Сборник - Μικρός Ευεργετινός

Με αυτά τα λόγια τους νουθετούσε (ο όσιος) καυτηριάζοντας αρκετά το πάθος της υπερηφάνειας, κι έτσι γιάτρεψε αποτελεσματικά την (πνευματική) αρρώστια τους. Γιατί ήταν και σκληρός, όποτε χρειαζόταν, αλλά και ήπιος πάλι, όταν το καλούσε η περίσταση, άλλοτε ελέγχοντας και άλλοτε παρακινώντας προς το αγαθό εκείνους που αμάρταναν.

Ο Μέγας Εφραίμ, πού ήταν πάντα αφοσιωμένος σε θεϊκές σκέψεις και σχεδόν ακατάπαυστα είχε νοερά μπροστά στα μάτια του την ημέρα της Κρίσεως και συνεχώς πενθούσε, «εμάκρυνε φυγαδεύων» κι αυτός, όπως ο ψαλμωδός, «και ηυλίσθη έν τη ερήμω» (Ψαλμ. 54:8), αποφεύγοντας κάθε θόρυβο και φασαρία και ζάλη της ζωής. Καθώς λοιπόν πήγαινε από τόπο σε τόπο, για να ωφελήσει και να οικοδομήσει ψυχές — γιατί σ' αυτό τον κινούσε το Αγιο Πνεύμα-, άφησε κάποτε την πατρίδα του (Νίσιβη της Μεσοποταμίας) με εντολή του Θεού, όπως ο Αβραάμ (Γεν. 12:1), και ήρθε στην πόλη των Εδεσσηνών, τόσο για να προσκυνήσει τα τίμια λείψανα (του αποστόλου Θαδδαίου) και τους ιερούς τόπους, όσο και για να συναντήσει κάποιον λόγιο άνδρα, πού θα του έδινε καρπό γνώσεως.

Γι αυτό και παρακάλεσε το Θεό:

«Ιησού Χριστέ, Δέσποτα και Κύριε όλων, αξίωσέ με, μόλις θα μπω στην πόλη Έδεσσα, να συναντήσω έναν τέτοιον άνδρα, πού θα είναι ικανός να μιλήσει μαζί μου για την ωφέλεια και την οικοδομή της ψυχής μου».

Μετά από αυτή την προσευχή, καθώς βρισκόταν ήδη στην είσοδο της πόλης και περνούσε την πύλη της, ήταν συλλογισμένος και προσεκτικός και όλος φροντίδα, ψάχνοντας, θαρρείς, για το πώς θ' αντάμωνε εκείνον τον άνθρωπο και τι θα τον ρωτούσε και ποια ωφέλεια θα κέρδιζε (από τη συνάντηση αυτή).

Έτσι λοιπόν βάδιζε στην άκρη της πόλης, όταν ξαφνικά τον συναντάει μια γυναίκα, που ήταν μάλιστα πόρνη. Αυτό πάντως ήταν από το Θεό, πού πολλές φορές, μυστικά και ανεξερεύνητα, οικονομεί (τις περιστάσεις, για να πετύχει) από τα (φαινομενικά) αντίθετα πράγματα τα αντίθετά τους.

Ο ιερός Εφραίμ λοιπόν, αφού έτσι ανέλπιστα συνάντησε την πόρνη, στάθηκε αντίκρυ της και την κοίταζε κατάματα, όλος απορία, ενώ η ψυχή του ήταν γεμάτη ένταση και ταραχή, επειδή όχι μόνο δεν είχε πραγματοποιηθεί ό,τι είχε ζητήσει από το Θεό, αλλά το εντελώς αντίθετο. Η γυναίκα πάλι, βλέποντάς τον να την παρατηρεί τόσο επίμονα, ρίχνει κι αυτή επίμονη τη ματιά της επάνω του.

Αρκετή ώρα κοιτάζονταν έτσι μεταξύ τους. Έπειτα ο μεγάλος (Εφραίμ) θέλησε να την κάνει να ντραπεί και ν' αποκτήσει τη σεμνότητα πού αρμόζει στις γυναίκες. Και της λέει:

- Τι λοιπόν, κυρά μου; Δεν κοκκινίζεις, έχοντας έτσι καρφωμένα τα μάτια σου επάνω μου;

Μα εκείνη αποκρίθηκε:

- Σε μένα όμως ταιριάζει να σε βλέπω έτσι, γιατί έχω πλαστεί από σένα, από τη δική σου πλευρά. Εσύ, αντίθετα, δεν πρέπει να κοιτάζεις εμένα, αλλά τη γη, από την οποία πλάστηκες.

Όταν ο Εφραίμ άκουσε αυτά τα εντελώς απροσδόκητα λόγια, και τη γυναίκα ευγνωμονούσε πολύ για την ωφέλεια (πού του χάρισε), αλλά και το Θεό ευχαριστούσε θερμά, πού πολλές φορές μπορεί να μας ωφελήσει πολύ περισσότερο με γεγονότα και πρόσωπα πού δεν περιμένουμε, παρά με άλλα που περιμένουμε.

Να μην αντιλέγουμε εριστικά ούτε και όταν πιστεύουμε πώς έχουμε δίκιο, αλλά, για χάρη του Θεού, σε όλα να υποχωρούμε απέναντι στον πλησίον.

Μην προσπαθείς να λύσεις κάποιο δύσκολο πρόβλημα ή (να ξεδιαλύνεις) ένα ζήτημα της Γραφής με φιλονικία, αλλά με τα μέσα που επιβάλλει ο πνευματικός νόμος, δηλαδή με την υπομονή, την προσευχή και την αταλάντευτη προς το Θεό ελπίδα.

Αν κατοικείς μαζί με άλλον αδελφό και θέλεις να γίνει κάτι, ο αδελφός όμως αυτός δεν θέλει, τότε, για να μη μαλώσετε και τον λυπήσεις, να υποτάξεις σ' εκείνον το θέλημά σου. Να είσαι απέναντι στον αδελφό σου σαν φιλοξενούμενός του.

Να μην τον προστάξεις για κανένα πράγμα και να μη θελήσεις να τον εξουσιάζεις.

Αν σου επιβάλλει κάτι πού δεν θέλεις, πολέμησε το θέλημά σου ώσπου να εκτελέσεις την προσταγή, για να μην τον στενοχωρήσεις, να μη χάσεις τη συστολή σου απέναντί του και να μη διαταράξεις την ειρηνική σας συμβίωση.

Αν, λ.χ., σου πει, «Ψήσε μου τίποτα», εσύ πες του: «Τι θέλεις να σου κάνω;»

Και αν σ' αφήσει στη διάθεσή σου, λέγοντας «(Κάνε) ό,τι θέλεις», τότε ετοίμασέ του ό,τι σας βρίσκεται με φόβο Θεού.

Αν θελήσετε να πάτε σε καμιά μικρή εργασία, να μην περιφρονήσει ο ένας τον άλλο και βγει μόνος, αφήνοντας στο κελλί τον αδελφό του να ελέγχεται από τη συνείδησή του, αλλά ας του πει με αγάπη: «Θέλεις να πάμε (μαζί);»