Александр Осипенко: Новы сакратар

Для Андрэя гэта была егіпецкая грамата. Навошта Тарашчуку скалочваць блокі? Навошта трэба прадаўжаць гульню ў хованкі?

— Можа ў канферэнцыі будуць другія меркаванні? — нясмела запытаўся Андрэй.

— Ха, меркаванні. Ты зусім яшчэ блазнюк. Нічога, абламаешся. Абедаў?

— Не.

— Ідзі ў чайную. Рэпкіна? — Караба моцна грукнуў у сцяну кулаком. — Зараз Рэпкіна цябе ў чайную адвядзе і ў гасцініцу ўладзіць.

Увайшла Рэпкіна.

— Клікалі?

— Аформіш таварыша з жыллём, з кватэрай. Няхай да мяне ў пакой паселяць.

— Добра, толькі апрануся.

Не паспела Рэпкіна выйсці, як у кабінет зайшоў здаравенны дзяцюк, нястрыжаны і даўно няголены.

— Дзе ты прапаў, — накінуўся на яго Караба. Шаліма зразумеў, што гэта і ёсць першы сакратар райкома комсамола Тарашчук. — Канферэнцыя на носе, а ён спакойны. Дзе Лапшоў?

— Я яму не нянька, — Тарашчук распрануўся, патупаў на месцы, не адважыўся, відаць, папрасіць Карабу з свайго крэсла, сеў на мяккую канапу. — Шанцуе людзям. Наш цырульнік дзесяць тысяч выйграў.

— Ха, каму што, а ён пра выйгрыш. Даклад дзе, я цябе пытаю?..— Караба ўскіпеў і тут жа астыў. — Дзесяць тысяч, кажаш? А вось я за год поўсотні не выйграў.

— Я таксама. А наконт канферэнцыі не хвалюйся, правядзем.

— Кандыдатур у склад райкома няма. Колькі ў цябе маладых звеннявых?

— Дваццаць... Не, пачакай, здаецца, трыццаць. Рэпкіна!? — грымнуў ён у сцяну кулаком.

Ізноў у дзвярах з’явілася Рэпкіна.

— Колькі ў нас звеннявых?

— Дзевятнаццаць.

— Толькі? А маладых даярак?

— Трыццаць чатыры.

— Ну, дык гэта я звеннявых з даяркамі зблытаў, — спакойна заўважыў Тарашчук.

Караба пагардліва скрывіў рот.

— Сак-ра-тар! Што б ты рабіў, каб не Рэпкіна?

— Не было б Рэпкінай, была б Бурачкова ці Цыбулькіна. Ды што вы да мяне прычапіліся? Прыехалі здымаць — калі ласка. Я даўно ў вас прасіўся.

— Загаласіў. Трэба будзе, здымем.

Шаліма, каб не слухаць спрэчку, выйшаў.

Услед за ім выйшла і Рэпкіна.

— Я зараз.

— Дзякую, не варта турбавацца.

— Яшчэ заблудзіцеся, — Рэпкіна ўсміхнулася, — адказваць прыдзецца.

Шаліма паглядзеў на яе стаптаныя чаравікі, падумаў: «Гэтай дастаецца». А ўголас запытаў:

— Вам, мусіць, цяжка працаваць, часта прыходзіцца выязджаць.

Рэпкіна паглядзела на яго, здзіўленая такім пытаннем, і адказала:

— Я зусім не выязджаю. Сяджу ўвесь час у райкоме.

— I на вечарынках не бываеце?

— А вам навошта гэта ведаць? Іван Леанідавіч гаворыць, што вечарынкі — адна распуста.

— Вы і танцаваць не ўмееце?

— Не, я хаджу на вечарынкі ў «Зару». Там у нас няма пярвічнай арганізацыі, дык Іван Леанідавіч нічога не ведае. Я люблю патанцаваць.

— I правільна. Вось пачакайце, хутка не трэба вам будзе крадком на вечарынкі хадзіць.

— Ці не вы дазволіце? — Рэпкіна, хітравата прыжмурыўшы вочы, паглядзела на Шаліму. — Вось, каб Тарашчук ведаў, ён бы нам усыпаў. «Не салідна», — сказаў бы.

Шаліме хацелася адказаць на шчырасць шчырасцю. Сказаў:

— А я да вас сакратаром прысланы. Ці выберуць толькі?

— Выберуць,— рашуча заявіла Рэпкіна.

Андрэй спахапіўся: навошта ён раскрыў таямніцу нейкай дзяўчыне? Папрасіў:

— Толькі вы нікому не кажыце.

Надзя Рэпкіна аказалася кемлівай дзяўчынай, жартаўніцай і весялухай. Яна безупынку расказвала Андрэю розныя смешныя гісторыі, смяялася, а часам нават і кпіла з Андрэя.

Напярэдадні канферэнцыі яна падкалола яго:

— Заўтра выберуць сакратаром, тады да вас і не падыйдзеш. Скажаце так, як Тарашчук: «Цяпер ты са мной трымай сябе салідна». Ну, а пакуль вы не сакратар, запрашаю сёння ў «Зару» на вечарынку. Толькі ўмова: ніхто не павінен гэтага ведаць.

3 вечарынкі Андрэй прышоў позна, ледзь разбудзіў дзяжурную па гасцініцы. У свой пакой зайшоў на дыбачках, каб не патрывожыць Карабу. Але той прачнуўся, падняў з падушкі ўскудлачаную галаву, паглядзеў на гадзіннік.

— Позна. Да дзяўчат бегаў?

— Не, да хлопцаў, — агрызнуўся Шаліма.

— Глядзі, прыпаяюць маральна-бытавое разлажэнне, тады будзеш ведаць.

Шаліма хацеў аблаяць Карабу за пошлыя здагадкі, але той зноў унурыўся галавой у падушку і адразу ж захроп.

Канферэнцыя прайшла вяла, без усялякіх інцыдэнтаў, якія прарочыў Караба. Дэлегаты выступалі па загадзя напісаных шпаргалках, ніхто не збіраўся ствараць нейкія там блокі.

Толькі калі пачалі вылучаць кандыдатуры ў склад райкома і сярод іх было названа прозвішча Шалімы, дэлегаты ажывіліся. Пачуліся рэплікі.

— Гэта новы сакратар?