Albert Baantjer - De Cock en dood door hamerslag

’Ja.’

’Heb je hem onmiddellijk in laten sluiten? Zit hij beneden in de cel?’

De Cock schudde zijn hoofd.

’Daar zag ik geen reden toe.’

’Je hebt hem toch verhoord?’

’Uiteraard… langdurig.’

’Hij heeft het niet gedaan?’

’Hij zegt dat hij niet verantwoordelijk is voor de dood van zijn ex-zwager. En ik kan het tegendeel niet bewijzen.’

’Maar zijn bedreiging… zijn wilde kreet: vandaag of morgen sla ik hem zijn hersens in… gaf hij dat toe?’

’Ja.’

’En?’

’Dat was om indruk te maken.’

Vledder keek De Cock ongelovig aan.

’Op wie?’

’Zijn vader.’

’Wat heeft die ermee te maken?’

’Maurice de Bouchardon schetst zijn vader als een soort verlicht despoot, een man voor wie de eer van de familie De Bouchardon het hoogste goed is. Vanuit die optiek was Maurice bang dat zijn vader jegens Harold de Vries tot gewelddadigheden zou overgaan. Om hem daarvan te weerhouden kondigde Maurice in de familiekring luid en duidelijk aan, dat hij als oudste zoon de eer van de familie hoog zou houden door die ellendeling zijn hersens in te slaan.’

Vledder keek hem verward aan.

’En hij zegt dat hij niet de man was die Harold de Vries vermoordde?’

’Hij niet.’

’Wie dan wel?’

’Maurice is ervan overtuigd,’ sprak De Cock gedragen, ’dat zijn wilde kreet niet heeft geholpen.’

’Hoe bedoel je?’

’Dat zijn vader toch zelfstandig en eigenhandig is opgetreden en omwille van de eer van de familie Harold de Vries heeft vermoord.’

Vledder keek hem grijnzend aan.

’En dat geloof jij… een oude man met een killersinstinct.’

’Volgens Maurice de Bouchardon is zijn vader nog steeds een krachtige, atletisch gebouwde man, die gedreven door emoties en temperament beslist tot een moord in staat is. Er is geen enkele belemmering, noch lichamelijk, noch geestelijk.’ Vledder liet zijn hoofd een paar seconden hangen.

’We moeten,’ sprak hij opkijkend, ’de hele familie De Bouchardon in het cachot stoppen… Madeleine incluis.’

’Madeleine?’

Vledder knikte.

’Een vreemde tante. Tijdens de confrontatie met het lijk van haar ex-man toonde ze geen enkele emotie. Zonder enige expressie op haar gezicht bleef ze minutenlang naar het dode lichaam staren. Toen ik meende dat het lang genoeg had geduurd en ik haar sommeerde om met mij mee te gaan omdat dokter Rusteloos op mij wachtte, schuifelde ze eerst een paar meter met mij mee. Bij de deur draaide ze zich plotseling om, liep terug naar het lijk, bukte zich ver voorover en spuwde haar ex-man in het gezicht.’

’Woede?’

Vledder knikte.

’Haar ogen schoten vuur.’

De jonge rechercheur zuchtte diep.

’Ik heb het dokter Rusteloos verteld. Hij heeft de klodder later van de neus van het slachtoffer geveegd.’

’Heb je Madeleine nog gevraagd waarom ze op het lijk van haar ex-man spuwde?’

’Daar ben ik niet toe gekomen. De taxi was er en dokter Rusteloos stond bedrijfsklaar met een lancet in zijn hand op mij te wachten. Achteraf vind ik haar reactie wel begrijpelijk. Die vent heeft haar maanden achtereen op een ergerlijke manier lastiggevallen. Het is niet leuk als je telkens een zwerver achter je aan krijgt. Ik zie haar reactie als een ontlading van haat en woede.’

De Cock trok een bedenkelijk gezicht.

’Ik vind het wat extreem. Ze heeft toch ook gelukkige momenten met hem beleefd. Is daar dan niets van blijven hangen?’ Vledder wuifde het onderwerp weg.

’We moeten nog eens met haar praten, ook over het feit dat haar broer Maurice meent dat vader De Bouchardon de dader is.’ De Cock knikte.

’Maar voor ik vader De Bouchardon benader, wil ik ook met haar andere broer praten.’

’Marcel.’

’Heet hij zo?’

Vledder knikte.

’Een gewelddadige jongen.’

’In welk opzicht?’

’Een man met losse handjes… zoekt ruzie in cafés. Ik heb hem nagetrokken. Hij is al een keer voor mishandeling veroordeeld.’

