Tytuł oryginalny: Solitaire
Jego matka zawsze umiała go zadziwić. To było w jej stylu. Ale tym razem zaskoczyła go bardziej niż kiedykolwiek. Z obitego błękitnym pluszem pudełka na biżuterię wyjął olbrzymich rozmiarów diament, podniósł go do góry i w zaciemnionej sypialni zaczął mu się z zachwytem przyglądać, czując przy tym nagły zawrót głowy. Był to brylant, połyskliwy, prostokątny kamień; za duży, żeby człowiek mógł go bez wysiłku połknąć. Był jeszcze nie oprawiony; odkąd jubiler nadał mu ostateczny kształt i połysk, nikt nie próbował przy nim manipulować.
Właściwie nie miał pojęcia, ile diamenty były warte, chociaż słyszał, że te najbardziej okazałe, takie jak ten, nie były wyceniane według liczby karatów; gdyby tak było, to nawet najbogatsi ludzie tego świata nie mogliby sobie na niego pozwolić. Był przekonany, że na aukcji zostanie wyceniony na setki tysięcy dolarów, a może nawet miliony.
Jestem milionerem, pomyślał. Czuł się, jak gdyby właśnie wyszedł z piwniczki z winem i dopiero na świeżym powietrzu odkrył, jak bardzo był pijany.
Nie miał wątpliwości, że kamień był prawdziwy. Obracając go w palcach, przypomniał sobie słowa szeptane przez matkę jakieś pięć tygodni temu. Siedzieli na oplecionej bluszczem werandzie domu wielebnego Ponsforda w Herne Hill, podczas gdy reszta towarzystwa grała w krykieta na wypalonym przez słońce trawniku.
– Twój ojciec zatroszczył się o ciebie – powiedziała wtedy. – To znaczy twój prawdziwy ojciec. Zabezpieczył ciebie i twoje dzieci. Kiedy odejdę, o nic nie będziesz się musiał martwić.
– Ale ty nie odejdziesz – uśmiechnął się do niej, chwytając jej rękę w swoje dłonie. Miała założone białe letnie rękawiczki. Wydawało mu się, że trzyma w rękach nieżywego szpaka, same kości i pióra.
Nie wiadomo, czy było to przeczucie, czy jakaś wróżba przekazana przez pogodę, chmury, a może miało to coś wspólnego z dżentelmenami grającymi w krykieta – odeszła trzy tygodnie po przyjęciu. Zaczęło się letnim przeziębieniem, które przeszło w zapalenie płuc. Mając trzydzieści trzy lata, Peter Ransome został sierotą.
Wybiło go to z rytmu. Nie był przygotowany na samotność ani na ból; kiedy porządkował sprawy matki z panami Winchellem i Golightlym, prawnikami zajmującymi się sprawami spadkowymi w Croyden; i kiedy doprowadzał do porządku dom matki w Kennington w południowym Londynie, który stał niedaleko boiska Oval do krykieta. Wtedy właśnie wpadły mu w ręce fotografie i pamiątki po matce z odległej przeszłości: czarno-białe zdjęcie jego ojczyma z biskupem Woolwichem, jeszcze jedna fotografia matki stojącej obok Cecila Rhodesa na tle jakiegoś zamazanego krajobrazu, naszyjnik z lwim zębem, srebrna tabakierka z wytłoczonym Wodospadem Wictorii – poczuł się tak, jak gdyby nie wiedział, kim był albo dlaczego tutaj był. Odziedziczył fragmenty życia innych ludzi, chociaż nie było już na świecie nikogo, z kim byłby spokrewniony w prostej linii.
Jego ojczym, wielebny Hugh Ransome, zmarł na atak apopleksji na dzień przed rozpoczęciem uroczystości związanych z jubileuszem królowej Wiktorii, 21 czerwca 1897 roku. Gorączka przygotowań do przyjęcia dla dzieci i staruszków w Kennington oraz upał: tego po prostu było dla niego za dużo.
Jego prawdziwy ojciec zmarł rok wcześniej. Utopił się. Stało się to na powracającym z Madagaskaru liniowcu „Andromeda". Wypadek, na temat którego szeroko wówczas rozpisywała się prasa. Jeden ze świadków stwierdził z całą stanowczością, że pan Błitz „z pełną premedytacją" przeskoczył przez reling i wpadł do Oceanu Indyjskiego, po czym nałykał się tyle wody, że utonął, zanim pośpieszono mu z pomocą. Jednakże pani Blitz uparcie dementowała pogłoski o samobójstwie. Jej mąż był „w znakomitej kondycji fizycznej", tak powiedziała koronerowi, był zdrowy i zamierzał rozkręcić nowy interes w Kapsztadzie.
