Адам Глёбус - Толькi не гавары маёй маме...

Дзяўчына разглядала маленечкую зашклёную гуаш Бенуа "Вайсковы парад зiмою", калi я наважыўся падысцi i запытацца, цi разумее яна расейскую мову, i пачуў радаснае... Разумею, але кепска! Усе дыялогi з венгеркай Агi, а яна якраз венгерка i Агата — Агi, я, з тваёй згоды, перакажу, а яе лiсты падам у адвольным перакладзе. Мне абрыдлi макаранiчныя аповеды невыкшталцоных шрайбiкусаў. А тады я прызнаўся, што таксама не вельмi добра размаўляю па-расейску. І мне заняло. Мяне запынiла на словах "хацеў бы". Я выдатна ведаў i разумеў, чаго жадаў, нават мог бы зрабiць гэта ў музеi расейскага мастацтва, неадкладна, на вачах у гарбаценькай наглядальнiцы, што нахабна i зайздросна паглядала ў наш бок. Трэба цi не трэба, але сабе я зазначыў: карлiца вельмi жывапiсна глядзелася на крэсле з высокай спiнкай — iмправiзацыя ў стылi Анры Дарэна.

Замест просценькiх слоў пра знаёмства, мой розум поўнiўся нейкiмi абракадабрамi... Кароль — гэта карлiк сярод багоў. Побач з карлiцаю я цудоўна выглядаў бы ў вясельным строi. І яна, карлiца, выдатна глядзелася б у белым вэлюме. На якое iмгненне я ўявiў сябе i гарбаценькую наглядальнiцу на месцы жанiха i нявесты, што выходзiлi з вiленскага баракальнага сабора Пятра i Паўла. Нешта гнюснае, кiношнае, фелiнеўскае было ў выхадзе маладых на цвiнтар, запоўнены мужчынамi ў цылiндрах i жанчынамi ў ядвабных сукенках. Маё ж сапраўднае джутавае ўбранне нiяк не стасавалася анi з вяселлем, анi з каралямi i карлiкамi. У дадатак на мне не было нi плавак, нi майткаў: хiповая мода 70-х. Я яшчэ пашкадую, што не апрануў плаўкi, але пазней.

У музеi я здолеў выцiснуць са скутага горла куртатае i заiкастае запрашэнне ў кавярню. Пашанцавала — Агi прыняла прапанову. Мы выйшлi на палацавы ганак Рускага музея i папалi ў залеву. Я не настолькi добра ведаў Ленiнград, каб адразу ж знайсцi кавярню. Мокрыя ўшчэнт, мы нарэшце апынулiся ў задушным, бiтма напакаваным бары. Я ўжо ведаў: спадарожнiцу можна называць менавiта Агi, яна з Венгрыi, вывучае расейскую i ангельскую мовы ва унiверсiтэце, больш як месяц яна пражыла ў Ленiнградзе i праз тыдзень збiраецца вярнуцца дамоў.

Не так i мала за паўгадзiны размовы на каструбаватай расейскай мове, якую добра-такi прыпраўлялi беларускi i венгерскi акцэнты. Пра сябе я таксама тое-сёе выклаў. Толькi адразу скажу: я не з тых, хто любiць падмазваць аўтапартрэт ярчэйшымi фарбамi, мяне цалкам задавальняе сапраўднае аблiчча. Да прыкладу, я маладзейшы на два гады за Агi, ёй — 21, а мне — 19. І што? Гэта ж не перашкодзiла ў бары замовiць пляшку сухога вiна i салату "Алiўе". Праўда, сiвая афiцыянтка насварылася на нас, але не з-за рознiцы ва ўзросце. Агi дастала грабеньчык i, паправiўшы сваю фрызуру, пачала расчэсваць мае доўгiя, па плечы, непаслухмяныя лахманы. За першым iнтымным заняткам i заспела нас сiвая Баба-Яга:

— Што вы мне тут свае вошы на стол вычэсваеце?!

Я злавiў Агiну руку з грабеньчыкам i моцна сцiснуў тонкае запясце. Не ведаю, што падумала венгерка, але нi яна, нi я Бабе-Язе не адказалi.

Агi дастала з валiзкi вялiкi пачак папяровых насовак, выцерла твар i адну насоўку прапанавала мне. Я таксама прамакнуў лоб i, склаўшы, схаваў паперчыну ў кiшэню. Агi здзiвiлася... Нашто хаваць у кiшэню выкарыстаную, мокрую i брудную насоўку? Негiгiенiчна! Я паклаў скамечаную папяровую хустачку ў попелку i не стаў удакладняць, цi трапляюцца на свеце такiя венгры, што носяць у кiшэнях свае соплi i пот. Ад задухi, ад вiна, ад блiзкай прысутнасцi вельмi жаданай дзяўчыны мяне забраў хмель, i замест весялосцi ды бадзёрасцi агарнула млявасць. Я ленаваўся нават варочаць языком. Мы выйшлi з бара ў чорны i люстранiсты пасля залевы горад. Агi спынiла таксоўку i пакiнула мяне, паабяцаўшы заўтра абавязкова прыйсцi а 12-й да Эрмiтажа i чакаць каля мармуровых атлантаў. А я павалокся на тралейбус, каб даехаць да кiнатэатра "Масква" i сказаць мапасанаўскай Пампушцы, што закахаўся з першага погляду ў венгерскую дзяўчыну Агi Ляхоцкi.

* * *

Дарагi таварыш Адам! Чаму Вы так доўга не паведамлялi пра сябе?

Добры дзень.

Гэта зноў я, венгерская дзяўчына, ты яшчэ павiнен мяне памятаць. Так? Ну, добра...

Маё жыццё робiцца з кожным днём усё больш складанае, як ты ведаеш, наблiжаецца сесiя з яе залiкамi ды iспытамi. Але шмат працы не толькi ў мяне, а i ў Дзеда Мароза. У Венгрыi яго называюць Мiкулаш. І прыходзiць ён 6 снежня з неверагоднай колькасцю падарункаў.

Праз дзве гадзiны я еду дадому, у Татахозу, каб даведацца, што Мiкулаш прынясе мне. Спадзяюся, ён будзе вельмi багаты i вельмi шчодры.

Сёння я атрымала твой лiст i парадавалася — ён прыйшоў не ў змрочны, а ў сонечны яркi дзень.