Fərman Kərimzadə - Xudafərin körpüsü

Əli bəy gördü ki, o doğrudan da öz işinin ustasıdır. Şübhə yeri qalmadı. Ona bircə ox lazım idi. Haradan atıldığı da bilinməsin. Yoxsa o adamlar onun tikəsini qulağından da kiçik eləyərlər.

– Zəhərli oxun varmı?

Nurqulu hırıldadı.

– Zəhərli oxu o adam gəzdirir ki, onun öz gözünə, əllərinə e’tibarı yoxdu. Haradan dəydi, dəydi. Ölümcül olmasa da oxdan yaralansa da, zəhərdən ölsün. Mən hələ o qədər qocalmamışam. Gözlərim görür,əllərim də əsmir.

– Çox yaxşı. Onda mənə de görüm günbəzdən aşağıda - yerdə nə görürsən?

– Çoxlu adam görürəm. Bütün Ərdəbil oradadı, nə yaxşı sən getməmisən, Əli bəy?

– O sənin işin deyil. Daha nə görürsən?

– Ağ at görürəm.

– Üstündəki ağ paltarlı adamı necə?

– Görürəm.

– O kimdi?

– Əli bəy, o bizim kimi adam deyil, zamanın sahibidi. Kaş onun dediklərini eşidəydin. Mən görürəm ki, dünyanı düzəltməyə gəlib.

– Daha nə görürsən?

– Zamanın sahibinin başında qırmızı dilimləri olan çalma görürəm. Bir, iki, üç... Bu tərəfdən altı dilimi var. Deyirlər qızılbaş çalmasıdı. On iki imama görə on iki dilimnən tikiblər.

– Oxun ora çata bilər?

– Çatar. Niyə çatmır. Mənim oxum yarım mənzil yol gedir. Mən göydə durnanı vururam. And olsun ağam Əbülfəzl Abbasın qələm olmuş qollarına durna qatarının başçısına ox atmışam, arxada uçana atmışam, o düşüb, o birilər heç bilməyib, uçub gediblər.

– Sən ki, belə ox atansan, bəs indiyə qədər niyə səni mənə nişan verməyiblər.

Nurqulu çiyinlərini çəkdi.

– Nə qədər alırsan?

– Heç nə qədər. Az. Böyüyümüz deyir sən ovnan əhli-əyalını dolandıra bilərsən.

– Bu çox pis, sənin o onbaşına bir cəza verim ki, heç vaxt özünə gəlməsin. Deməli, sənin donluğunu özünə götürür.

Nurqulunun sifətində qəribə bir uşaq təbəssümü yarandı.

– Yox, başına dönüm. Bilmədim, dilimnən çıxdı. Qələt eləmişəm.

– Donluğunu da artıracam, indi də sənə iki yüz axça verəcəm. Bunun əvəzində bircə ox atacaqsan.

Nurqulu pul söhbəti eşidib sevindi. Amma ox söhbətinə gələndə sir-sifəti tutuldu. Başa düşdü ki, onun atacağı ox çox bahalıdır, vuracağı adam Əli bəyin qəddar düşmənidir.

– Əli bəy, başına dönüm. Sənin düşməninə ox atmaq mənim üçün böyük şərəfdi. Pul-filan da lazım deyil. Nə böyük işdi ki, oxu qoy kamana, nişan al, kirişini dart burax. Vəssalam. Bu yer əkmək deyil, daş daşımaq deyil.

İsmayılın Qızılqanadının yüyənindən Dədə bəy yapışdı. Xadim bəy onun qolundan tutub yerə düşməyinə kömək elədi. Darül İrşada girdi. Bundan sonra adamların “şaxsey-vaxsey”i göyə ucaldı. Elə bil Ərdəbil şəhərinin bütün evləri, küçələri, daşları, ağacları, quşları birlikdə nalə çəkirdi.

İsmayıl içəri girib ziyarət eləyəndən sonra Lələ ilə bərabər çölə çıxdı. Adamların qarşısında düzəltdikləri minbərə qalxdı. Oradan danışmağa başladı:

– Ey Ərdəbil əhli, bura gələnə kimi əgər mənim gücüm bir idisə, indi min oldu. Babam Şeyx Səfinin ruhu, atam Heydərin ruhu mənə zamanın sahibi olmaqda zamin durdular, bu mənə yeni güc verdi. Mən gedirəm. Səyahətimə də bu müqəddəs yerdən başlayıram.

Onun dayanıb danışdığı minbər Əli bəy Cəyirlinin eyvanından çox yaxşı görünürdü və buradan onu oxla Nurqulu çox məharətlə vura bilərdi. Əlvənd Mirzə ilə o birlikdə fikirləşmişdilər ki, Əhməd padşah İsmayıldan böyük düşmən olsa da, zamanın sahibi gələcəkdə onun üçün çox böyük qorxuya çevriləcək. Ona görə də indidən aradan götürmək lazımdır.

