— Пабеглі, Пятро, у цэлявізар паказвацца...
Ведаеце, як трэба рваць пустазелле? Калі спяшаешся, то карэньчыкі абавязкова застаюцца ў зямлі... I адразу ж на тым месцы вырастае яно зноў. Як і не знішчалі яго.
* * *
Наша бяда — прыпіскі.
Учора каля кіёска «Спрынтлато» адзін небарака «прыпісаў» сабе аўтамашыну «Волга». Знайшліся людзі, якія строга пакаралі хвалько — падсцераглі за вуглом, забралі «спрынт», дзе ўсяго і было адціснута літарамі «без выйгрышу», але ж надавалі кухталёў, прытым два разы. Першы — каб не крычаў, калі на яго напалі знянацку, другі, калі даведаліся, што схлусіў.
Ведаю жанчыну, якая хваліцца сяброўкам, што яе муж і суп гатуе, і бялізну мые-прасуе, і боцікі быццам бы знімае з яе ног. Анёл! Ведаю і мужа. Канапа, газета, тэлевізар і строга-патрабавальнае: «Суп гатовы?! Калі яшчэ зварыш, як учора,— на галаву вылью!» Прыпісваючы мужу такія якасці, жанчына недзе радуецца: «Яны сваім мужам, мяне паслухаўшы, сніны паперагрызаюць». Радуецца, бо так яно і будзе.
Хваляцца адны, што ў іх тое і сёе, нават птушынае малако ёсць, хваляцца другія, трэція... А прасцей сказаць — прыпісваюць сабе тое, чаго няма. Так і на рабоце. Дэталі, вузлы, машыны.
Разбіралі на сходзе майстра ўчастка. За прыпіскі. А ён з бойкага дзесятка быў, да стала падыходзіць і заяўляе: «Паважаны Аляк- сандр Міхайлавіч, ды кіньце вы пра прыпіскі! Кіньце! Вы ж мне характарыстыку далі, калі ў падарожжа за мяжу збіраўся, што я сам сябе не пазнаў. Што не п'ю, не куру, што прыкладны сем'янін. Я, дарэчы, адзін жыву — два гады назад развёўся...»
Прыпісваем і матэрыяльныя каштоўнасці, і духоўныя, і маральныя. Ці будзе калі ўсяму гэтаму канец?
* * *
Калектыў завода зборнага жалезабетону аб'яднання «Гомельпрамбуд» выбіраў галоўнага інжынера. Людзям было прапанавана тры кандыдатуры. Выказваліся, вядома, пра кожнага. Гаварылі востра, горача. Зразумець можна заводчыкаў — упершыню ім прадставілася маг- чымасць самім выбраць аднаго з кіраўнікоў, і яны рашылі скарыстаць гэты шанц. Кандыдаты хваляваліся, адказвалі на пытанні, выкладвалі свае меркаванні наконт заўтрашняга дня прадпрыемства.
Першы кандыдат сказаў:
— Не спраўлюся, мусіць...
Другі кандыдат сказаў:
— Сваю кандыдатуру адхіляю...
Застаўся адзін — начальнік вытворча-тэхнічнага аддзела завода Валерый Якаўлевіч Чарняк. Падсыпалі і яму кучу пытанняў. Не выкручваўся Чарняк, не, а гаварыў пра тое, што хвалявала людзей, пра тыя недахопы, якія і людзям вочы мулілі.
I трэці кандыдат сказаў:
— Калі згодны ісці за мной — аказвайце давер'е. Не згодны — трэба, значыць, перанесці сход, падабраць іншую кандыдатуру. А свае патрабаванні я выклаў. Прымаеце?
— Я супраць! — устаў інжынер Котчанка.
— У вас што-небудзь сур'ёзнае, таварыш Котчанка? — пацікавіўся старшынствуючы на сходзе.
— Вельмі. Вельмі. Не хачу, каб пайшоў з нашага аддзела Валерый Якаўлевіч. 3 кім жа застанёмся. Я... я сур'ёзна!
У зале раздаліся воплескі. Не Котчанку — Чарняку, новаму галоўнаму інжынеру завода.
* * *
Зацікавіла перапіска ў шматтыражцы «Сельмашавец». Пачалася яна з пісьма Э. Цішуціна, ветэрана працы. Я добра ведаў яго, калі яшчэ працаваў у гэтай газеце, ён даволі часта прыносіў допісы, прытым пісаў добра, не цураўся праблем, смела мог зачапіць кіраўніка, ташарыша, калі тыя, вядома, заслугоўвалі крытыкі. Не ў брыво, а ў вока, як гавораць, рэзаў. Эдуард Емяльянавіч паскардзіўся, што яму да сёппяшняга дня не выдалі медаль «Ветэран працы». Праз некалькі нумароў з'явіўся адказ за подпісам сакратара партыйнай арганізацыі цэха і з кароткім каментарыем рэдакцыі. 3 усяго гэтага бачна — не заслужыў медаль Эдуард Емяльянавіч. А мо помсцяць ветэрану за крытыку? Не. Рэдакцыя разабралася: вінаваты сам, у апошні час парушаў дысцыпліну...
Ці заняла б рэдакцыя такую пазіцыю раней? Не ведаю, цяжка сказаць. Усё ж — былы актыўны рабкор. Таму парадаваўся за сваіх калег, за нязменнага рэдактара газеты — Мікалая Юр'евіча Гулевіча. Вельмі правільная назіцыя: кім бы ты ні быў, якую б пасаду ні займаў, у якой бы дружбе з табой ні была рэдакцыя, у першую чаргу павінен быць сам чала- векам. Дома. На заводзе.
* * *
У тых, хто любіць лазню,— свята: на вуліцы Яфрэмава пачаў працаваць лазнева-аздараўленчы комплекс. Сем люксаў, кожны разлічаны на тры чалавекі. Міні-басейн, душ, парылка, аўтамат для сушкі валасоў, столікі, лаўкі. Тут жа прасторны буфет, дзе сокі і напіткі, цукеркі, пірожныя.
Радуюцца гамяльчане: не лазня, а мара! Ды не ўсе. Старыя, чуў, пабедавалі:
Читать дальше