Albert Baantjer - De Cock en het lijk op retour

De Cock bekeek de foto aandachtig. Er vielen hem gelijkenissen op… gelijkenissen met Mareille van Luxwoude. Eenzelfde sensuele mond, eenzelfde lange, opvallend slanke hals. De haardracht was anders. Ook de lijnen rond de mond en de neus waren afwijkend. Hij pakte de foto op en gaf het portretje aan de moeder terug. ‘Waarom…’ vroeg hij, ‘waarom hebt u destijds de politie in Hilversum niet ingelicht?’

Adèle Wildenborch deed de foto weer in haar tasje. ‘Drie jaar geleden,’ sprak ze zacht, ‘was ik een andere vrouw. Ik was door de dood van Lucienne zo getroffen, zo terneergeslagen, dat ik niets heb ondernomen… totaal niets. Wat geeft het, dacht ik toen… daar heb je je kind niet mee terug.’ Ze bewoog haar hoofd heen en weer. ‘Ik was ook nu niet gekomen als… als dat met die Mareille niet was gebeurd.’ Ze keek met een betraand gezicht naar De Cock op. ‘Ik weet niet over welke aanwijzingen u nu beschikt… maar mijn Lucienne wist dat ze zou worden vermoord.’

De Cock trok diepe rimpels in zijn voorhoofd.

‘Ze wist het?’

Adèle Wildenborch knikte vaag.

‘Ze heeft het mij gezegd… een dag voor haar dood. Moeder, zei ze… George… George wil een eind aan mijn leven maken.’

De Cock stapte op het Stationsplein uit een overvolle tram en sjokte te midden van de stroom bus-, tram- en treinreizigers naar het brede trottoir van het Damrak. Hij realiseerde zich dat dit alweer de derde dag werd van zijn onderzoek naar de wurgmoord op Mareille van Luxwoude.

Hoewel hij over de dader en zijn motieven nog steeds volkomen in het duister tastte, had hij toch niet het gevoel dat de zaak hem ontglipte. De vreemde, wat bizarre tatoeages op de handen van zakenlieden, bij wie het zich laten tatoeëren geen traditie kent, hadden hem een tijdlang uit de slaap gehouden. Met de bundel pijlen in een klauw op zijn netvlies was hij uiteindelijk toch in slaap gesukkeld.

Hij keek om zich heen naar het hem zo vertrouwde beeld van het Damrak, de witte rondvaartboten, de masten met wapperende vlaggen, de schoongespoten beurs. Over zijn lippen gleed een glimlach. Hoe vaak was hij hier over het trottoir geslenterd, op weg naar de Warmoesstraat, zijn hoofd vol van gedachten over de moord die hem bezighield. Hij grinnikte om de zelfspot. Rechercheur van politie… wat een vak.

Hij liep de hal van het bureau binnen, groette in het voorbijgaan Meindert Post, de oude Urker wachtcommandant, en besteeg de trappen naar de tweede etage. Toen hij de grote recherchekamer binnenstapte, zag hij Vledder al achter zijn elektrische schrijfmachine zitten. De grijze speurder hing zijn oude regenjas en hoedje aan de kapstok en wandelde naar zijn bureau.

‘Goedemorgen.’

Vledder keek op.

‘Je bent weer laat.’

De Cock wees naar de klok aan de muur.

‘Half tien… een christelijke tijd voor een oude man.’ De jonge rechercheur zwaaide naar de deur.

‘Je moet onmiddellijk bij Buitendam komen. De commissaris stond vanmorgen al om kwart voor negen bij mij en vroeg waar je was.’

De Cock grijnsde.

‘Een domme vraag. Voor negenen ben ik er niet. Zeker niet als ik de avond daarvoor nog laat op pad ben geweest. Ik kan mij niet, zoals hij, een vaste nachtrusttijd veroorloven.’

Het klonk pinnig.

Vledder trok een bedenkelijk gezicht.

‘Doe kalm aan,’ sprak hij sussend. ‘Ik weet niet wat je bezielt. Telkens als de commissaris wat met je wil bespreken, gaan bij jou je nekharen bij voorbaat al recht overeind staan.’ De oude rechercheur negeerde de opmerking.

‘Heeft hij gezegd waarover hij met mij wil praten?’ Vledder schudde zijn hoofd.

‘Ga nou maar. Als je straks terugkomt, heb ik nog een paar verrassingen voor je in petto.’

De Cock draaide zich om en liep de kamer af.

Commissaris Buitendam, de lange, statige chef van het bekende politiebureau aan de Amsterdamse Warmoesstraat, wenkte met een slanke hand.

