciu miesiącach – mała firma budowlana chciała nabyć dziesięć hektarów ziemi z widokiem na Green Mountains – można by tu było postawić sześć luksusowych budynków. Gdyby się udało zdobyć na każdy dom trzysta tysięcy, mała firma momentalnie przekształciłaby się w firmę średniej wielkości. Cyfry wydają się w porządku, pomyślał, przyznamy kredyt na kupno ziemi, następnie na budowę domów i wreszcie, po ich sprzedaży, będziemy je mieli na hipotece. Nie musiał korzystać z kalkulatora, żeby wiedzieć jak dużo zyska na tym bank. Bardziej interesowali go sami przedsiębiorcy. Westchnął na myśl, jak bardzo muszą być spięci. Uchwycić szansę, zdobyć kredyt, osiągnąć sukces. W amerykańskim stylu. To się nigdy nie zmieni.

Bankier jednak musi być człowiekiem staromodnym i ostrożnym. Nie spieszyć się, nie poddawać się naciskom.