James Bryce - The Holy Roman Empire

Augustine, in the De Civitate Dei . His influence, great through all the Middle Ages, was greater on no one than on Charles. – 'Delectabatur et libris sancti Augustini, præcipueque his qui De Civitate Dei prætitulati sunt.' – Eginhard, Vita Karoli , cap. 24.

'Quapropter universorum precibus fidelium optandum est, ut in omnem gloriam vestram extendatur imperium, ut scilicet catholica fides… veraciter in una confessione cunctorum cordibus infigatur, quatenus summi Regis donante pietate eadem sanctæ pacis et perfectæ caritatis omnes ubique regat et custodiat unitas.' Quoted by Waitz ( Deutsche Verfassungsgeschichte , ii. 182) from an unprinted letter of Alcuin.

A curious illustration of this tendency of mind is afforded by the descriptions we meet with of Learning or Theology ( Studium ) as a concrete existence, having a visible dwelling in the University of Paris. The three great powers which rule human life, says one writer, the Popedom, the Empire, and Learning, have been severally entrusted to the three foremost nations of Europe: Italians, Germans, French. 'His siquidem tribus, scilicet sacerdotio imperio et studio, tanquam tribus virtutibus, videlicet naturali vitali et scientiali, catholica ecclesia spiritualiter mirificatur, augmentatur et regitur. His itaque tribus, tanquam fundamento, pariete et tecto, eadem ecclesia tanquam materialiter proficit. Et sicut ecclesia materialis uno tantum fundamento et uno tecto eget, parietibus vero quatuor, ita imperium quatuor habet parietes, hoc est, quatuor imperii sedes, Aquisgranum, Arelatum, Mediolanum, Romam.' — Jordanis Chronica ; ap. Schardius Sylloge Tractatuum . And see Döllinger, Die Vergangenheit und Gegenwart der katholischen Theologie , p. 8.

'Una est sola respublica totius populi Christiani, ergo de necessitate erit et unus solus princeps et rex illius reipublicæ, statutus et stabilitus ad ipsius fidei et populi Christiani dilatationem et defensionem. Ex qua ratione concludit etiam Augustinus ( De Civitate Dei , lib. xix.) quod extra ecclesiam nunquam fuit nec potuit nec poterit esse verum imperium, etsi fuerint imperatores qualitercumque et secundum quid, non simpliciter, qui fuerunt extra fidem Catholicam et ecclesiam.' – Engelbert (abbot of Admont in Upper Austria), De Ortu et Fine imperii Romani (circ. 1310).

In this 'de necessitate' everything is included.

See note f, p. 32. Even so early as the middle of the fifth century, S. Leo the Great could say to the Roman people, 'Isti (sc. Petrus et Paulus) sunt qui te ad hanc gloriam provexerunt ut gens sancta, populus electus, civitas sacerdotalis et regia, per sacram B. Petri sedem caput orbis effecta latius præsideres religione divina quam dominatione terrena.' — Sermon on the feast of SS. Peter and Paul. (Opp. ap. Migne tom. i. p. 336.) .

This is admirably brought out by Ægidi, Der Fürstenrath nach dem Luneviller Frieden .

See the original forgery (or rather the extracts which Gratian gives from it) in the Corpus Iuris Canonici , Dist. xcvi. cc. 13, 14. 'Et sicut nostram terrenam imperialem potentiam, sic sacrosanctam Romanam ecclesiam decrevimus veneranter honorari, et amplius quam nostrum imperium et terrenum thronum sedem beati Petri gloriose exaltari, tribuentes ei potestatem et gloriæ dignitatem atque vigorem et honorificentiam imperialem… Beato Sylvestro patri nostro summo pontifici et universali urbis Romæ papæ, et omnibus eius successoribus pontificibus, qui usque in finem mundi in sede beati Petri erunt sessuri, de præsenti contradimus palatium imperii nostri Lateranense, deinde diadema, videlicet coronam capitis nostri, simulque phrygium, necnon et superhumerale, verum etiam et chlamydem purpuream et tunicam coccineam, et omnia imperialia indumenta, sed et dignitatem imperialem præsidentium equitum, conferentes etiam et imperialia sceptra, simulque cuncta signa atque banda et diversa ornamenta imperialia et omnem processionem imperialis culminis et gloriam potestatis nostræ… Et sicut imperialis militia ornatur ita et clerum sanctæ Romanæ ecclesiæ ornari decernimus… Unde ut pontificalis apex non vilescat sed magis quam terreni imperii dignitas gloria et potentia decoretur, ecce tam palatium nostrum quam Romanam urbem et omnes Italiæ seu occidentalium regionum provincias loca et civitates beatissimo papæ Sylvestro universali papæ contradimus atque relinquimus… Ubi enim principatus sacerdotum et Christianæ religionis caput ab imperatore cœlesti constitutum est, iustum non est ut illic imperator terrenus habeat potestatem.'

