Wacław Berent - Ozimina

niewolny – tu: mimowolny, niezależny od woli. [przypis edytorski]

zaczął już było – daw. konstrukcja, czas zaprzeszły o znaczeniu: wcześniej zaczął (zanim nastąpiło coś innego). [przypis edytorski]

wargi – dziś popr. forma N. lm: wargami. [przypis edytorski]

ubikacja (tu daw.) – miejsce, pomieszczenie. [przypis edytorski]

przezroczy (daw.) – przezroczysty. [przypis edytorski]

niestatek (daw.) – niestateczność, nieustatkowanie; niepokój. [przypis edytorski]

fotelu – dziś popr. forma D. lp: fotela. [przypis edytorski]

panno Olo – dziś popr. forma W.: panno Olu. [przypis edytorski]

siepać się – strzępić się (tu przen.: rozpadać się). [przypis edytorski]

spaląć – spalą cię (w tym zdaniu -ć jest jednocześnie skróconą od: -ci partykułą wzmacniającą). [przypis edytorski]

rotunda – kobiece okrycie wierzchnie, modne w XIX w., szyte z kolistego fragmentu materiału, z rozcięciami zamiast rękawów. [przypis edytorski]

androceum (z gr. ἀνήρ, ἀνδρός , aner, andros : mężczyzna; męski) – tu: pomieszczenie przeznaczone dla mężczyzn; palarnia, gabinet, w którym pan domu podejmował męskich gości. [przypis edytorski]

somnambula – somnambuliczka, lunatyczka; wariatka. [przypis edytorski]

żagwienie się – żarzenie się, powolne spalanie (tu przen.). [przypis edytorski]

wargi – dziś popr. forma N. lm: wargami. [przypis edytorski]

indolencja – nieudolność, niezdarność, bezradność; bezczynność. [przypis edytorski]

sedia (z wł.) – krzesło, siedzisko. [przypis edytorski]

półłęk – łagodny łuk, wygięcie. [przypis edytorski]

charmeur (fr.) – uwodziciel a. zaklinacz. [przypis edytorski]

kroki – dziś popr. forma N. lm: krokami. [przypis edytorski]

podwieczerz (daw.) – późne popołudnie. [przypis edytorski]

circenses (łac. circensis : cyrkowy, związany z igrzyskami) – igrzysk; fragment powiedzenia poety rzymskiego Juvenalisa, o prostych ludziach, którzy chcą od życia tylko chleba i igrzysk, panem et circenses . [przypis edytorski]

szyd (daw.) – szyderstwo, drwina. [przypis edytorski]

słyszny – dziś: słyszalny. [przypis edytorski]

podawał było – daw. konstrukcja, czas zaprzeszły o znaczeniu: dawniej (kiedyś, wcześniej) podawał. [przypis edytorski]

halizna – tu: pustkowie, ziemia jałowa. [przypis edytorski]

usty – dziś popr. forma N.: ustami. [przypis edytorski]

pakość (daw.) – obmierzłość, ohyda. [przypis edytorski]

chrząchanie – dziś popr.: chrząkanie. [przypis edytorski]

clou (fr.) – gwóźdź; przen.: główna atrakcja. [przypis edytorski]

adjuvat (łac. adiuvo , adiuvere ) – pomaga, wspiera. [przypis edytorski]

Allerdings. Ja. Leider. (niem.) – oczywiście, tak, niestety. [przypis edytorski]

pierst (daw.) – palec (rdzeń zachował się w słowie pierścień , oznaczającym to, co się na palec zakłada). [przypis edytorski]

mater – od: Alma Mater (łac., dosł. matka karmicielka); termin ten stanowi uroczystą nazwę nadawaną uniwersytetom i in. szkołom wyższym od czasów średniowiecza. [przypis edytorski]

rigolo (fr.) – zabawne; osobliwe. [przypis edytorski]

atitiuda (z fr. attitude ) – postawa. [przypis edytorski]

ministrable (fr.) – godny mianowania ministrem. [przypis edytorski]

gentilezza (wł.) – uprzejmość, grzeczność. [przypis edytorski]

rond-point (fr.) – rondo a. półkole; tu: okrągłość. [przypis edytorski]

hazard – tu: skłonność do ryzyka, brawura. [przypis edytorski]

skrzydły – dziś popr. forma N. lm: skrzydłami. [przypis edytorski]

źrenice – tu w znaczeniu: tęczówki. [przypis edytorski]

padło – padlina. [przypis edytorski]

otrząsła – dziś popr. forma 3.os.lp r.ż.: otrząsnęła. [przypis edytorski]

imać – brać; tu: dotykać. [przypis edytorski]

zberknięcie – tu: chrzęst, szczęknięcie. [przypis edytorski]

zachwycić – tu: złapać, schwycić; zachwycił w oczy bystre – zobaczył, zauważył spostrzegawczymi oczami. [przypis edytorski]

naszego tu brata, co wróbli na tę wisznię – przen.: tłum mężczyzn nadskakujących tej pannie przypomina stado wróbli obsiadających drzewo wiśniowe. [przypis edytorski]

gniłka (gw.) – zgniły owoc a. ulęgałka; tu przen.: stara panna; kobieta zgorzkniała i bezdzietna lub zepsuta, „upadła”. [przypis edytorski]

żmuda – trud, mozół. [przypis edytorski]

Zresztą i pułkownik masz przecie swój dział – sens: zresztą i pan, panie pułkowniku, ma tam swoją działkę. [przypis edytorski]

nawa – tu: okręt. [przypis edytorski]

taska (ros. M. таска , B. таску ) – smutek, zmartwienie. [przypis edytorski]

chadatajstwo (ros. хадатайство ) – starania, zabieganie; wstawianie się u kogoś w jakiejś sprawie. [przypis edytorski]

czmucąż – czas. czmucić : zawracać w głowie, mącić; z dodaną cząstką wzmacniającą -ż. [przypis edytorski]

mundura – dziś popr. forma D.lp: munduru. [przypis edytorski]

szerokimi bary – dziś popr. forma N.lm: (…) barami. [przypis edytorski]