Арлоў Уладзімір - Паром празь Ля-Манш

Ты раптам успамінаеш,

колькі табе споўнілася летась.

Доўгае разьвітаньне

Усё жыцьцё — разьвітаньне з табой,

што пачалося

яшчэ да маіх нарадзінаў

на полацкім Верхнім замку,

доўжылася ў лёхах

сабору сьвятога Стэфана,

дзе чалавечы чэрап

быў самай ардынарнаю знаходкай,

у першым мужчынскім досьведзе,

набытым з палахлівай аднагодкаю

ў вясковай лазьні,

у самалёце,

які ня мог выпусьціць шасі,

і мне здалося, што

нехта адмераў мне

ўсяго дваццаць адзін год...

I ты, незнаёмая,

ужо разьвітвалася са мной

у дзіцячых гульнях,

у чужых абдымках,

у начных таксоўках,

пакуль два разьвітаньні

не перасекліся у тым імгненьні,

калі перад нашымі тварамі

любілася на галінцы крушыны

пара лясных пэрлямутравак

і дрыяды

зь сінімі ад чарніцаў вуснамі

заціхлі ў падлеску,

не адводзячы бессаромных вачэй,

а пылок з матыльковых крылцаў

аказаўся салодкі на смак,

і вада ў нашым возеры

назаўсёды засталася сьвежаю

ад твайго

навекі маладога цела,

якое будзе разьвітвацца з маім

у чабаровых уладаньнях

знаёмай мядзянкі,

у прыцемных успамінах

замшэлых азёрных шчупакоў,

у снах нашых сыноў, якім

у сярэдзіне наступнага стагодзьдзя

прысьніцца далёкае возера

і салодкі пылок

матыльковых крылцаў,

ва ўзоры якіх

зашыфраваная

наша вечная прыналежнасьць

гэтай бясконцасьці

разьвітаньня.

Мой табар

Колы,

стамлёныя яшчэ ў мінулым стагодзьдзі,

наракаюць на лёс

срэбнай ад пылу кібітцы

з трыма нажавымі ранамі.

Вецер

прыносіць зь зялёных яроў

насьцярожаныя пахі чужога жыцьця,

узброеныя адглянсаванымі кіпцюрамі.

Агонь

згаладала смажыць мяса,

узятае ў бестэрміновы крэдыт

у вечаровай вёсцы

зь ненадзейнай аховаю зь сініх мальваў.

Віно

хвалюецца ў біклазе,

альтруістычна дакляруючы цёплую ноч.

Жанчыны

бязважка заміраюць

у карункавых пярынах папараці,

што да першых прымаразкаў памятае

іх салодкія стогны.

Матылькі-аднадзёнкі

лянуюцца падымацца з красак,

якія я зьбіраю

сваім аднадзёнкам-абраньніцам.

Мужчыны

сноўдаюць па ўзьлеску з стрэльбамі,

упэўненыя, што мае жанчыны

належаць ім.

Няхай у табары застаўся я адзін,

але

ластаўкі

яшчэ садзяцца

мне на плечы.

Манэта

Гэтую манэту

знайшоў я ў маленстве

на дзьвінскім беразе

пасьля паводкі.

Вызвалялася манэта ад паціны

і зноў пакрывалася ёю.

Сьціраліся на манэце

цьмяныя надпісы —

выступалі новыя.

Зьнікалі на ёй

старыя гербы й партрэты —

узьнікалі новыя гербы і профілі.

Купляў я за гэтую манэту

нянавісьць.

Купляў за яе

славу.

Нават каханьне

купляў я за яе.

Ды кожны раз

вярталася да мяне мая манэта...

Прыйду на дзьвінскі бераг

пасьля паводкі,

запытаюся ў сябе самога:

дзеля чаго знайшоў ты ў маленстве

гэтую манэту?

Эпітафія маёй котцы

Цябе звалі Бася,

а цалкам — Басота

(1992—1995),

і я магу прызнацца,

што любіў цябе значна больш,

чым абсалютную большасьць

вядомых мне дзьвюхногіх істотаў.

(Тлумачэньні прагучаць пераканаўча,

але банальна.)

Я складаў табе

пацьверджаныя сумнеўнымі пячаткамі

радаводы —

ад стрыечнай сястры

коткі бэльгійскае каралевы

і ад бабулі ўлюбёнага ката

далай-ламы.

Я выдумляў табе

экзатычныя пароды —

ад тыбэцкай барсістай

да радзівілаўскай белагрудкі,

якою ты афіцыйна лічылася

апошнім часам,

хоць была ўсяго толькі

дачкою вясковае рыскі,

якая падгуляла

з тутэйшым сібірскім эмігрантам.

Ты церлася аб ногі маіх таямніцаў

і даверліва ўладкоўвалася

ў іх на каленях.

Нажлукціўшыся віна,

я чытаў табе свае вершы,

абзываючы знаёмых творцаў

графаманамі і ананістамі,

а ты,

круцячы вавёрчыным хвастом,

глядзела на мяне дакорліва,

як жонка.

Рыжы дваровы кот

залазіў на таполю

да вышыні чацьвертага паверху,

ты ўскоквала на парэнчы гаўбца,

і вы маглі гадзінамі

неадрыўна глядзець адно на аднаго

лімонавымі вачыма.

Гэта быў твой першы раман.

Ты любіла сядзець паміж кніжак

на маім пісьмовым стале,

беспамылкова займаючы сваю нішу

ў паставе вусатага сьфінкса,

пільна ўглядаючыся

ў мае сінія герогліфы і

старанна прыціскаючы

трохкалёрнаю лапкай

кожны сьпісаны аркуш.