Неизвестно - Дубянецкі

Відаць, што Вася, што Вера. Дарэчы, сёньня ў яе сьвята - Дзень настаўні- ка. Трэба павіншаваць яе. Васіль кажа, што былыя яе вучні, якіх яна вяла да 3-га класа, ужо з раніцы наведалі яе з кветкамі на кватэры, павіншавалі. Гэта цяпер ужо дзевяцікласьнікі, дарослыя дзяўчаты і хлопцы. I так кожны год яе віншуюць!

Але і гэта яшчэ ня ўсё. Вася, даведаўшыся, што сёньня мы тут сядзім без газетаў, пабег “купіць”. Ен выскачыў з палаты. А мы ўспомнілі, што ў нядзелю кіёскі зачыненыя. Праз некалькі хвілінаў ён прыбег. Нам цікава з чым? I тут ён зьдзівіў нас усіх. Прынёс ледзь ня ўсе цэнтральныя саюзныя і рэспубліканскія газеты! Прытым у двух экземплярах (?!). Я падумаў: мабыць, другі экземпляр узяў, каб павялічыць выручку кіёску, пра работу якога ў нядзелю яшчэ ніхто ня ведае. Мая здагадка аказалася недзе зусім побач з праўдаю, бо Вася заўважыў: “А кіяскёрка ўжо так дзякавала, такая была шчасьлівая”.

7 кастрычніка 1985 году. Панядзелак. Дзень савецкай канстытуцыі. Усеагульны выхадны. Ен адчуваецца і ў нас тут: няма ніякай мітусьні, бо на ўсё аддзялень- не (без рэанімацыі, там ня ведаю) засталіся адзін дзяжурны ўрач, адна сястра, адна раздатчыца, адна няня-прыбіральшчыца і адна разносчыца-посудамыйка. Усе астатнія, апрача дзьвюх, абслугоўваюць і рэанімацыю.

Мне кінуўся зьверху прынесенай учора Васілём газеты “Воздушный транс­порт” (?!) чырвоны, на ўсю паласу лозунг-анонс: “7 Октября - День Конституции СССР”. Ніжэй, справа, на чвэрць паласы - аляпаваты-аляпаваты чырвона-чорны плакат у чырвонай рознай інтэнсіўнасьці (!) і рознай шырыні (!) рамцы.

У самым нізе плаката бадзёра-бадзёра крочаць пад “рассыпанай” канстыту- цыяй дваццаць два чалавекі. “Чалавекаў” дзьве шарэнгі. I мужчыны, і жанчыны - усе роўныя-роўныя. Я сьпецыяльна паклаў на іх голавы аловак-лінейку і нікому з іх не прышчаміў ніводнай валасінкі, ні долечкі каскі, шлема ці фуражкі. Гэта, мабыць, дастатковы “аргумент” на карысьць роўнасьці калгасьніцы (яна тут у хустцы), механізатара (ужо ён са снапом пшаніцы!), рабочых (відаць, усякія тут “задуманы”), з касманаўтам, салдатам і нават міліцыянерам, што ўсіх іх вось прама цяпер, калі захоча, можа аформіць за сьвяточную, хоць і патрыятычную, нецьвярозасьць.

Над раўнюткім-раўнюткім строем чалавечкаў - брудна-чырвоныя сьцягі. Іх багата. Напэўна, мастак задумаў пятнаццаць - па колькасьці саюзных рэспублік. Праўда, вось паліграфія (друкарня газеты “Гудок”, Масква) з-за сваёй тэхнічнай адсталасьці скацілася ў багну бяскласавасьці і інтэрнацыянальнай апалітычна- сьці: як ні лічы, а пятнаццаці сьцягаў не атрымліваецца - то чатырнаццаць, а то і зусім трынаццаць, чортавы тузін.

Уздоўж усёй сьцягавай брудна-чырвонай лініі - брудна-белы лозунг: “XXVII зьезду КПСС - достойную встречу” (на патрэбны паводле правапісу клічнік не хапіла месца). А па-над сьцягамі - брудна-чорныя абрысы Крамля з брудна- чорнымі зорамі на брудна-чорных вежах, з брудна-чорным сьцягам над брудна- чорным купалам Крамлёўскага палацу. Рассыпаныя на дзьве трэціх плакатнай плошчы брудныя старонкі Канстытуцыі прыціснутыя зьверху арыгінальным прэсам - брудным чырвоныя гербам СССР.

Разгортваю ўнутраны разварот газеты. Тут ужо суцэльная гразь, суцэльны бруд. Разварот называецца “Два мира - два образа жизни”. 3 левага боку па вертыкалі - пяць брудна-чорных здымкаў “шчасьлівых савецкіх людзей”. 3 правага - столькі ж здымкаў яшчэ горшай (і значна горшай!) якасьці пра “ня- шчасных” працоўных капіталістычнага сьвету. Прачытаўшы зьмешчаны тут тэкст, можна падумаць, што там сапраўды Архіпелаг ГУЛАГ, няшчасьце і сьмерць.

Запішам для памяці самых адказных людзей за нумар, прысьвечаны савецкай дэмакратыі - галоўны рэдактар Ю.В.Панамарэнка. Цэнзар: БО 1189.

А можа, “Правда” - галоўны носьбіт савецкай дэмакратыі сёньня выйшла без умяшаньня цэнзуры? Гляджу на звыклае месца. Есьць: Б01782. Каб заблы- таць справу тут побач, пасьля кропкі, паставілі яшчэ адну пяцізначную лічбу: 5О1О2. Зусім можа быць, што нумар чыталі два цэнзары. А тое “Б” прыставілі толькі першаму.

А як у газеце “Советская торговля” наконт цэнзуры? Есьць: БО491О. А вось нешта падобнае на той, другі, нумар у “Правде”. Пасьля цэнзара тут стаіць: “Инд. 5О12О”. Есьць пару беларускіх сьвяточных газетаў. “Знамя юности”. Лі- тары цэнзарскія нам ужо вядомыя: АТО3518. А вось той самы загадкавы нумар аформлены як “Индекс 63851”.

Сьвяточны “Фізкультурнік Беларусі” - ня горшы за людзей. I яго чытаў цэнзар - АТ О352О. I мае ён таксама той “Индекс О3О53”. Небясьпечнае пада- бенства з цэнзарскім нумарам. Эх, некаму можа ўляцець!