– Nurqulu, oxunu çıxart, qoy kamana, o minbərdə danışan adamı vur. – Bu sözü İsmayıl yaşda, sifətinin cizgilərində hardasa onu xatırladan Əlvənd Mirzə deyirdi. Çünki Əli bəy İsmayılı görmürdü.

– Necə? – deyə Nurqulu dəhşətlə soruşdu. – Mən zamanın sahibinə əl qaldırım? Heç ona əl qaldırmaqmı olar? Ona oxmu batar? Ox atmaq fikrinə düşsəm, quruyub daşa dönərəm.

– Deyirsən zamanın sahibinə ox batmaz?

– Yox, ay ağa. Heç bilirsən o kimdi? Bilirsən göydən ona necə vəh gəlib?

Yer yox ikən, göy yox ikən, ta əzəldən var idim,

Gövhərin yekdanəsindən irəli pərgar idim.

– Sən də inanırsan?

– Niyə inanmayım.Bu boyda yalan olar, bəs? Altındakı o at ki var, Qızılqanad, o atı göydən göndəriblər. Ayaqlarının izi də Lahicandakı qayadadı. İndi ora kor gedənin gözü açılır, övladsıza qurban olduğum övlad verir. Sizdən də utanmazlıq eləyirəm, bir lal qızım var, sabah götürüb aparacam, qurban kəsim, yalvarım, bəlkə dili açıla. İndi ona mən əl qaldırım? Ox atım? Bu oxşadı Fironun gündüz özünə Allah deyib, gecə də təpəsi üstə asılıb Allaha yalvarmağına.

Əli bəy Cəyirli də qorxuya düşmüşdü və ona elə gəlirdi ki, ürəyi üşüyür. Nə qədər baxırdısa, İsmayılı görə bilmirdi, buna görə də ona elə gəlirdi qəlbindəki nifrətə görə zamanın sahibi onun gözünə görünmür. Əlvənd isə onu qızışdırırdı.

– Sənin günahını biz öz boynumuza götürürük. Nişan al oxu at. Sənə əmr eləyiblər, sən də atmalısan.

Xilafətin doqquzuncu ilində, Ömər xəlifə olanda, islamı dünyaya yayan ərəb ordusu Azərbaycanda Xəzər dənizinin sahilinə qədər gəlib çıxmışdı və onlar Biləncər qalasını mühasirə eləmişdi. Hər yerdə də xəbər yayılmışdı ki, Ərəb atlısına, ərəb əsgərinə ox batmır. Bir gün Biləncərdə yaşayan türklər pusquda dayanırlar, bu xəbərin doğruluğunu öyrənmək istəyirlər. Ərəb əsgəri atı dənizdə yumağa aparır. Bu vaxt kamandan çıxan ox onun kürəyindən dəyib ürəyindən çıxır. Yıxılıb suda ölür. Bundan sonra söz çıxarırlar ki, bu xəbər yalandır.Əlvənd Mirzə isə əhvalatı bilirdi. Bilirdi ki, şiələrin ən çox inandıqları Həzrət Əlini də qılıncla yaralayıb öldürüblər. İndi Nurqulu ox atsa İsmayılı yaralaya bilər, onu lap öldürər də. Amma bu qanmazı başa salmaq çox çətindir. O bilmir ki, ölməyən təkcə allahlardı, onların göndərdiyi Qur’andır. Əstəğfürulla, peyğəmbər özü də ölüb. Bütün insanlar kimi xəstələnib və ölüb.

– Durub ona oxu atmasan, o oxu ürəyinə sancmasan sənin özünü tikə-tikə doğratdıracağam.

– Qurban olum, ay ağa, əgər mən ox ata bilirəmsə, mənim günahım nədir? Niyə məni məcbur eləyirsiniz ki, günah işlədim.

Əlvənd Mirzə bər-bəzəkli xəncərini çəkib qından çıxardı.

– Atırsan at, atmırsan, özün öləcəksən. – Bu sözdən sonra xəncəri onun kürəyinə dirədi. Nurqulu yalvarıcı baxışla özünə kömək, arxa axtarmaq üçün dönüb Əli bəy Cəyirliyə baxdı. Bu baxış elə bil onu ayıltdı, o da xəncəri çəkib bir tərəfdən Nurqulunun böyrünə söykədi:

– At, deyirlər sənə!

Nurqulu kamanını götürdü. Xəncərlərin iti ucu onu eyvana itələdi. Burada bir an dayandı. Ox qabından oxu götürüb kamana qoydu. Kamanı üzünə qaldırdı. O, əvvəl İsmayılı gördü və birdən hər şey itdi, gördükləri əriyib bir-birinə qarışdı. Gözlərindəki yaş ona nişan almağa imkan vermədi.

– Görmürəm, – deyə kövrək səslə yalvardı.

– Necə görmürsən?

– Görmürəm, yaş qoymur.

Əli bəy Cəyirli dəsmalla onun gözlərini sildi.