Albert Baantjer - De Cock en moord in de hondsdagen

Vledder zwaaide.

‘Wat zijn die feiten en omstandigheden?’

De Cock maakte een schouderbeweging.

‘Ik vermoed dat onze collega’s bij Gooi en Vechtstreek grote waarde hebben gehecht aan de verklaring van mevrouw Van Breukelen dat haar man die avond een afspraak had met Thomas van Uitdam.’

Vledder knikte.

‘Voeg daarbij de mededeling in ons proces-verbaal dat Thomas van Uitdam wel eens met Van Breukelen van mening verschilde, en zij bombarderen hem prompt tot verdachte.’

De Cock trok een bedenkelijk gezicht.

‘Misschien zijn ze wel naar hem op zoek gegaan. Toen ze hem niet thuis troffen hebben ze dat vermoedelijk als een vlucht geinterpreteerd.’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘Zo pleegt men toch geen onderzoek?’ sprak hij afkeurend. ‘Men gaat met de vrijheid van mensen toch wat zorgvuldiger om? Ze hebben ook ons niet verwittigd terwijl ze toch weten dat wij in feite aan dezelfde zaak werken.’

De Cock wuifde afwerend.

‘Laten we geen kritiek leveren op onze collega’s. Het is een oud zeer. Tussen de politiekorpsen onderling bestaat al rivaliteit zolang ik bij de politie ben. Vooral de politie van Amsterdam gunt men geen succes. Men vindt dat we in Amsterdam al te veel kapsones hebben.’

‘Hoe komen we daar vanaf?’

‘Wat bedoel?’

‘Die rivaliteit?’

De Cock ademde diep.

‘Het hele politiebestel moet nodig op de schop. We vallen al een eeuwigheid tussen de wal en het schip, ik bedoel tussen twee ministeries: Binnenlandse Zaken en Justitie. Dat geeft wrijvingen. Om al die tegenstellingen op te lossen moet er één ministerie komen… een ministerie van Politie.’

‘Kan dat?’

De Cock reageerde fel.

‘Natuurlijk kan dat.’

‘Zou dan de rivaliteit verdwijnen?’

‘Een strak leidende minister van Politie kan die concurrentiegedachte doen indammen. Bovendien kan hij zorgen voor meer openheid.’

De oude rechercheur stond van zijn stoel op en slofte naar de kapstok.

Vledder kwam hem na.

‘Waar ga jij heen.’

De Cock keek over zijn schouder.

‘Na mijn ellende met Buitendam dorst mijn droge keel naar het fluweel van een cognackie.’

Vledder glimlachte.

‘Op naar het etablissement van Smalle Lowietje.’

Lowietje, wegens zijn geringe borstomvang in het woelige wereldje van de penoze meest Smalle Lowietje genoemd, wreef zijn kleine handjes langs zijn morsige vest en begroette de oude rechercheur met glinsterende ogen.

‘Welkom, welkom,’ kirde hij uitbundig. ‘Welkom in mijn nederig etablissement. Ik dacht dat men jou naar een andere regio had overgeplaatst, zo weinig zie ik je de laatste tijd. Of zijn bij de recherche spiritualiën tot verboden geneugten verklaard?’

De Cock lachte hartelijk.

‘Als ik jouw etablissement niet meer zou mogen bezoeken, Lowie, nam ik ontslag bij de politie.’ Hij schuifelde naar het einde van de bar en hees zijn negentig kilo op een kruk. Het was zijn vaste stek. Hij wist hoe licht ontvlambaar de gemoederen in de buurt waren. Vanaf die plaats had hij een goed overzicht over alles.

Vledder nam lenig naast hem plaats. De jonge rechercheur voelde zich steeds meer thuis in het schemerig intieme lokaaltje van Smalle Lowietje, waar meisjes van de vlakte verpozing en vergetelheid zochten achter een pittig likeurtje of een citroentje met suiker.

De tengere caféhouder keek naar de oude rechercheur op. Zijn vriendelijke muizensmoeltje glom van genegenheid.

‘Hetzelfde recept?’

De Cock antwoordde niet. Hij wist dat dit niet van hem werd verlangd. De vraag vormde slechts een inleiding… een inleiding tot een bijna sacraal gebeuren. Vergenoegd keek hij toe hoe Smalle Lowietje aalglad onder de tapkast dook en tevoorschijn kwam met een fles pure Franse cognac Napoleon, die de kastelein speciaal voor hem gereserveerd hield.

