Анатоль Брытун - Пах мускусу [журнальный вариант]

— Што ты там, дарагая, шэпчаш?

— Малітву, замову, мяне бабуля навучыла.

— Яна ў цябе што, шаптуха? — іранічна спытаў Рыгор.

Малання ўсміхнулася.

— Не ведаю. Яна заўсёды дапамагае людзям. Многаму мяне навучыла, у тым ліку і розным малітвам на ўсе выпадкі жыцця.

— Так ты, можа, таксама вядзьмарка? І мяне зачаравала, калі я цябе два гады таму спаткаў? — зноў жартаўліва спытаў ён.

Яна засмяялася і пляснула далонькай па спіне.

— Можа і вядзьмарка, табе дрэнна са мною?

— Вочы ў цябе вялікія і шалёна прыгожыя, як у вядзьмаркі, — дабрадушна ўсміхнуўся Рыгор.

Малання забрала пустую міску ад сабакі і вярнулася да стала.

— Рыгор, трэба прыдумаць нейкую мянушку. Як яго зваць будзеш?

— Напэўна, у яго ўжо ёсць мянушка і ёсць гаспадар, — разважыў гаспадар. — Трэба паведаміць пра сабаку лоўчаму, можа яго шукаюць.

— Заўтра раніцай з’ездзіш. Заадно заскочыш да маіх бацькоў, няхай прыедуць да нас у адведкі. Заўтра Каляды, хай пасля царквы і завітаюць.

— Куды табе прымаць гасцей? — сказаў ён пасля нядоўгага маўчання. — Табе радзіць хутка.

— А ў мяне да свята пірагі выпечаныя, — усміхнулася яна.

— Добра, дарагая, ты адпачывай, — пляснуў рукамі па каленях Рыгор, пазяхнуў і дадаў — А я пакармлю скаціну і таксама буду адпачываць. Заўтра пабачым, як лепш зрабіць.

— Я карову і падаіла, і сена кінула. Каштан таксама пакормлены, паклала яму сена і насыпала аўса. Так што ты, Рыгорка, можаш адпачыць.

— І калі ты, Малання, паспяваеш усё рабіць? — паціснуў плячамі здзіўлена стражнік.

— Калі? Я ж вядзьмарка, начаравала, усё само па сябе і зрабілася, — жартаўліва адказала яна.

— Добра табе!

Рыгор праз акно зірнуў на вуліцу: снег перастаў ісці.

— Вой! — спахапіўся ён. — Ледзь не забыўся. Заўтра Каляды, а я не прынёс ялінку. Збіраўся з раніцы дарогай ссекчы і запамятаваў.

— А я чакала і прыгатавала цацкі, а ты замест ялінкі прывёў во каго, — кіўнула галавой Малання, паказываючы вачыма на сабаку.

— Малання, скажы, табе сапраўды спадабаўся сабака?

— Спадабаўся, — уздыхнула яна. — Ён вялікі і моцны, падобна, можа, управіцца нават з ваўком. Бацька прыносіў некалькі разоў дадому шчанюкоў, але доўга яны не жылі. Толькі абвыкнеш, як ваўкі пацягнуць у лес. Вось у селішчах сабакі жывуць доўга, а тут, у лесе, цяжка зберагчы іх. Ды і ў хаце было б весялей. Калі ты сыходзіш на службу, цэлы дзень сама, — гаспадыня сумна схіліла галаву. — Пагаварыць няма з кім, вось і працую... Часам што раблю і ціха спяваю. Тады не так журботна.

Рыгор падышоў да жонкі, абняў яе, потым паклаў руку на жывот.

— Га-аротніца ты мая! Хутка табе некалі будзе сумаваць. Добра, схаджу па ялінку, а то зусім сцямнее.

Ён надзеў кароткую бравэрку, шапку, узяў з-пад лаўкі сякеру і адчыніў на вуліцу дзверы. Сабака падняўся.

— Ляжы, адпачывай, — паказаў рукой на дыванок.

Сабака паслухмяна лёг на сваё месца.

Стражнік выйшаў на ганак і зірнуў на неба.

Там пачыналі паказвацца зоркі, а над лесам вісеў малады месяц. Ветру не было. Вакол стаяла чарадзейная цішыня — сапраўдная перадкалядная ноч.

Рыгор накіраваўся ў лес. Ён быў яму вельмі добра знаёмы, тут прайшло яго дзяцінства. Высек ялінку і прыслухаўся: прычулася далёкае выццё самотнага ваўка.

— Даўненька вас не было чуваць, — услых сказаў сам сабе.

У хаце ўжо гарэлі свечкі, сабака нерухома стаяў і глядзеў на дзверы.

— Чуе воўчае выццё, не спіць, хоць і стаміўся, — сказаў Рыгор.

— Мажліва, хоць у хаце выцця ваўкоў і не чуваць, — здзіўлена адказала яна.

— Гэта табе ў хаце не чуваць, а ён чуе, — упэўненым голасам выказаў сваё меркаванне стражнік.

З каморкі прынёс драўляную крыжавіну з дзіркай пасярэдзіне, усталяваў ялінку на зэдлік.

— Дарагая, можаш упрыгожваць лясную прыгажуню.

— Вой! Якая ялінка пухнатая, — весела засакатала Малання і з задавальненнем узялася за прыемную працу.

Увесь гэты час за ёю сачылі дзве пары вачэй. Адна пара вачэй мужа, дру­гая — сабакі. Стражнік любіў назіраць, як яго жонка нешта робіць.

Цацкі былі немудрагелістыя, з кавалачкаў каляровай паперы. Зялёная прыгажуня змянялася на вачах. Убачыўшы фігурку зубра, стражнік усміхнуўся.

— Хораша выйшла, нічога не скажаш. Хто цябе навучыў?

— Усё гэта я падгледзела ў хаце обер-фарстмайстара, калі гадоў пяць таму разам з бацькам была ў іх на Каляды. Толькі цацкі там былі сапраўдныя, а гэтыя я зрабіла сама, — не зводзячы вачэй з ялінкі, трохі ганарліва сказала гаспадыня.

— Хораша, вельмі хораша, — Рыгор падняўся і пацалаваў жонку.