Albert Baantjer - De Cock en een veld papavers

De Cock kwam lachend van zijn stoel overeind en slenterde naar de kapstok. Vledder kwam hem na.

“Waar ga je heen?”

De Cock schoof zijn hoedje over zijn grijze haardos.

“Naar vriend Lowietje.”

Vledder knikte instemmend.

“Jouw dorstige keel snakt naar het fluweel van een cognackie.”

Caféhouder Lowietje, wegens zijn geringe borstomvang in de rosse buurt meestal Smalle Lowietje genoemd, streek met zijn kleine handjes langs zijn morsige vest en stak De Cock hartelijk de hand toe.

“Ik heb jullie een paar dagen niet gezien,” kirde hij opgewekt.

De grijze speurder hees zich op een kruk.

“De dienst gaat voor het meisje.”

De caféhouder keek hem olijk aan.

“Ook voor de cognac?”

Zonder op antwoord te wachten dook Smalle Lowietje aalglad onder de tapkast, pakte de fles fijne cognac Napoleon, die hij speciaal voor De Cock gereserveerd hield, en stak hem omhoog.

“Hetzelfde recept?”

De Cock lachte.

“Juist. Het beproefde recept.”

De tengere caféhouder bedekte de bodem van drie diepbolle glazen, want Lowietje dronk er altijd eentje mee. Ze namen hun glas op, warmden de cognac in de hand en snoven en proefden met kleine teugjes. Het was een ceremonie die ze bijna dagelijks opvoerden, ingetogen, ernstig, devoot, als gold het een religieuze gebeurtenis.

Hoewel Smalle Lowietje in zijn bewogen leven bijna alles had gedaan wat God en het Wetboek van Strafrecht hadden verboden, beschouwde de grijze speurder hem als een vriend. En dat was wederkerig. Het feit dat De Cock uitdrukkelijk het recht vertegenwoordigde, deed daar geen afbreuk aan. Smalle Lowietje zette zijn glas neer en boog zich over de tapkast iets naar De Cock toe.

“Hier…eh, hier op de Wallen,” sprak hij fluisterend, “gaat het hardnekkige gerucht dat een van de broertjes Janszen is vermoord.”

De oude rechercheur keek hem verwonderd aan.

“De broertjes Janszen ken ik niet. Ik weet ook niets van een moord op een van hen.”

Smalle Lowietje reageerde verward.

“Dat moet. Er wordt gezegd dat jij die moordzaak in behandeling hebt.”

De Cock schudde zijn hoofd.

“Ik heb geen moord op ene Janszen in behandeling.”

De caféhouder zwaaide met zijn rechterhand.

“Jasper, de broer van Joost.”

De Cock keek hem peinzend aan.

“Jasper,” herhaalde hij.

“Wij hebben wel in behandeling de moord op ene Jasper van de Gouwenaer. Een aardige jongen met één gebrek…hij scharrelde alleen met vrouwen die al getrouwd waren.”

Smalle Lowietje lachte.

“Dat is niet zijn enige gebrek.”

De Cock kneep zijn ogen halfdicht.

“Heb jij hem gekend?”

In zijn stem trilde enige achterdocht.

Smalle Lowietje knikte.

“Zeker. Hij kwam vroeger regelmatig met zijn broer in mijn etablissement.”

“Jij had het over de broertjes Janszen?”

Smalle Lowietje knikte opnieuw.

“Inderdaad de broertjes Janszen…Jasper, de blonde neger, en Joost…kinderen van Blonde Neel.”

De Cock maakte een grimas.

“Wie is of was Blonde Neel? Ook die ken ik niet.”

De tengere caféhouder glimlachte.

“Blonde Neel heette in het deftig Helena Janszen. Ze was een dochter van Bleke Kee, een hoertje hier op de Wallen. Blonde Neel was al jong een appetijtelijke meid. Alles d’r op en d’r an. Bleke Kee wilde niet dat haai Neel in de prostitutie zou belanden. Op haar aanraden verbond Blonde Neel zich aan zo’n uitzendbureau waar je vrouwen kunt huren voor een avond of nacht.”

“Dat is toch ook prostitutie?”

sprak De Cock en snoof. Smalle Lowietje schudde zijn hoofd.

“Zo zag Bleke Kee het niet. Escort was volgens Bleke Kee veel chiquer dan een hoertje achter een raam op de Wallen. Escort bood ook veel meer kansen om nog eens een rijke vent aan de haak te slaan.”

De Cock gniffelde.

“Het is maar hoe je het bekijkt.”

