Albert Baantjer - De Cock en een variant op moord

'De heer Vreedenbergh,' ging De Cock verder, 'zei, dat hij tot de ontdekking was gekomen dat er ernstige moeilijkheden op het kantoor waren en dat hij die moeilijkheden graag met mij wilde bespreken.'

'Wat voor moeilijkheden waren dat?' De Cock spreidde zijn beide handen.

'Dat weet ik niet. Ik heb het hem uiteraard wel gevraagd. Hij zei alleen, dat ze verband hielden met misdadige activiteiten. Verder wilde hij via de telefoon niet gaan. Ik heb hem toen uitgenodigd om naar de Warmoesstraat te komen.'

'En?'

'De heer Vreedenbergh zei, dat dat voor hem onmogelijk was. Hij ia bevond zich thuis in zijn villa aan de Eeuwige Laan in Bergen en de omstandigheden daar waren van dien aard, dat hij zijn villa niet durfde te verlaten. Letterlijk zei hij tegen mij: Ik waag mij liever niet buitenshuis.' 'Hij zei niet waarom?' De Cock schudde zijn hoofd.

'Nee, dat zei hij niet.' De oude rechercheur zuchtte omstandig. 'Ik… eh, ik geef toe… het was alles wat vaag, maar voor mij toch alarmerend genoeg om met Vledder onmiddellijk naar Bergen te rijden.' Hij zweeg even. 'Toen we met de auto bij de villa kwamen, leek die totaal verlaten. Er brandde nergens licht. Dit, gevoegd bij het feit dat wij de buitendeur open aantroffen, achtten wij zo verdacht, dat wij besloten een onderzoek in te stellen.' Hij glimlachte verontschuldigend. 'We hadden net de deur achter ons dichtgedaan, toen die butler plotseling binnenstapte.' Commissaris Buitendam keek de oude rechercheur met gefronste wenkbrauwen doordringend aan. Secondenlang. Op zijn bleke wangen verschenen blosjes.

'De Cock,' sprak hij met trillende stem, 'dit verhaal is van A tot Z gelogen.'

De grijze speurder trok gelaten zijn schouders op. 'Mijn oude moeder zei altijd tegen mij: Kind, het geloof kan ik je niet geven.' De commissaris wond zich zichtbaar op.

'Het interesseert mij geen moer wat ze zei.' Zijn stem sloeg over. 'Ik heb met jouw oude moeder niets te maken.' De Cock keek hem verwonderd aan. 'Ik wel.'

Commissaris Buitendam slikte. Zijn adamsappel wipte op en neer. Het duurde geruime tijd voor hij zijn zelfbeheersing had hervonden. Hij sloot even zijn ogen.

'Luister, De Cock… de heer Vreedenbergh is met vakantie op de Bahama's. Hij kon jou dus onmogelijk uitnodigen voor een bezoek aan zijn villa in Bergen… om wat dan ook te bespreken. Verder verklaart de butler met klem, dat de toegangsdeur tot de villa door hem deugdelijk was gesloten en de heren Van der Grauw en Middelkoop van de baggeronderneming getuigen, dat er geen sprake is van ernstige moeilijkheden op hun kantoor aan de Keizersgracht.. zeker niet van criminele aard.' De Cock grijnsde breed.

'Wat had ik dan in Bergen te zoeken?'

Commissaris Buitendam reageerde buitengewoon fel. 'Precies… ik had graag datje mij daarover klaarheid verschaft.' De Cock stak zijn brede kin naar voren. In zijn grijze ogen blonk strijdlust.

'U verwacht toch niet,' sprak hij uiterst cynisch, 'dat ik vrijwillig medewerking verleen aan een valse aanklacht tegen mij en Vledder?' Hij schudde zijn hoofd. 'Dat kunt u vergeten. Ik ben alleen bereid om volledig opening van zaken te geven als men mij een klacht overlegt, die door de heer Vreedenbergh in persoon is gedaan en door hem is ondertekend. Zegt u dat maar tegen de Officier.'

Commissaris Buitendam stond op. Hij zag rood tot diep in zijn nek en zijn neusvleugels trilden. Bevend strekte hij zijn arm naar de deur.

'Eruit.'

De Cock ging.

Vledder keek de grijze speurder met gemengde gevoelens aan. Zijn gezicht stond ernstig. 'Een aanklacht,' herhaalde hij geschrokken. 'Tegen ons… terzake huisvredebreuk?' 'Ja.'

Hij schudde verwijtend zijn hoofd.

'Ik heb het zien aankomen. Ik heb je al zo vaak gewaarschuwd om dat apparaatje van Handige Henkie niet te gebruiken. Ik wist, dat er nog eens een keer een geweldige deining over zou ontstaan.' De Cock wuifde de kritiek weg.

