Язэп Палубятка - Прыгоды Мармулка

Роўна ў восем гадзінаў сонечнай раніцы Матыль ужо дзесяты раз мераў крокам даўжыню шыльды "Будбумінтэрнэшнл". Згодна з раскладам працоўнага дня, хвіліна ў хвіліну на парозе з’явіліся тры цыбатыя асобы. У дзвюх з іх спаднічкі нагадвалі набедраныя пасы туземак з выспаў Палінезіі, трэцяя спадніцай падмятала вуліцу. Яна мела прыгожы твар, прывабны стройны стан, але ў яе, як заўважыў Пятро, калі дзяўчына папраўляла спадніцу, былі валасатыя ногі. Тое яго ніколькі не кранула. Хлопец меў намер пабачыцца напачатку з сябрам і ўжо потым завітаць да шэфа і паспяхова вырашыць усе свае пытанні.

Дзяўчаты шумна абмяркоўвалі свае начныя прыгоды і на кліента не звярнулі ніякай увагі. Толькі пасля пятага "Можна ў вас запытаць" адна з супрацоуніцау, з зяленымі вачыма і рыжымі валасамі, паведаміла: "Аблігацыі і каштоўныя паперы кампаніі прадаюцца ва усіх кіесках Саюздруку, а таксама у спецыялізаваных абменных пунктах". Не ведалі яны таксама, хто такі Генадзь Патоніч, доўга гадалі, што за такая асоба. Пасля падказкі "Нядаўна працуе" валасатаногая аўтарытэтна сказала: "А, гэты нахабны тып... Чакай, павінен быць".

Чакаць давялося з добрую гадзіну. Сябар быў вельмі ўзбуджаны і свой душэўны стан патлумачыў коратка, але даволі абгрунтавана:

- Ірка застукала. 3 суседкаю. Мусіць, будзе падаваць на развод.

Да просьбы былога аднакашніка паставіўся даволі стрымана і не выказаў ніякага памкнення дапамагчы.

- Усё вырашае шэф. Я тут маленькі чалавечак. Адно толькі хачу зазначыць, што нам патрэбны ініцыятыўныя людзі. Адным словам, звяртайся да шэфа.

Неўзабаве з’явіўся і шэф. Картэж з пяці замежных аўто бясшумна спыніўся ля ўваходу ў офіс. Вольны сын стромкіх гор, акружаны дзесяткам ахоўнікаў, крыху хістаючыся ўвайшоў у будынак. Сакратаркі, як па загадзе, усталі. Першая ў знак прывітання пагладзіла чорныя як смоль яго валасы, а ён у адказ ушчыпнуў яе за цыцку. Другая - цыбатаногая - чмокнула шэфа ў носік, а ён правёў рукою па яе стане. Валасатаногая сваю прыязнасць начальніку даказала пацалункам у шчаку. I тут мужчына ўжо не стрымаўся: нягледзячы на тое, што ён начальнік, даў волю пачуццям - правёў рукою ад сядальнага месца да калена.

Садык Мамедаў распачаў вывучаць бягучыя справы фірмы з пляшкі лідскага піва. Халоднае, цягучае, яно надало новых сілаў для змагання з канкурэнтамі.

Няпрошанага наведніка кіраўнік "Будбумінтэрнэшнл" пагадзіўся прыняць толькі пасля трэцяй пляшкі, і тое таму, што палічыў яго незаконнанароджаным сынам растоўскага аўтарытэта. Думаў, што той прыйшоў браць падатак. Што ён памыліўся, Садык Мамедаў уцяміў, калі спытаўся ў Мармулка: "Дзе твая хаза?"

- Няма ў мяне хаты. Сёння з інтэрната вытурылі.

- Інтурыста? - перапытаў збянтэжаны горац.

- Няма ў мяне такіх грошай, каб жыць у "Інтурысце". Я прыйшоў да вас працаўладкоўвацца.

- А што ты ўмееш?

- Дзяцей вучыць. Я настаўнік.

- Дзеці - гэта добра, - пагадзіўся бяспутны тата, бо нават не мог прыпомніць, колькі бяспутных мамаў ён ашчаслівіў.

- А увогуле я ўсе магу, куды пашлюць, - намагаючыся здабыць прыязнасць, залепятаў карантыш.

- Тыванду можаш?

Узнікла хвіліна маўчання. Шэф не ведаў, як правільна вымаўляецца тое слова, а наведнік не разумеў яго. Тады Садык вырашыў удакладніць.

- Я май лом, а ты рука б’еш лом. Зразумела?

- Ой, не! Рука будзе балець.

- Значыць, не можаш.

- Не магу.

- А мне патрэбны такія, каб рука не балела.

Шэф згубіў цікавасць да наведніка і распачаў вывучаць справы далей: адкаркаваў чацвёртую пляшку піва.

Апынуўшыся за парогам, Пятро не скарыўся. Ён рынуўся ў вір камерцыі, дакладней кажучы, шукаў там цёплага месца. У канторы трэста "Бананы з Антарктыкі" тутэйшы цяжкаатлет, вагою не менш як пятнаццаць пудоў, цешыўся жуйкаю. Працу пагадзіўся даць адразу - выставіў скрынку чорнага колеру бананаў і прапанаваў:

- Вось тавар. Пакідай дакументы ў залог, а сам дуй на Камароўку Вечарам прыносіш двадцаць баксаў мне, а навар пакідаеш у сябе. Лады?

Ад першага дотыку прадукт лопнуў і бурая слізь расплылася па скрынцы.

- Гэй ты, дзеяч! - зароў гаспадар. - Што псуеш мне дарагі тавар?

Гэта быў адзіны шчаслівы момант у той чорны для Мармулка дзень, і то дзякуючы таму, што дзверы канторы былі настолькі вузкія, што дырэктар трэста з першай спробы не змог іх пераадолець. Петр Іванавіч праімчаў без перадыху два кварталы.

Кіраўнік трэцяй фірмы запытаў у хлопца, ці ведае ён санскрыт.

- Англійскую са слоўнікам.

Такі адказ не задаволіў гаспадара. На жаль, гэта было адзінае месца, дзе запыталі пра яго інтэлектуальныя здольнасці.