Вернемся да пытання: наколькі карысна крытыка?
Неаднаразова чула ад маладых настаўніц:
– Сёння на ўрок прыходзіла намеснік дырэктара. Гэта ўжо не першы раз. Яна бывала ў мяне, так што я добра ведала, што яна хоча ўбачыць. Я паказала ёй тое, што ад мяне чакалася, і ўрок прайшоў паспяхова.
– Табе пашанцавала. А вось да мяне дырэктар прыходзіла. У яе вышэйшыя запатрабаванні, трэба больш паказваць і іншае.
Далей, мяркую, можна не працягваць дыялог. Які з яго напрошваецца вынік? Чаму навучыліся, чакаючы крытыкі і намагаючыся паменшыць яе колькасць, дзяўчаты? Падладжвацца пад меркаванне крытыка, прытрымлівацца моды, падпарадкоўвацца поглядам натоўпу. Як вы думаеце, такога роду «гнуткасць» будзе спрыяць творчай самарэалізацыі асобы? Адкажыце на гэта пытанне, і праблема мэтазгоднасці выкарыстання крытыкі больш не будзе перад вамі стяць. Шчыра адкажыце!
Між тым, парады і рэкамендацыі даваць можна, але лепш у выпадку, калі вас аб гэтым просяць або калі вашым меркаваннем цікавяцца. Адказваць жа на пытанні, якія не прагучалі, мае сэнс моўчкі.
Вера – гэта ўпэўненасць у кімсьці-чымсьці. Такое азначэнне веры мы знойдзем у слоўніку. А што такое ўпэўненасць? Гэта цвёрдая вера ў каго-што-небудзь. Атрымліваем замкнёны ланцужок даваемых адно праз адно азначэнняў: вера ёсць упэўненасць, упэўненасць ёсць вера. Таўталогія! Лепш сказаць па-іншаму: упэўнены (у-вере-нный) у сабе чалавек – той, які мае ўнутры сябе веру. Тады зноў жа ўсплывае на паверхню пытанне: што такое вера?
Разбяром слова па складах: ве-ра, дзе «ве» паходзіць ад слова веды, ведаць, а «ра» ад Ра.
Ра – бог сонца, ра – старажытны корань слова радасць. Такім чынам, вера – гэта, па-першае, веданне сонца, бога-сонца, а па-другое, веданне радасці. Або: каб стаць шчаслівым – зведаць радасць (тую, якую Ра дасць), трэба пазнаць Бога.
«Пазнай сябе, і ты пазнаеш Бога». Што менавіта я павінна ведаць пра сябе? Неабходна спасцігнуць цэнтр асобы, ядро, сярэдзіну, адбітак Бога на целе чалавека – сонечнае спляценне. Сонечнае спляценне знаходзіцца акурат пасярэдзіне цела (на ўзроўні дыяфрагмы) і складаецца з цесна пераплеценых паміж сабою нервовых канчаткаў, яно з'яўляецца ёмішчам энергіі жыцця. Разумнае карыстанне сваім энергетычным патэнцыялам павінна садзейнічаць вашаму добраму самаадчуванню, заклікана прывесці вас да веры.
Такім чынам, ніжэй размова пойдзе аб выпрацоўцы, назапашванні, захаванні, размеркаванні і аддачы сваёй энергіі – энергіі сонца. Усе толькі што пералічаныя назоўнікі залежаць ад дзеясловаў, якім на сёння вы аддаеце перавагу. Рака жыцця цячэ поўнаводней тады, калі вы займаецеся любімай справай. У гэтым заключаны парадокс: здавалася б, раз я працую – я павінна расходаваць дар Ра. Ды не, сілы пакідаюць мяне тады, калі займаюся нялюбай справай, калі ж рабіць з душой, сілы, наадварот, прыбываюць. Так, працуючы над кнігай, я станаўлюсь мацней, а выкладаючы ў школе, за рэдкім выключэннем, слабну. Чаму так? Усё проста. Тут дзейнічае закон захавання энергіі: сколькі ты яе страціш, столькі і прыбудзе. Аддаючы сябе без астатку пісьменніцкай справе, я адчуваю як мяне літаральна захлёствае цяпло і святло сонечных промняў знутры. Зберагаючы ж сілы для работы пасля работы і таму не выкладваючыся на поўную катушку ў школе, я мала і атрымліваю наўзамен. А калі б так не рабіла? Калі б аддавала ўсе сілы, не шкадуючы сябе ні на гран, выплёсквала ўсю сваю душу да апошняй кроплі не толькі падчас заняткаў тым, да чаго душа ляжыць, а і на рабоце, і дома, у адносінах да сваёй сям'і? Што б тады? Па законах фізікі я б стала яшчэ энергічней, жывей! Значыць, цяпер я так буду рабіць далей. Тым больш, пры перавыдатку заўсёды можна ўключыць паслухаць прыемную музыку, прагуляцца па лесе і падыхаць чыстым паветрам, пазагараць на пляжы, проста прылегчы адпачыць – усё гэта будзе садзейнічаць аднаўленню фізічных і душэўных сіл.
Захоўваць частку сваёй моцы трэба на выпадак непрадбачаных расходаў. Гэта практычна так жа, як лепш мець, чым не мець толіку грошай на сваім банкаўскім рахунку. Займацца назапашваннем можна двума спосабамі: пакідаючы нерастрачанымі да канца свае сілы ўнутры арганізма або звонку. Звонку – значыць скідваючы рэшту накопленага за дзень або ноч на месца, якое можна ўмоўна акрэсліць устойлівым злучэннем «чырвоны кут». Сэнс прамоўленых слоў усім добра вядомы, я ўдакладню толькі, што «чырвоны кут» можа складацца не абавязкова з абразоў, а з любых твораў мастацтва, іншых рэчаў, нават з усяго дома або кватэры, з краіны, дзе нарадзіўся і вырас, з планеты Зямля або нават з Сусвету цалкам. Асэнсавана ахвяраваўшы частку душы таму, чаму лічыце патрэбным, вы потым, калі ўзнікне патрэба, зможаце забраць падоранае назад, забярэце аўтаматычна, варта толькі прысесці на любімае крэсла, удыхнуць водар любімай кветкі або ўзяць у рукі любімую кнігу. Палюбіўшы некалі гэту рэч, вы цяпер можаце цешыцца ўзаемнасцю.
Читать дальше