Мыйв Бінчы - Вечаровы кляс

У гэтае акенца цэльны дзень падае цудоўнае сьвятло, мяккае сьвятло, якога яны ніколі ня бачаць. Магчыма, ён купіць кутнюю канапу альбо сафу і паставіць пад вакном, і набудзе даўгія драпіраваныя фіранкі. І зможа сядзець тут і чытаць, запрашаць сяброў. Ну, каго б то ні было. Яго сямейнае жыцьцё скончанае. Трэба ўсьвядоміць гэта і спыніць спадзявацца на зьмены да лепшага.

Ён зойме суцэльную сьценку кнігамі, і можна будзе прыстасаваць тут магнітафон, пакуль ён не набудзе CD-плэер. А можа лепей і не купляць CD-плэер, годзе змагацца з Тоні А’Брайнам. Добра было б павесіць на сьцяну малюнкі, фрэскі з Флярэнцыі, альбо тыя галоўкі, тыя грацыёзныя шыі і галоўкі Леанарда Ды’Вінчы. І ён здолее слухаць арыі і чытаць у часопісах артыкулы аб вялікіх опэрах. Спадар Уолш лічыць, ў яго ёсьць сваё жыцьцё. Надышоў час тым жыцьцём абзавесьціся. Мінулага жыцьця больш няма. З гэтага часу ягоны шлюб з Выгляд-На-Гару скасаваны. Ён сядзеў, грэючы рукі аб кубак з кавай. Пакой трэба лепш цяпліць, але гэтае можна будзе ўладкаваць. І яшчэ не пашкодзіла б дадаць некалькі каганцоў, пры рэзкім верхнім сьвятле няма ценяў, няма таямніцы.

У дзьверы пагрукалі. Увайшла яго сьвятлявая дачка Гранія, апранутая для спатканьня. — Ты ў парадку, тата? — спытала яна. — Брыджэт сказала, ты паводзіў сябе трохі дзіўна, я спалохалася, ці не захварэў ты.

— Не, са мной усё добра, — яго голас падаваўся адсутным. Калі ён падаваўся адсутным яму, для Граніі гэта павінна было гучаць яшчэ больш прыкметна; ён пастараўся ўсьміхнуцца. — Зьбіраесься ў нейкае прыемнае мястэчка?

Яна з палёгкай убачыла, што ён стаў больш падобны да сябе. — Ня ведаю... я пазнаёмілася з файным хлопцам, але паслухай, я распавяду табе аб ім іншым разам. — Яе твар поўніўся цеплынёй, даўно яна не выглядала так прыязна.

— Скажы зараз, — папрасіў ён.

Гранія замулялася. — Не, пакуль не, невядома як мы зладзім. Калі будзе аб чым распавесьці, ты пазнаеш першым.

Яго ахапіла нязносная туга. Той дзяўчынцы, чыю руку ён так доўга трымаў ў сваёй руцэ, якая сьмяялася яго жартам і лічыла яго найлепшым, не трывае сысьці. — Што ж, выдатна, — хітнуў ён.

— Не сядзі тут, татачка. Тут зімна і самотна.

Яму карцела адказаць, што зімна і самотна скрозь, але ён ня стаў: — Добрага табе вечара.

Эйдан вярнуўся ў гасьцёўню і сеў ля тэлевізара.

— Што будзеш глядзець сёньня? — запытаў ён Брыджэт.

— Што табе падабаецца, тат? — настойвала яна.

Пэўна, ён успрыняў гэты ўдар шмат горш, як яму падалося. Агульная гаркота і адчуваньне няшчырасьці, мабыць, напісаныя ў яго на твары, бо абедзьве яго дачкі…

Ён зірнуў на сваё малодшае дзіцё, яе вяснушчаты твар і вялікія карыя вочы, такія дарагія, любыя, знаёмыя з тых часоў, як яна зьявілася на сьвет. Звычайна такая порсткая зь ім, сёньня яна дбала аб бацьку, быццам аб незнаёмцы, распасьцёртым на бальнічным ложку, з той хваляй сымпатыі, што дораць цалкам староньняму чалавеку, трапіўшаму у бяду. Яны сядзелі побач да паловы на дванаццатую, гледзячы перадачы, не цікавыя абодвум, але радуючыся магчымасьці дагадзіць іншаму.

Калі а першай Нэл вярнулася дахаты, Эйдан ужо быў у пасьцелі. Сьвятло ён згасіў, але ня спаў. Ён чуў, як машына спынілася насупраць дзьверы; калі праца канчаецца позна, ім аплачваюць таксоўку да хаты.

Нэл ціха ўвайшла ў пакой. Ён адчуў пах зубной пасты і тальку. Зразумела, яна ня стала карыстацца рукамыйніцай у іх спальні, каб не турбаваць яго, а памылася ў ваннай. Сьвятло поруч яе ложка падала наўпрост на кнігу, што яна чытала, і не сьвяціла яму ў вочы. Ён часьцяком ляжаў тут, слухаючы, як яна перагортвае старонкі. Ні словы паміж імі, нават каб пацікавіцца, што чытае яна, яе сябры, сёстры. Ён і сёньня прамаўчыць.

Нават сёньня, калі яго сэрца нагадвае сьвінец і яму так бракуе магчымасьці абняць яе і заплакаць, прыціснуўшыся да яе мяккай чыстай скуры, і распавесьці ёй аб Тоні А’Брайне, якому нельга даручыць абедзеннае дзяжурства, але які зьбіраецца стаць дырэктарам, паколькі ён такі перадавы, што б гэта ні вызначала. Ён імкнуўся сказаць, як яго засмучвае, што ёй прыйшлося ісьці ў рэстарацыю, сядзець за касай і глядзець, як багатыя людзі п'юць, і ядуць, і плацяць чэкамі. Мабыць, гэта сапраўды лепей за ўсё, што здольны прапанаваць вечар панядзелка шлюбнай пары з двума сталымі дачкамі. Але ён працягваў ляжаць і слухаць, як удалечыні гарадзкі гадзіньнік адбівае гадзіну за гадзінай.

А другой Нэл зь лёгкім уздыхам адклала кнігу і заснула — так далёка ад яго на сваім баку ложка, быццам сышла ў суседні пакой. Калі гарадзкі гадзіньнік бомкнуў чатыры разы, Эйдан зразумеў, што Граніі да працы засталося спаць ўсяго тры гадзіны.