‘Kom binnen, De Cock,’ sprak hij geaffecteerd, ‘en ga zitten.’ Hij kwam achter zijn bureau vandaan en gebaarde uitnodigend naar het zitje van stalen meubelen bij het raam, waar de commissaris slechts zijn prominente gasten ontving.

De grijze speurder trok zijn gezicht in een onwillige plooi. Nors, ontoegankelijk. Toenaderingen van zijn chef wees hij in de meeste gevallen koel en hooghartig van de hand. Hij had geen hekel aan zijn commissaris, maar leefde met hem toch op enigszins gespannen voet. De Cock hield dat graag zo, beducht voor elke inmenging in zijn wijze van onderzoek.

‘Als het u hetzelfde is… ik blijf liever staan.’

Op het bleke gezicht van de commissaris kwam een lichte blos.

‘Zoals je wilt.’ Hij liep terug naar zijn bureau en nam wat stijfjes plaats.

‘Jij houdt je bezig met de wurgmoord op een vrouwtje van lichte zeden?’

Het klonk wat neerbuigend.

De Cock knikte.

‘Mareille van Luxwoude… zo heet ze.’

Commissaris Buitendam kuchte.

‘Vanmorgen, ruim voor achten, had ik meester Schaaps, onze officier van justitie, al aan de telefoon.’

De Cock reageerde quasi verwonderd.

‘Is die man al zo vroeg op?’

Buitendam keek hem bestraffend aan.

‘Dat is een ongepaste opmerking, De Cock. meester Schaaps is altijd zeer attent… op elk uur van de dag.’

De oude rechercheur liet als teken van berouw zijn grijze hoofd iets zakken. ‘Dat… eh, dat telefoontje had betrekking op mijn onderzoek?’

Commissaris Buitendam strekte zijn wijsvinger naar hem uit. ‘Inderdaad, jouw onderzoek. Meester Schaaps is gisterenavond laat nog benaderd door de heer André Grubbenvorst uit Hilversum, directeur van European Technics. De heer Grubbenvorst had zijn bezorgdheid uitgesproken over jouw wijze van optreden.’

‘Bezorgdheid?’

‘Hij had jou en Vledder aangetroffen op zijn privé-terrein… zonder dat hij jou daar toestemming voor had gegeven en zonder dat jij hem enig bevel of last kon tonen, waaruit kon blijken, dat aan jou die toestemming op een of andere wijze was verleend.’ De Cock glimlachte.

‘De heer Grubbenvorst heeft mij niet naar een last gevraagd.’ Hij gniffelde. ‘Daartoe heb ik hem de kans niet gegeven. Bovendien stond op zijn privé-terrein, inzake de moord op Mareille van Luxwoude, zeer belastend materiaal.’

‘Wat voor materiaal?’

‘Haar auto… de auto, waarmee zij vermoedelijk naar haar moordenaar is gereden. Voordat de heer Grubbenvorst, of wie dan ook, dat belastende materiaal aan mijn nasporingen kon onttrekken, heb ik ingegrepen. Ik heb samen met Vledder vastgesteld dat het inderdaad de wagen van de vermoorde was en straks zal ik hem laten zekerstellen.’

Commissaris Buitendam keek hem onderzoekend aan. ‘Hoe wist je dat het wagentje daar stond?’

De Cock glimlachte opnieuw.

‘Ik zag het vanaf de openbare weg.’

Commissaris Buitendam wond zich zichtbaar op.

‘Dat is een leugen,’ riep hij fel. ‘Een pure leugen… een leugen, die jij ook gisterenavond al hebt gebracht. Volgens de heer Grubbenvorst stond de auto zo ver onder het groen, dat hij vanaf de openbare weg niet zichtbaar was.’

De Cock bleef glimlachen.

‘Ik zag hem.’

Het gezicht van de commissaris kleurde donkerrood. ‘Dat was onmogelijk… zeker op dat uur.’

De Cock maakte een hulpeloos gebaartje.

‘Dat is de mening van de heer Grubbenvorst. Maar hij onderschat mijn waarnemingsvermogen. Mijn oude moeder meende al dat ik kattenogen had.’

Commissaris Buitendam brieste.

‘Dat… eh, dat is een bedenkelijk grapje.’

De Cock knikte traag.

‘Mogelijk,’ sprak hij kalm, gelaten, ‘maar ik acht het bedenkelijk dat een commissaris van politie en een officier van justitie zich beiden, zonder enig voorbehoud, aan de zijde van een vermoedelijke moordenaar scharen.’