Андрэй Федарэнка - Смута

Немавед колькі часу ўсё гэта цягнулася б, каб не каханне.

Кажуць, што калі да сарака гадоў чалавек не сыходзіцца з жанчынаю — у сэнсе, не жэніцца альбо не «жыве» ў вядомым значэнні слова, — чалавека гэтага трэба асцерагацца, на ім праклён Божы. Расольку было каля сарака, але ён плюнуў бы ў вочы чалавеку, ад якога падобную лухту пачуў бы. Ён быў абсалютна нармальным чалэвакам, хоць і жыў адзін, але амаль не чытаў газет, не глядзеў тэлевізара, яго ўяўленне яе было разбэшчана порнафільмамі; карацей, такой цягі да гэтай справы, як распісваюць, што яна павініна быць, у яго не было і блізка. Але, каб пазбавіць зламыснікаў сушыць зубы на гэты конт, ён вырашыў на людзях рабіць выгляд, што ў яго ёсць такая жанчына. Ён пачаў больш пільна прыглядацца да сваіх настаўніц, але яны надта ж хутка мяняліся. Даўжэй за ўсіх перад вачыма была Кэтрын. Расолька прывык да яе і раптоўна зразумеў, што кахае. Ясна ён гэта зразумеў пасля ўчарашняй атэстацыі, калі ўявіў, як застанецца зусім адзін...

Цяпер усе тры факты: звальненне Кэтрын, прапанова гэтых вясковых незнаёмцаў і з'яўленяе Джынсавага -- Прэсавіча неяк увязваліся ім у адно толькі таму, што адбыліся ў амаль адзін і той жа час.

Калі звальненне Кэт было падстроена знарок, каб справакаваць яго на такую смелую прамову, і падслухаць... Тады Джынсавы і гэтыя вяскоўцы — адна шайка. Што яны зноў прыдумаюць?

I толькі калі гэтае секунднае зацямненне прайшло, яму ўспомніліся больш выразна і твары, і словы вяскоўцаў; ён сказаў уголас:

— Горш не будзе, лепш не стане. Ну, а што, калі проста паспрабаваць?

Дырэктар яшчэ раз выглянуў у акно на пусты ўжо двор, дастаў з шуфляды блакнот і пачаў абзвоньваць бацькоў сёмага «Б» класа — як і было дамоўлена.

Амаль да самага вечара Элен, тая самая Пушысты Хвост, прасядзела ў сяброўкі, баючыся выйсці на вуліцу. Яна глядзелася ў люстэрка, высалапіўшы язык, прыкладала да яго ватныя тампоны, змочаныя растворам шалфею, адначасова мычэла і спрабавала ў каторы раз паказаць сяброўцы, што з ёю сёння рабілі. Але сяброўка і не верыла, і да яе тугавата даходзіла.

А палове на сёмую Элен глянула на гадзіннік, схапілася за галаву, выплюнула тампон і паляцела дамоў, забыўшыся на ўсё. У шэсць ёй трэба было быць на «любоўным спатканні».

Дома яе чакала запіска, напісаная чамусьці ў форме тэлеграмы, без прыназоўнікаў і знакаў прыпынку: «Лена ушол класнае собрание кушать сама знаеш ничего нет Атец» (яна жыла ўдваіх з бацькам, маці пайшла ад іх, калі Элен не было яшчэ і двух гадоў). «Класнае» Элен расшыфравала як «выдатнае», «файнае», а «собрание» — як «мітынг».

За ўсе гады вучобы ў іх ні разу не было школьных сходаў, і яна проста не ведала, што гэта такое. Яна хуценька прыбрала: скінула ў сметніцу пад сталом дзве пустыя бутэлечкі з-пад адэкалону «Рускі лес», змяла рукою патрушчаныя яечныя шкарлупкі; потым, хапаючыся, набрала нумар і, дачакаўшыся самага роднага ў свеце голасу, зашапялявіла, міжволі і сама пераходзячы на тэлеграфны стыль:

— Джон, адна, страшна, жахлівыя навіны, чакаю цябе.

Элен у вачах сваіх аднагодкаў была шчаслівая. У яе быў хлопец, гэты самы Джон, ці, як ён сам сябе на падпітку часта называў, Іван, па прозвішчы Кладка. Яны вучыліся ў адным класе. «Бяздомныя» сяброўкі зайздросцілі ёй лютай зайздрасцю— так, як не так даўно яна ім. На самай справе шчасця ад гэтага ёй было вельмі нямнога. Штохвілінна яна вымушана была чакаць, што і яе кінуць, і яна будзе мучыцца так, як і ўсе, каго кідалі. Ёй здавалася, што яна не перанясе гэтага, што «бяздомнай» больш проста не зможа быць.

Сёння, пасля таго, як яе так абразілі, так нізавошта з яе наздзекаваліся, гэты чалавек — невысокі, але плячысты, галаваты хлопчык с суседняга пад’езда зрабіўся для яе ўсім жыццём, усім існаваннем, адзінай яе абаронаю.

Ёй рабілася ўсё больш і больш неспакойяа. Яна машынальна, як і заўсёды рабіла, калі заставалася адна, пайшла ў ванны пакой, абарвала з венікаў, якія бацька трымаў для лазні, некалькі сухіх бярозазых лісткоў, расцерла іх у пыл і высыпала на кавалак газеты. У гэты час рэзка і коратка дзынкнуў тэлефон. У дзяўчынкі задрыжэлі рукі і ад невядомага страху выступіў пад пахамі пот. Але яна перамагла сябе і падняла трубку непаслухмянымі ледзянымі пальцамі.

— Толькі пасмей, — пачула яна знаёмы голас...

У Джона Кладкі, які, заходзячы ў незачыненую кватэру, чуў, як званіў тэлефон, звяло сківіцы і перасохла ў роце: Элен ляжала нежывая, з трубкаю ў руцэ... Але хлопчык ён быў не слабанервовы, не ўцёк, бо, пагодзімся, мала што можна было падумаць, гледзячы на нерухомага чалавека ў пустой кватэры, такім смутным, неспакойным часам. Ён кінуўся ў ванную, набраў на ручнік вады, паклаў дзяўчынцы на лоб і паляпаў па шчацэ. Элен слаба варухнулася, прыйшла да памяці, абхапіла яго рукамі за галаву і ціха і горка заплакала.