Валентин Зуб: Таямнічы надпіс

Празвінеў апошні ў гэтым годзе школьны званок. Ён быў больш працяглы і ўрачысты за звычайны, бо абвяшчаў аб надыходзе летніх канікулаў. Усе вучні, здавалася, з вялікім нецярпеннем чакалі гэтага званка. А вось калі ён празвінеў, разыходзіцца не спяшаліся.

Наадварот, высветлілася, што ўзнікла столькі неадкладных пытанняў, вырашыць якія можна было толькі сумесна, толькі ўсім разам. Дзеці разбіліся па групках і горача пачалі абмяркоўваць, як лепей і з найбольшай карысцю правесці летні адпачынак.

— Толік, а што мы цяпер будзем рабіць? — звярнулася да высокага, тонкага хлопчыка з шэрымі шустрымі вачыма Ніна Бурэйка, самая прыгожая дзяўчынка 7 «А» класа.

— А ты ў якім гуртку?

— Краязнаўчым…

— Увага! — крыкнуў Толік. — Усіх членаў краязнаўчага гуртка прашу застацца. Трэба абмеркаваць план нашага летняга падарожжа.

— А што там абмяркоўваць? — загаварыў прыземісты, шыракаплечы хлопчык Жэнька Караваеў. Ён увесь час трымаўся каля Толіка і быццам ахоўваў яго ад націску аднакласнікаў.— Сёлета нам трэба паехаць куды-небудзь далёка, напрыклад, у Белавежскую пушчу, або пабываць у Мінску, паглядзець, як аднаўляецца горад, наведаць Музей Айчыннай вайны…

— Перш чым ехаць так далёка, трэба пазнаёміцца з усім цікавым, што ёсць у сваім раёне, — запярэчыла Ніна Бурэйка.

— А што ж ты зробіш, калі наш раён зусім не цікавы. Руін старажытных будынкаў няма, курганоў таксама. Не ведаю, з чым ты будзеш знаёміцца, — настойваў на сваім Жэнька.

— Ну, ты ўжо занадта прыбядняеш наш раён, — накінуліся на Жэньку другія хлопчыкі і дзяўчынкі.— А аб тым, як робіцца вапна з крэйды, табе не цікава было б даведацца? А паход у Шэрвінскі лес, партызанскія зямлянкі…

— Дык я ж і кажу! Пра ўсё цікавае, што ёсць у нашым раёне, мы ўжо ведаем, а цяпер трэба пашырыць маштаб нашых паходаў.

— Жэнька праўду кажа! — падтрымалі некаторыя вучні Караваева. — Свой раён мы ўжо добра ведаем…

— Цішэй, хлопцы, — падняў руку Толік. — Маршрут паходу — пытанне важнае. Трэба абмеркаваць яго з усіх бакоў. Ёсць дзве думкі. Першая…

— Н-ніякіх дзвюх думак быць не можа! — пачуўся раптам з-за плячэй Толіка звонкі голас.

Усе павярнуліся. Перад імі стаяў Васілёк Крыловіч. Ён аднекуль прыбег і ўвесь абліваўся потам, а яго і без таго ружовыя шчокі яшчэ больш пачырванелі.

— Хто за табой гнаўся, што ты не можаш аддыхацца? — звярнуўся да яго Толік.

— Ніхто не гнаўся… Мяне падганяла незвычайная… навіна…

— Што яшчэ за навіна? — нецярпліва спытаў Жэнька. — Расказвай хутчэй.

— Пачакай, няхай крыху перадыхне, — запярэчыў Толік.

Толік заўсёды быў спакойны, разважлівы. Ён ніколі не гарачыўся, перш чым што сказаць, абдумваў, і за гэта яго вельмі паважалі ўсе вучні. А некаторыя, як, напрыклад, Жэнька Караваеў і Васілёк, проста былі ў захапленні ад яго і дапамагалі яму ва ўсім. Толік быў рэдактарам класнай насценнай газеты, а Жэнька і Васілёк — карэспандэнтамі. І трэба сказаць, што газета 7 «А» класа лічылася найлепшай у школе. Пачытаць і паглядзець, як яна аформлена, прыходзілі вучні і з старэйшых класаў. Адначасова Толік быў старшынёй краязнаўчага гуртка.

— Я знайшоў,— гаварыў ужо крыху спакайней Васілёк, — нейкія таямнічыя літары…

— Якія літары, дзе? — захваляваўся нецярплівы Жэнька.

— На будоўлі электрастанцыі… Маці паслала мяне набраць трэсак, там пачалі ўжо часаць бярвенні. Я пабег, набраў паўнюткі мех і хацеў ужо ісці дахаты. А потым мне захацелася ўзлезці на штабель бярвенняў і паглядзець з вышыні на нашу вёску.

— Хопіць, хопіць, — перапыніў яго Жэнька. — Занадта вялікі ўступ. Гавары аб справе.

— Ну дык вось, — працягваў Васілёк, — я залез на самы верх і раптам убачыў на адным бервяне нейкія таямнічыя літары.

— Якія літары?

— Я… я… яшчэ добра не ведаю…

— Дык чаму ж яны таямнічыя?

— Мне так здаецца.

— Васілёк заўсёды і ва ўсім бачыць незвычайнае і таямнічае, — абыякава махнуў рукой Жэнька. — Давайце лепш абмяркоўваць маршрут падарожжа.

— Не, ты пачакай, — перапыніў Жэньку Толік, — трэба ўсё дакладна высветліць.