’En Maurice?’

’Een blanco strafblad. Ook Jeroen van Moerdijk komt in onze administratie niet voor. Naar vader De Bouchardon heb ik nog niet gekeken.’

Er werd op de deur van de grote recherchekamer geklopt en Vledder riep: ’Binnen!’

De deur ging langzaam open en in de deuropening stond Adriaan van Bovenkerk. In zijn schamele plunje liep hij op De Cock toe en lachte breed.

’Ik heb hem gevonden,’ riep hij vrolijk.

’Wie?’ vroeg De Cock overbodig.

’De man van wie ik u vertelde. De man die de dode Harold de Vries op de kop van het Stenenhoofd ontdekte voordat die vent van de bewaking over de voeten van het lijk struikelde.’

’Waar is hij?’

De zwerver duimde over zijn schouder.

’Ik heb hem bij me,’ riep hij opgetogen. ’Hij zit in de gang op de bank.’

’Hoe heet hij?’

’Jules de Graaf.’

’Wil hij praten?’

Adriaan van Bovenkerk knikte.

’Onder één voorwaarde.’

’En die is?’

’Dat jullie hem niet arresteren.’

De opmerking kriebelde De Cock.

’Wij arresteren geen onschuldige mensen!’ riep hij feller dan zijn bedoeling was. ’Als die Jules de Graaf niet verantwoordelijk is voor de dood van Harold de Vries, dan loopt hij dit bureau net zo makkelijk uit als hij binnen is gekomen.’

’Oké.’

’Hebt u al met hem gesproken?’

Adriaan van Bovenkerk knikte.

’Uiteraard. Om hem te bewegen naar u toe te gaan, heb ik wel enige discussies met hem gevoerd. Over hetgeen hij die bewuste avond heeft gezien of gehoord, heb ik geen woord met hem gewisseld.’

De Cock keek hem ongelovig aan.

’Waarom niet?’

’Dat leek mij niet raadzaam. Ik ben geen rechercheur. Verhoren is uw vak. Bovendien wilde ik hem op geen enkele wijze beïnvloeden. Tijdens een gesprek doe je toch algauw suggesties.’

’Zoals?’

’Wat iemand beter wel of niet kan zeggen.’

De Cock glimlachte.

’Je bent een brave man. Laat die Jules de Graaf maar binnenkomen. Als je wilt, mag je buiten op de gang op hem wachten.’ Adriaan van Bovenkerk draaide zich om en liep de recherchekamer uit. Na enkele seconden duwde hij een man voor zich uit naar binnen. Hij strekte zijn arm naar De Cock uit. ’Die grijze vent daar,’ sprak hij bemoedigend, ’die moet je hebben. Hij vreet je niet op.’

Jules de Graaf kwam schoorvoetend naderbij.

De Cock nam hem onderwijl nauwkeurig in zich op. Hij was kleiner dan Adriaan van Bovenkerk. Slonziger en meer gebogen. De oude rechercheur schatte hem op achter in de veertig. Het gezicht van de man zag ziekelijk bleek. De grijze stoppels op zijn kin en de ingevallen wangen versterkten die indruk. Het jack dat de man droeg, was verkeerd geknoopt en zijn voeten staken in afgetrapte schoenen.

Voor De Cock bleef hij staan en graaide een slappe vilten hoed van zijn hoofd.

’U wilt mij spreken?’ opende hij.

De oude rechercheur gebaarde naar de stoel naast zijn bureau. ’Neemt u plaats,’ sprak hij vriendelijk. ’U bent Jules de Graaf?’ De man ging hoofdknikkend zitten, zette zijn knieën tegen elkaar en legde zijn hoedje op zijn schoot.

’Ik kom niet graag op een politiebureau,’ sprak hij verlegen. De Cock glimlachte.

’Slechte ervaringen?’

’Voor ons soort mensen zijn er verkeerde wetten. Ik ben altijd bankemployé geweest, tot ik verliefd werd op een vrouw en trouwde.’

’Wat is daar verkeerd aan?’

’Op zichzelf niets,’ antwoordde Jules zacht. ’Je trouwt en hoopt op een goed leven. Maar ze had een gat in haar hand… een gat dat ik met mijn salaris niet kon dichten.’

De Cock knikte begrijpend.

’Toen hebt u naar aanvullingen op uw salaris gezocht.’ Om de slappe mond van Jules de Graaf kwam een glimlach. ’Dat noemt men in uw kringen verduistering, oplichting, of fraude.’