Albert Baantjer - De Cock en de ontluisterende dood

'Dat is jouw sores,' reageerde hij gelaten. 'Ik heb je gewaarschuwd. '

De Cock keek met een triest gezicht naar hem op. 'Bedankt, Lowie,' sprak hij mat. Ontredderd keek de oude rechercheur toe hoe de tengere caféhouder gehaast de recherchekamer af liep.

Vledder kwam binnen en gebaarde achter zich. 'Smalle Lowietje,' riep hij verwonderd. De Cock knikte.

'Hij kwam vertellen dat Rooie Betsy morgenochtend de begrafenis van Minnertsga wil aangrijpen voor een rel tegen het bestuur van het Bartholinus.'

'Ze is gek.'

De Cock grinnikte.

'Een snelle conclusie. Maar daar heb ik niet veel aan. Het Bartholinus Gymnasium heeft, zover ik weet, een goede naam in onderwijskringen. Ik wil niet dat de school in opspraak komt.' Vledder keek hem vragend aan.

'Hoe wil je dat tegengaan? Men is tegenwoordig belust op rellen. Men stapt voor alles en nog wat met spandoeken de straat op.' De jonge rechercheur zweeg even en grijnsde breed. 'Bovendien… laten we eerlijk zijn… twee gruwelijk vermoorde leraren in een enkele week… doen aan de naam van het Bartholinus Gymnasium geen goed.'

De Cock negeerde de opmerking. 'Hoe was de sectie?'

'Niets bijzonders… of je moet het leuk vinden om te weten dat Guillaume du Bartas een uitgerekt, sterk vergroot sporthart had.' De Cock schudde zijn hoofd.

'Niet geïnteresseerd,' reageerde hij nors. De oude rechercheur kwam uit zijn stoel overeind en slenterde naar de kapstok.

Vledder kwam hem na.

'Waar ga je heen?'

De Cock draaide zich half om.

'Ik ga wat regelen… in verband met die te verwachten rel van morgen. Dan ga ik door naar huis. Ik voel het aan mijn botten; het wordt tijd dat ik weer eens vroeg naar mijn bed ga.' Voor hij zijn hoed pakte, bleef de grijze speurder nadenkend staan. 'Roeland van Ieperen is… nadat hij vanmorgen in de krant van de moord op Guillaume du Bartas had gelezen… van schuiladres veranderd. Hij heeft tegen Gerard Koster gezegd, dat hij zich eerst bij ons komt melden, als de ware moordenaar is gevat.' Vledder gromde. 'Een leuke uitvlucht.' De Cock keek hem gespannen aan. 'Van wie?'

Vledder maakte een brede armzwaai.

'Van beiden,' riep hij fel. 'Bij die vriendelijke combinatie Roeland van leperen en zijn vertrouwde leraar Engels zet ik toch een paar vraagtekens. Gerard Koster houdt Roeland van leperen al een paar dagen heel handig buiten ons bereik.' De Cock ging niet op het onderwerp in.

'Dat briefje… dat wij op het lijk van Bouke Anne Minnertsga vonden.. is getypt op de schrijfmachine van de lerares Duits.' Vledder keek hem verrast aan. 'De machine van Ranske Minnertsga?' 'Exact.'

De jonge rechercheur gebaarde weifelend.

'De schrijfmachine die zij op het Bartholinus in gebruik had?'

De Cock knikte.

'Die oude schrijfmachine, waarop ze werkte toen wij een paar dagen geleden op het Bartholinus haar kamer binnenstapten. Er zijn afwijkingen bij de letters 'd' en 'e'. Die afwijkingen zijn op het briefje duidelijk terug te vinden. Om te vergelijken heb ik diezelfde tekst nog eens uitgetypt. Je behoeft geen deskundige te zijn. Zelfs een leek kan zien dat het briefje op die machine is geschreven.' Vledder kneep zijn lippen opeen. Zijn gezicht zag rood. 'Dat is de reden… daarom liet Roeland van Ieperen bij het lijk van Guillaume du Bartas geen briefje achter,' riep hij geëmotioneerd. 'Het Bartholinus was na zijn vlucht voor hem taboe. Hij kon de schrijfmachine van Ranske Minnertsga niet meer gebruiken.'