Smalle Lowietje schonk nog eens in.

“Door pure onvoorzichtigheid…ze dronk vaak te veel…werd Blonde Neel twee keer zwanger. Van verschillende mannen. Dat is ook duidelijk te zien. Jasper en Joost lijken helemaal niet op elkaar.”

“Hoe komen ze aan de naam Van de Gouwenaer?”

“Gehecht.”

De Cock fronste zijn wenkbrauwen.

“Van het werkwoord echten zonder een begin-h?”

Smalle Lowietje zwaaide afwerend.

“Datmoet je mij niet vragen,” sprak hij afwijzend, “met of zonder h. Ik heb maar vier jaar lagere school gehad. Ik ben nooit een ster in de Nederlandse taal geweest. Ik weet alleen dat Blonde Neel met die Van de Gouwenaer is getrouwd en dat hij de broertjes Janszen heeft gehecht.”

De Cock lachte.

“Geëcht, zonder h. Van de Gouwenaer heeft bij zijn huwelijk met haar de kinderen gewettigd en het vaderschap erkend.”

Smalle Lowietje knikte.

“Precies, zo is het gegaan. Joost en Jasper noemen zich nu blijkbaar Van de Gouwenaer, maar voor mij en voor de buurt blijven het de broertjes Janszen.”

De Cock knikte begrijpend. Hij nam even een kleine pauze.

“Heb jij enig idee waarom iemand het nodig vond om broer Jasper koud te maken, Lowie?”

Smalle Lowietje trok zijn schouders op.

“In de buurt wordt gefluisterd dat Petertje de Knoet hier meer van moet weten.”

“Herrie om een vrouw’. ‘Precies.”

“Heb jij de nieuwe vader van de broertjes Janszen wel eens ontmoet?”

Smalle Lowietje schudde zijn hoofd.

“Nooit ontmoet. Hij is nooit in mijn etablissement geweest. Wel heb ik gehoord dat Blonde Neel het niet slecht met hem heeft getroffen. Die Van de Gouwenaer is niet onbemiddeld. Ze zeggen dat hij poen genoeg heeft. Hij heeft Blonde Neel van dat escortbureau geplukt en haar uiteindelijk omgeschoold tot zijn secretaresse.”

De Cock schoof zijn onderlip iets naar voren.

“Knap. Wat doet die Van de Gouwenaer?”

Smalle Lowietje trok een bedenkelijk gezicht.

“Dat is nogal vaag. Sommigen zeggen dat hij zwaar gokt op de beurs. Anderen beweren dat hij af en toe smerige transporten regelt en daar veel geld mee verdient.”

De Cock trok zijn neus iets op.

“Smerige transporten?”

“Ja.”

“Smokkel?”

Smalle Lowietje maakte een hulpeloos gebaar.

“Zoiets. Ik heb er het fijne nooit van vernomen. Maar als jij geïnteresseerd bent, dan wil ik mijn oor wel eens te luisteren leggen.”

De Cock keek hem glimlachend aan.

“Doen. Leg je gewillige oor eens te luisteren. En laat je ook eens inlichten over het transportbedrijf van Louis van Marcinelle.”

“Waarom?”

De Cock nam een slok van zijn cognac.

“Daar werkten de vermoorde Jasper van de Gouwenaer en zijn broer Joost. Ook die Petertje de Knoet, die jij noemde, is daar in dienst.”

“Een lekker stel.”

De Cock knikte.

“Louis van Marcinelle,” drong hij aan.

Smalle Lowietje maakte een schouderbeweging.

“Ik heb nog nooit iets naars van dat bedrijf gehoord. Ik ken ook niemand van mijn geachte clientèle die iets van dat bedrijf weet.”

De Cock liet het onderwerp rusten.

“Heeft Blonde Neel, zo jij weet, nog contact met haar zoons Jasper en Joost?”

Smalle Lowietje schudde heftig zijn hoofd.

“Sinds die twee een paar maal in de bajes zijn beland, wil ze niets meer met hen te maken hebben.”

De Cock keek hem verrast aan.

“In de bajes?”

“Ja.”

“Volgens mij hebben ze een blanco strafregister.”

Smalle Lowietje lachte smakelijk.

“Dan mankeert er toch iets aan jullie administratie. Ze waren vroeger beslist geen lieverdjes.”

“Misdrijven?”

“Bij de vleet. Ze vormden een berucht duo. Geloof me, niets was hen te dol. Ze pleegden zaakjes waarvoor de oude penoze de neus ophaalde.”

“Zoals?”