The practice of kissing the Pope's foot was adopted in imitation of the old imperial court. It was afterwards revived by the German Emperors.

Döllinger has shewn in a recent work ( Die Papst-Fabeln des Mittelalters ) that the common belief that Gregory II excited the revolt against Leo the Iconoclast is unfounded.

So Anastasius, 'Ammonebat ( sc. Gregorius Secundus) ne a fide vel amore Romani imperii desisterent.' — Vitæ Pontif. Rom.

Of this curious seal, a leaden one, preserved at Paris, a figure is given upon the cover of this volume. There are very few monuments of that age whose genuineness can be considered altogether beyond doubt; but this seal has many respectable authorities in its favour. See, among others, Le Blanc, Dissertation historique sur quelques Monnoies de Charlemagne , Paris, 1689; J. M. Heineccius, De Veteribus Germanorum aliarumque nationum sigillis , Lips. 1709; Anastasius, Vitæ Pontificum Romanorum , ed. Vignoli, Romæ, 1752; Götz, Deutschlands Kayser-Münzen des Mittelalters , Dresden, 1827; and the authorities cited by Waitz, Deutsche Verfassungs-geschichte , iii. 179, n. 4.

'Præterea mirari se dilecta fraternitas tua quod non Francorum set Romanorum imperatores nos appellemus; set scire te convenit quia nisi Romanorum imperatores essemus, utique nec Francorum. A Romanis enim hoc nomen et dignitatem assumpsimus, apud quos profecto primum tantæ culmen sublimitatis effulsit,' &c — Letter of the Emperor Lewis II to Basil the Emperor at Constantinople , from Chron. Salernit. ap. Murat. S. R. I.

'Illam ( sc. Romanam ecclesiam) solus ille fundavit, et super petram fidei mox nascentis erexit, qui beato æternæ vitæ clavigero terreni simul et cœlestis imperii iura commisit.' — Corpus Iuris Canonici , Dist. xxii. c. 1. The expression is not uncommon in mediæval writers. So 'unum est imperium Patris et Filii et Spiritus Sancti, cuius est pars ecclesia constituta in terris,' in Lewis II's letter.

'Merito summus Pontifex Romanus episcopus dici potest rex et sacerdos. Si enim dominus noster Iesus Christus sic appellatur, non videtur incongruum suum vocare successorem. Corporale et temporale ex spirituali et perpetuo dependet, sicut corporis operatio ex virtute animæ. Sicut ergo corpus per animam habet esse virtutem et operationem, ita et temporalis iurisdictio principum per spiritualem Petri et successorum eius.' – St. Thomas Aquinas, De Regimine Principum .

'Nonne Romana ecclesia tenetur imperatori tanquam suo patrono, et imperator ecclesiam fovere et defensare tanquam suus vere patronus? certe sic… Patronis vero concessum est ut prælatos in ecclesiis sui patronatus eligant. Cum ergo imperator onus sentiat patronatus, ut qui tenetur eam defendere, sentire debet honorem et emolumentum.' I quote this from a curious document in Goldast's collection of tracts ( Monarchia Imperii ), entitled ' Letter of the four Universities, Paris, Oxford, Prague, and the "Romana generalitas," to the Emperor Wenzel and Pope Urban ,' A.D. 1380. The title can scarcely be right, but if the document is, as in all probability it is, not later than the fifteenth century, its being misdescribed, or even its being a forgery, does not make it less valuable as an evidence of men's ideas.