De Cock stapte de volgende morgen opmerkelijk kwiek en opgewekt op het drukke Stationsplein uit de tram. Een lange diepe nachtrust, gevuld met louter prettige droombeelden, had zijn geest verkwikten de vermoeidheid uit zijn oude botten gedreven. Met scherp toegespitste lippen floot hij uiterst vals een oude sinterklaasdeun en keek onderwijl spiedend om zich heen of tijdens het vroege uur op het Stationsplein de zakkenrollers al actief waren. De oude rechercheur onderkende die vreemde belangstelling als een beroepsdeformatie en slofte met de stroom reizigers mee in de richting van het Damrak. Voor de rijbaan van de Prins Hendrikkade wachtte hij met vele anderen geduldig tot het voetgangerslicht op groen sprong en vervolgde zijn weg over het brede trottoir. De Cock had er zin in. De grijze speurder schoof zijn oude hoedje naar achteren, keek omhoog, lachte tegen een waterig zonnetje en knoopte zijn wollen sjaal los, die zijn vrouw hem dwong te dragen zolang er nog een 'r' in de maand was.

Bij de Oudebrugsteeg stak hij voor een aanstormende tram van lijn negen in een strakke draf de rijbaan van het Damrak over en slenterde zacht nahijgend verder langs de achterkant van de Beurs van Berlage. Voor een bedaagd nachthoertje op weg naar huis lichtte hij beleefd zijn hoedje, floot nog eens vals O kom er eens kijken en sjokte de Warmoesstraat in.

Even bekroop hem de ondeugende en tevens zo blijde gedachte om gewoon de open deur van het oude politiebureau voorbij te stappen en al de daar opgetaste problemen te laten voor wat ze waren, maar een kleine innerlijke vermaning was voldoende om die gedachte te verdrijven.

In de ruime hal wuifde hij joviaal naar Jan Kusters achter de balie en dartelde de stenen trappen op naar de tweede etage.

Toen hij de grote recherchekamer binnenstapte, vond hij Vledder gewoontegetrouw achter zijn elektronische schrijfmachine. De jonge rechercheur liet zijn vingers rusten, griste van zijn bureau een bedrukt stuk papier, liep met een wit gezicht op hem toe en duwde het in zijn handen.

De Cock keek ernaar.

'Wat is dit?'

'Een telexbericht.'

De oude speurder grinnikte.

'Dat zie ik. Wat moet ik ermee?'

'Lezen.'

De Cock gaf het terug. 'Heb jij het gelezen?'

'Ja.'

'En?'

Vledder slikte.

'Het is van de Korpschef van de gemeentepolitie van Sneek. Hij vraagt ons om inlichtingen. In een smalle steeg in de oude binnenstad van Sneek is een man aangetroffen… vermoord… afgemaakt met messteken.' De jonge rechercheur keek met open mond naar hem op. Het telexbericht trilde in zijn handen. 'En zijn penis is afgesneden.'

Ze reden met hun Golf van de houten steiger achter het politiebureau weg. Een miezerig regentje kleefde aan de voorruit en Vledder zette de ruitewissers aan. Vanaf de Oudebrugsteeg reed hij links het Damrak op in de richting van de Dam. De Cock blikte opzij. 'Heb je benzine genoeg?' Vledder bromde. 'Ik heb vanmorgen pas getankt.' 'Genoeg voor Sneek?'

Vledder stopte op de Dam voor het rode licht en keek opzij. 'Daar wil je per se heen?'

'Absoluut.'

'Ze hebben in Sneek ook telefoon.'

De Cock schudde zijn hoofd.

'Zulke zaken doe je niet per telefoon af.'

Het verkeerslicht sprong op groen en Vledder trok op.

' Ben je vergeten dat Rooie Betsy op oorlogspad is en dat straks om elf uur op de begraafplaats Vredenhof een rel dreigt?'

'Je bedoelt bij de begrafenis van Minnertsga?'

Vledder knikte.

'Dat is ze toch van plan!'

De Cock trok zijn autogordel iets losser en liet zich onderuitzakken.

'Er komt geen rel.'

'Wat?'

De Cock schudde zijn hoofd.

'Er komt geen rel,' herhaalde hij kalm. De oude rechercheur schoof de mouw van zijn regenjas iets terug en keek op zijn horloge. 'Bouke Anne Minnertsga is al ruim een kwartier geleden begraven… op Zorgvlied aan de Amstel.'

Vledder keek hem van opzij met grote ogen aan.

'Er is dus helemaal geen begrafenis op Vredenhof?'

'Niet van Bouke Anne Minnertsga.'

'Dat heb jij bekokstoofd?'

De Cock grinnikte.

'Ik vind bekokstoven een lelijk woord. Ik heb het geregeld… gearrangeerd. Het kostte mij wel wat moeite, maar ik had goede motieven. Niemand was gebaat bij een rel. Ik kon ook op de geheimhouding van de betrokken familieleden rekenen. Toen ik alles voor elkaar had, ben ik naar Rooie Betsy gestapt. Ik heb haar gezegd dat zij en haar trawanten voor joker op Vredenhof zouden staan… omdat de begrafenis niet doorging.' Vledder lachte. 'Hoe reageerde ze?'