De tengere caféhouder zette drie diepbolle glazen op de bar. Hij dronk altijd een glas mee. Behoedzaam schonk hij in.

De Cock genoot van de koesterende toewijding waarmee de kastelein hem bediende. De schaarse momenten die de misdaad hem vergunde bij Smalle Lowietje door te brengen, probeerde hij in zijn herinnering vast te leggen. Hij hief het glas op, schommelde het zachtjes in zijn hand en snoof. Op zijn brede gezicht vol groeven verscheen een glans van opperste verrukking. Met getuite lippen nam hij een slok en liet het vocht genietend door zijn dorstige keel glijden. Even sloot hij zijn ogen, toen zette hij het glas omzichtig op de bar terug.

Smalle Lowietje keek hem verwonderd aan.

‘Je hebt geen toost uitgebracht.’

De Cock trok een somber gezicht.

‘Is er op deze gewelddadige wereld nog iets om vrolijk op te toosten?’

De caféhouder hief juichend zijn arm omhoog.

‘Op de misdaad… lang zal ze leven. Zonder misdaad was jij werkeloos.’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Misdaad is van alle tijden,’ reageerde hij rustig. ‘Kaïn — Ben ik mijn broeders hoeder? — sloeg Abel. En Ali Baba — Sesam open u! — had veertig rovers. Het is nooit anders geweest. Een wereld zonder criminelen en zonder oplaaiend geweld is een illusie.’

Smalle Lowietje keek hem onderzoekend aan.

‘Ben je een tikkeltje chagrijnig?’

De Cock lachte vrijuit.

‘Je moet als rechercheur,’ grapte hij, ‘niet gaan filosoferen over je werk… dat brengt slechts droefenis.’

‘Druk aan de Kit?’

‘Nogal.’

‘Waar ben je mee bezig?’

De Cock glimlachte.

‘Een organisatie voor dierenbescherming die hondjes laat fokken voor vivisectie.’

Smalle Lowietje schudde zijn hoofd.

‘Hou op. Dat is toch bezopen, totaal bezopen.’

De Cock grinnikte.

‘Dat dacht ik ook. Bezopen. Maar mensen met een criminele inslag zijn vaak erg inventief.’

De tengere caféhouder trok een vies gezicht.

‘Dat mensen actie voeren ter bescherming van dieren is te prijzen, maar onder een valse vlag dieren te laten fokken voor vivisectie is ronduit walgelijk.’

De Cock knikte.

‘Je hebt gelijk.’

Smalle Lowietje keek hem onderzoekend aan.

‘Hoe ben je daar achter gekomen?’

De Cock krabde zich even achter in de nek.

‘Er is blijkbaar herrie onder de actievoerders ontstaan. Bovendien zijn de fokkers van honden er achter gekomen waar hun geleverde diertjes voor dienden. Zij kwamen in opstand en eisten meer geld voor hun honden. Dat werd geweigerd. Inmiddels zijn er al twee slachtoffers gevallen.’

‘Twee moorden?’

‘Precies.’

‘Is het een bekende organisatie?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Ik had voor ik aan deze zaak begon nog nooit van ze gehoord.’

‘Hebben ze een naam?’

De Cock glimlachte.

‘Leefgenoten.’

Smalle Lowietje fronste zijn wenkbrauwen.

‘Stichting Leefgenoten?’

‘Inderdaad.’

De caféhouder trok een denkrimpel in zijn voorhoofd.

‘De leiding van die Stichting Leefgenoten ligt toch in handen van ene Van Wijngaarden?’

De Cock keek hem verrast aan.

‘Ken jij Van Wijngaarden?’

Smalle Lowietje knikte vaag.

‘Hij gaat met Blonde Femmy.’

‘Een hoertje?’

De caféhouder knikte opnieuw.

‘Niet zomaar een hoertje. Een beeld. Echt waar. Een kostelijk blond stuk met alles d’r op en d’r an. Die heer Van Wijngaarden is stapelgek op die meid. Volgens Blonde Femmy heeft hij op een van de grachten voor haar een kasteeltje laten bouwen.’

De Cock glimlachte.

‘Een kasteeltje?’

Smalle Lowietje knikte.

‘Zo noemt ze dat.’

‘Zit ze nog?’

‘Je bedoelt of ze nog in de business zit?’

‘Ja.’

‘Zeker. Nog bijna dagelijks.’

‘Bij wie?’

‘Tante Greet.’

‘Van wie heb je die naam Van Wijngaarden?’