'Ik heb het apparaatje toch nooit aangewend om persoonlijk voordeel te behalen. Ik heb het alleen dan gebruikt, wanneer ik dacht daarmee de waarheid te dienen.' Vledder snoof.

'Ik denk niet dat dat een criterium is dat de justitie aanspreekt.'

De Cock trok wat nonchalant zijn schouders op.

'Ik ben niet zo benauwd voor de justitie. Ik heb tegen commissaris Buitendam gezegd, dat ik op die klacht terzake huisvredebreuk alleen serieus wil ingaan, wanneer die door de heer Vreedenbergh in persoon is gedaan en ondertekend.' 'Kan dat?' 'Hoe bedoel je?'

'Kun je de aanklacht van Mr. Meturovski negeren?' De Cock knikte vaag.

'Ik dacht het wel… ik dacht wel dat wij bezwaren kunnen laten aantekenen tegen die klacht. Zie je, Mr. Meturovski zal een soort algemene machtiging hebben om in rechtszaken namens de baggeronderneming op te treden. Deze huisvredebreuk als je het al zo wilt noemen — is echter geen zaak van de baggeronderneming. Bij huisvredebreuk moet namelijk de gebruiker van de woning, in dezen de heer Vreedenbergh, in persoon verklaren dat ons binnendringen in het onderhavige geval wederrechtelijk was… dus tegen zijn wil. Hij kan natuurlijk ook een advocaat machtigen, maar dan alleen inzake dit speciale geval. Met die algemene machtiging van de baggeronderneming behoeven wij geen genoegen te nemen.' Hij glimlachte. 'Je moet mijn actie zien als een tegenzet… een uitdaging aan de tegenpartij om een levende heer Vreedenbergh te presenteren.'

Het gezicht van Vledder stond zorgelijk.

'Hoog spel.'

'Hoezo?'

'Wel, als de heer Vreedenbergh inderdaad gezond en wel op de Bahama's zit en bij zijn terugkomst in persoon een heuse klacht bij de justitie indient… wat dan?' De Cock lachte onbekommerd.

'Dan houdt het fameuze speurdersduo De Cock en Vledder op te bestaan.' Hij maakte een grimas. 'Tenzij wij samen een particulier detectivebureau oprichten.'

De jonge rechercheur trok een vies gezicht.

'Om bij echtscheidingsprocedures vast te stellen wie met wie naar bed gaat?' In zijn stem klonk een licht sarcasme.

'Zoiets.'

Vledder schudde zijn hoofd.

De Cock… daar voel ik niets voor. Ik wil gewoon bij de politie blijven.'

De Cock begreep iets van de onrust van zijn jonge collega. Hij keek hem vriendelijk glimlachend aan. 'Laat men maar bewijzen,' sprak hij geruststellend, 'dat ik niet ben opgebeld over ernstige moeilijkheden in het kantoor van de baggeronderneming aan de Keizersgracht… dat de toegangsdeur van de villa in Bergen niet openstond, maar door mij werd opengepeuterd.' Er twinkelden lichtjes in zijn ogen. 'Met een dode heer Vreedenbergh wordt dat een moeilijke zaak.' 'En met een levende?' De Cock schudde zijn hoofd.

'Die is er niet meer. Juist die klacht sterkt mij in de overtuiging, dat de heer Vreedenbergh dood is.' 'Dat begrijp ik niet.' De Cock spreidde zijn handen.

'Toen ik aan de butler liet doorschemeren, dat ik in een 'dode' heer Vreedenbergh geloofde, zijn de luitjes die hem als 'levend' willen voorstellen, een beetje benauwd geworden en zochten naar een middel om ons voor een verder onderzoek uit te schakelen.' 'En dat was een formele klacht terzake huisvredebreuk. Met daaraan gekoppeld de mogelijkheid, dat de korpsleiding ons beiden, hangende het onderzoek, zou schorsen.' De Cock keek Vledder bewonderend aan.

'Dick,' riep hij enthousiast, 'je wordt steeds beter. Nog een paar jaar en ik kan met pensioen.'

Met een zoete grijns om zijn lippen stond De Cock van zijn stoel op en slenterde op zijn gemak naar de kapstok. Zijn assistent liep hem na. 'Waar ga je heen?' De Cock draaide zich half om.

'Naar Dikke Nel Benschop… misschien weet ze binnen in haar hart toch wel waarom Zwarte Archie zo lang onder water blijft.'

Ze wuifden in het voorbijgaan naar de wachtcommandant achter de balie en liepen het bureau uit. Van de Warmoesstraat wandelden ze naar de Lange Niezel. Zo rond het middaguur bood de smalle verbindingsstraat een geheel andere aanblik dan gedurende de avond en de nacht, wanneer de Walletjes in vol bedrijf waren. Het was er nu opvallend stil. De eigenaar van de seksshop lapte de ramen van zijn etalage en een knecht op klompen en in een witte, met bloed bevlekte jas schrobde het straatje voor de slagerij schoon.