Сборник - Μικρός Ευεργετινός

Ο δρόμος της αρετής, σ' εκείνους πού αρχίζουν ν' αγαπούν την ευσέβεια, φαίνεται πολύ σκληρός και σκοτεινός, όχι γιατί είναι πράγματι τέτοιος, αλλά γιατί η φύση του ανθρώπου, από τη γέννησή του κιόλας, έρχεται σε επαφή με την άνεση των ηδονών. Σ' εκείνους όμως πού μπόρεσαν να φτάσουν ως τη μέση του δρόμου, φαίνεται ευχάριστη και πολύ ξεκούραστη, γιατί, με τη συνέργια του αγαθού, έχει υποταχθεί η κακία στη συνήθεια της αρετής και χάνεται μαζί με την ανάμνηση των παράλογων ηδονών. Γι αυτό η ψυχή βαδίζει στο εξής με ευχαρίστηση το δρόμο των αρετών. Να γιατί ο Κύριος, προτρέποντάς μας στην οδό της σωτηρίας, λέει: «Τι στενή και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα είς την βασιλείαν, και ολίγοι δι' αυτής εισπορεύονται» (πρβλ. Ματθ. 7:14). Σ' εκείνους όμως πού με θερμή διάθεση αποφασίζουν την τήρηση των αγίων εντολών Του, λέει: «Ο ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν εστί» (Ματθ. 11:30).

Πρέπει λοιπόν από την αρχή του πνευματικού αγώνα να βιάζουμε τη θέλησή μας στην εργασία των αγίων εντολών του Θεού, ώστε ο αγαθός Κύριος, βλέποντας το σκοπό και τον κόπο μας και ότι έχουμε την προαίρεση να υπηρετήσουμε ολοπρόθυμα τις ένδοξες βουλές Του, να μας στείλει έτοιμο το άγιο θέλημά Του. Γιατί από τον Κύριο ετοιμάζεται η θέλησή μας (Παροιμ. 8:35), ώστε με πολλή χαρά να εργαζόμαστε ακατάπαυστα το αγαθό. Τότε πράγματι θα αισθανθούμε, ότι «ο Θεός έστιν ό ενεργών έν ημίν και το θέλειν και το ενεργείν υπέρ της ευδοκίας» (Φιλιπ. 2:13).

Κάθε βαπτισμένος ορθόδοξα έλαβε μυστικά όλη τη χάρη, την ενέργεια της οποίας αισθάνεται στο εξής ανάλογα με την εργασία των εντολών.

Εντολή του Χριστού που εκτελείται με επίγνωση, δηλαδή με ορισμένο σκοπό, χαρίζει παρηγοριά ανάλογη με τις οδύνες της καρδιάς.

Αδελφέ, μη λιποψυχήσεις μπροστά σε κανέναν κόπο, για να μην περάσουν μέσα σου οι ενέργειες του εχθρού. Γιατί όπως ακριβώς ένα ερειπωμένο σπίτι έξω από την πόλη γίνεται τόπος ακαθαρσιών, έτσι και η ψυχή του οκνηρού αρχάριου γίνεται κατοικητήριο κάθε ακάθαρτου πάθους.

Ένας γέροντας είπε:

- Το να βιάζουμε σε όλα τον εαυτό μας (για να κατορθώσουμε την αρετή), αυτός είναι ο δρόμος πού οδηγεί στο Θεό.

Ο ίδιος γέροντας είπε:

- Αυτός που βιάζει τον εαυτό του για το Θεό, είναι όμοιος με τον ομολογητή της πίστεως.

Μ ερικοί αδελφοί ρώτησαν έναν από τους πατέρες:

- Πώς η ψυχή δεν προστρέχει στις επαγγελίες πού έδωσε ο Θεός με τις άγιες Γραφές, αλλά παραστρατίζει προς τα ακάθαρτα;

Και ο γέροντας απάντησε:

- Νομίζω ότι δεν γεύθηκε ακόμα τα επουράνια, και γι αυτό ποθεί τα ακάθαρτα. Ένας αδελφός είπε στον αββά Ποιμένα:

- Το σώμα μου αδυνάτισε, αλλά τα πάθη μου δεν αδυνατίζουν.

- Τα πάθη μοιάζουν με αγκαθωτά φυτά, αποκρίθηκε ο γέροντας. Αυτό σημαίνει, ότι, όπως ακριβώς εκείνος πού θέλει να ξεριζώσει τα φυτά αυτά, πληγώνει και ματώνει τα χέρια του, έτσι και εκείνος που θέλει να ξεριζώσει τα πάθη του, έχει ανάγκη από ιδρώτες και κόπους.

Η μακαρία Συγκλητική έλεγε, ότι περιμένει μεγάλος αγώνας αυτούς που έρχονται κοντά στο Θεό, και ότι στις αρχές απαιτείται πάρα πολύς κόπος, μετά όμως ακολουθεί χαρά απερίγραπτη. Όπως δηλαδή εκείνοι πού θέλουν να ανάψουν φωτιά, στην αρχή πνίγονται από τον καπνό και δακρύζουν, ύστερα όμως κατορθώνουν αυτό που θέλουν, έτσι ακριβώς κι εμείς, αν θέλουμε ν'ανάψουμε στις καρδιές μας τη θεϊκή φωτιά, ας αγωνιζόμαστε να το πετύχουμε με δάκρυα και κόπο. Γιατί λέει ο Κύριος: «Πύρ ήλθον βαλείν επί την γήν, και τι θέλω εί ήδη ανήφθη!» (Λουκ. 12:49). Μερικοί όμως, από αμέλεια, ενώ κοπίασαν λιγάκι και υπέμειναν τον καπνό, δεν άναψαν τη φωτιά, επειδή εγκατέλειψαν σύντομα την προσπάθεια και δεν έδειξαν μέχρι τέλος καρτερία και υπομονή.

Οι δαίμονες πολεμούν τους σθεναρούς αγωνιστές, ενώ αδιαφορούν για τους αμελείς. Όσοι αγωνίζονται, βρίσκουν συνεργό το Θεό στους πολέμους πού παραχωρούνται για το πνευματικό τους συμφέρον.

Ενας αδελφός, που πειραζόταν από τους δαίμονες, πήγε σε κάποιον γέροντα και του φανέρωσε τους πειρασμούς πού δοκίμαζε. Κι ο γέροντας του λέει:

- Αδελφέ, να μη σε φοβίζουν οι πειρασμοί πού σου συμβαίνουν, γιατί όσο βλέπουν οι εχθροί την ψυχή ν' ανεβαίνει και να ενώνεται με το Θεό, τόσο οργίζονται και λιώνουν από το φθόνο τους. Είναι, άλλωστε, αδύνατον να μην παραβρίσκονται ο Θεός και οι άγγελοί Του, όταν ο άνθρωπος πειράζεται και ζητάει χέρι βοήθειας. Εσύ λοιπόν μη σταματάς να σηκώνεις πάντα το βλέμμα σου προς Αυτόν και να ζητά τη βοήθειά Του με ταπείνωση, έχοντας συνάμα στο νου σου, κατά την ώρα του πειρασμού, την ακαταμάχητη δύναμη Εκείνου, τη δική μας αδυναμία και του εχθρού μας τη σκληρότητα. Έτσι σύντομα θα σε βοηθήσει ο Θεός.