Сборник - Μικρός Ευεργετινός

Να μη σ' ευχαριστούν λοιπόν τα λουτρά και τα ποτά και οι θόρυβοι της αγοράς και οι απολαύσεις, για να μην πέσεις σε φοβερούς κινδύνους. Να θυμάσαι πάντα την οδύνη των αμαρτωλών, και να φοβάσαι μήπως κι εσύ σε λίγο καταδικαστείς στις ίδιες τιμωρίες.

Δεν έτυχε ποτέ να μπεις σε σπίτι, όπου πενθούσαν (κάποιον νεκρό), και, μόλις άκουσες το θρήνο και τα κλάματα, να βγεις βιαστικά από κει μέσα; Από τα πρόσκαιρα λοιπόν πρέπει να συμπεραίνεις για τα αιώνια. Γιατί λέει (η Γραφή): «Δίδου σοφώ αφορμήν, και σοφώτερος έσται» (Παροιμ. 9:9).

Να δέχεσαι χωρίς δυσφορία τις εντολές του Θεού και να αποκρούεις έξυπνα τα τεχνάσματα του διαβόλου.

Να κόβεις τις βλαβερές συναναστροφές για να έχεις εσωτερική ηρεμία.

Ο εχθρός φροντίζει να οπλίζει τους αμελέστερους αδελφούς εναντίον των αγωνιστών.

Οι αγωνιστές όμως, αν προσέχουν, βρίσκουν ωφέλεια μέσω των αμελεστέρων, σηκώνοντας τις αδυναμίες τους για χάρη του Κυρίου.

Εκείνος που σπλαχνίζεται τον πλησίον, θα βρει σπλαχνικό τον Κύριο απέναντί του.

Αντίθετα «η κρίσις» θα είναι «ανέλεος τώ μη ποιήσαντι έλεος» (Ιακ. 2:13).

Να μη συνεργήσεις με κανέναν αδελφό σου στη διάπραξη αμαρτίας.

Φρόντισε μάλιστα, αν μπορείς, να λυτρώσεις κι εκείνον απ' αυτή, για να ζήσει (αιώνια) η ψυχή σας μαζί με τον Κύριο.

Ας είναι ο φόβος του Θεού συνεχώς μπροστά στα μάτια σου, και η αμαρτία δεν θα σε νικήσει.

Αδελφοί, πρέπει να προσέχουμε από κακή συμβουλή. Γιατί σήμερα με τους περισσότερους ανθρώπους συμβαίνει ό,τι με δυο λαμπροφορεμένους, που βαδίζουν μαζί στην αγορά, και πού απ' αυτούς ο ένας σκοντάφτει από απροσεξία, πέφτει στη λάσπη, καταλερώνει την υπέροχη στολή του, κι έπειτα, κινημένος από το φθόνο, επιδιώκει να ρίξει και τον άλλο στο βούρκο, ώστε να μην έχει μόνο αυτός άσχημη εμφάνιση. Έτσι και όσοι έπεσαν από την αρετή, αγωνίζονται να ρίξουν και τους άλλους, για να μη ζουν μόνο αυτοί μέσα στο βούρκο. Μιλούν μάλιστα ταπεινά και απαντούν γλυκά, για ν' απομακρύνουν σιγά-σιγά από τη σωφροσύνη αυτούς που τους ακούνε, και να τους ρίξουν σε όμοιο με τον δικό τους βόθρο. Και όχι μόνο δεν διστάζουν να κάνουν οι ίδιοι αισχρά έργα, αλλά και τον πλησίον τους προτρέπουν σ' αυτά, λέγοντας: «Γιατί μας αποφεύγεις; Επειδή είμαστε αμαρτωλοί; Δεν ξέρεις, ότι η ζωή αυτή είναι ένα "πέσε-σήκω;"» Και δεν ντρέπονται να λένε τέτοια λόγια και άλλα παρόμοια. Γιατί; Επειδή αυτοί έχουν πέσει πια στην αμαρτία και δεν θέλουν να σηκωθούν, όπως είπα. Αλλά και σκάνδαλο γίνονται στους πολλούς και αιτία πτώσεως και διαφθοράς και χρησιμοποιούνται σαν δόλωμα στο αγκίστρι του διαβόλου. Επιδιώκουν να εξαπατήσουν τις αστήρικτες ψυχές και να τις παρασύρουν στην ίδια καταστροφή. Γι αυτό να φυλάγεσαι από κάτι τέτοιους τύπους, αγαπητέ μου, μην τυχόν σε ελκύσουν με τα γλυκά τους λόγια και σε στείλουν στην αιώνια κόλαση, όπου θα πάνε και οι ίδιοι.

Ένας γέροντας είπε:

- Αν σταθείς σ' έναν τόπο και δεις εκεί κάποιους να καλοπερνούν, μην τους ζυγώσεις.

Αν όμως υπάρχει άλλος, πού είναι φτωχός και δεν έχει ούτε ψωμί, πλησίασέ τον, και θα βρεις (ψυχική) ανάπαυση.

Ο αββάς Αγάθων είπε:

- Αν υπάρχει κάποιος που μου είναι πολύ αγαπητός, και καταλάβω ότι με παρασύρει σε κάποιο ελάττωμα, τον απομακρύνω από κοντά μου.

Ενας γέροντας είπε:

- Πρέπει να φεύγουμε μακριά απ' όλους όσοι δουλεύουν στην αμαρτία, έστω κι αν είναι φίλοι ή συγγενείς μας, έστω ακόμα κι αν έχουν το ιερατικό ή το βασιλικό αξίωμα. Γιατί η απομάκρυνση απ' όσους δουλεύουν στην αμαρτία, μας χαρίζει την παρρησία στο Θεό και τη φιλία Του.

Από πού ν' αρχίζουμε την άσκηση; Οι αρχάριοι έχουν ανάγκη από υπομονή και επιμονή, γιατί η αρετή στην αρχή φαίνεται δύσκολη, ύστερα όμως αποδεικνύεται εύκολη.

Μακάριοι είναι εκείνοι πού ζώστηκαν την υπομονή και την ελπίδα και ρίχθηκαν στη θάλασσα των θλίψεων για την αγάπη του Θεού με απλότητα, χωρίς να το πολυεξετάσουν, χωρίς να δειλιάσουν από το σάλο και τα κύματα, που σηκώνονται μπροστά τους, και χωρίς να λιποψυχήσουν από τη θαλασσοταραχή. Αυτοί βρίσκουν γρήγορα σωτηρία στο λιμάνι της βασιλείας και αναπαύονται στα σκηνώματα εκείνων πού κοπίασαν με καλό τρόπο και αγάλλονται μέσα στην ευφροσύνη — γέννημα της ελπίδας τους.

Όσοι τρέχουν με ελπίδα στον ανώμαλο και δύσκολο δρόμο (της σωτηρίας), δεν γυρίζουν πίσω ούτε χρονοτριβούν για να εξετάσουν την αιτία της δυσκολίας. Όταν πια περάσουν το δρόμο και φτάσουν καλά στο τέρμα, τότε μόνο σκέφτονται τις δυσκολίες και τις ανωμαλίες του δρόμου και ευχαριστούν το Θεό, πού τους γλίτωσε από τόσα και μεγάλα κακά, χωρίς και οι ίδιοι να γνωρίζουν το πώς.