Ale teraz Peter był tutaj, w wielkim domu z czerwonej cegły na Montacute Road, w domu, do którego przylegał zaniedbany trawnik w kształcie trójkąta, na którym posadzono pospolite drzewa. Miał przed sobą otwarte pudełko na biżuterię, które należało do jego matki, a w palcach trzymał diament większy, niż mógł to sobie wymarzyć. Musiał być prawdziwy, był o tym przekonany, chociaż nie miał żadnego doświadczenia, jeżeli chodzi o diamenty, i nie wiedział, w jaki sposób to sprawdzić. Mógł jedynie wyryć na szybie od sypialni swoje nazwisko, ale nie wydawało się to najszczęśliwszym pomysłem. Pięć lat temu zmarł jego ojczym. Przez cały ten okres Peter utwierdzał się w przekonaniu, że uczucie pomiędzy jego matką a prawdziwym ojcem było szczególnie silne i bardzo wyjątkowe. Nawet ich przypadkowe rozstanie nie było w stanie go zniszczyć.
Jeżeli miłość pomiędzy jego matką a jego prawdziwym ojcem była w połowie tak niepohamowana, jak opisywała to matka (była skromną kobietą, wdową po pastorze, ich miłość musiała być dwa razy tak silna i zmysłowa, jak jemu opowiadała), to diament, który ją symbolizował, musiał być autentyczny i bez skazy.
Do sypialni weszła służąca matki, Olive. Trzymała w ręce szczotkę do czyszczenia dywanów. Na głowie miała chaos, setki farbowanych loczków i gdzieniegdzie poutykane grzebyczki ze skorupy żółwia.
– Proszę pana, czy gdybym odsłoniła zasłony, to okazałabym brak szacunku dla zmarłej? – zapytała. – Bardzo nie chciałabym, żeby nadwerężył pan sobie oczy. Mój Henry zepsuł sobie oczy, walcząc w ciemnościach pod Nicholson's Nek.
Peter przezornie zamknął diament w dłoniach i odwrócił się sztywno i bardziej dystyngowanie, niż zamierzał.
– Zrób to bez względu na wszystko – powiedział. – Nie sądzę, żeby matka chciała widzieć swój dom w takim ponurym nastroju.
Olive rozsunęła grube brokatowe zasłony, grzechocząc mosiężnymi kółkami. Promienie słoneczne oświetliły wzorzysty dywan oraz biały kilim na łóżku, na którym zaledwie dwa tygodnie temu jego matka zamknęła na zawsze oczy, jak gdyby głęboko zasnęła. Na ścianie obok łóżka wisiał prosty, drewniany krucyfiks; matka zawsze mu powtarzała, że dostała go od misji w Afryce Południowej, kiedy jeszcze była małą dziewczynką – zanim umiała mówić po angielsku.
– Czy chciałby pan wypić herbatę, proszę pana? – zapytała Olive.
Peter w dalszym ciągu miał mocno zaciśnięte dłonie.
– Tak, herbatę – powiedział. – Zaraz zejdę na dół.
– Bardzo dobrze, proszę pana.
Kiedy Olive opuściła sypialnię, Peter podszedł do owalnego zwierciadła, które wisiało niedaleko okna. Zobaczył w nim ciemnowłosego, nieśmiało wyglądającego młodego mężczyznę w prostym, szarym garniturze; młodego mężczyznę, którego karnacja była zbyt ciemna, aby mógł uchodzić za Anglika, i którego krótki, prosty nos i ostro zarysowane czoło były zbyt europejskie, aby brano go za czystej krwi Afrykanina. Rasowo był zlepkiem trzech narodowości: w jednej trzeciej Holendrem, w jednej trzeciej Hotentotem i w jednej trzeciej niemieckim Żydem.
Był przyzwyczajony do problemów wynikających z jego ciemnej skóry. Pracował jako mechanik samochodowy dla przedsiębiorstwa Vulcan w Southport, Cheshire. Pomimo że miał zręczne ręce i umiał posługiwać się kluczem francuskim, wiedział, że nigdy nie zrobią go szefem. Brał udział w wyścigach samochodowych, kiedy tylko był wolny jakiś samochód i wystarczająca ilość etyliny. Ale nigdy nie pozwolono mu zrobić licencji kierowcy pierwszej klasy. Taka, niestety, była Anglia, która tolerowała mieszańców, ponieważ byli jasnym dowodem kolonialnych zdobyczy imperium, ale za to bardzo rzadko pozwalała zbliżyć się „kolorowemu" do towarzystwa.
Читать дальше