Жан Сартр - Блiзкасць (на белорусском языке)

- З вас пяць франкаў, - сказаў ён i дадаў крыху сухiм тонам: - Вам, вiдаць, было вельмi весела, нават у кавярнi было чуваць, як вы смяялiся.

"Люлю яго пакрыўдзiла", - з прыкрасцю падумала Рырэта i, пачырванеўшы, сказала:

- У маёй сяброўкi сёння нешта з самага ранку нервы крыху не ў парадку.

- Але выглядала яна цудоўна, - з пачуццём прамовiў гарсон. - Вельмi вам удзячны, паненка.

Ён сунуў у кiшэню шэсць франкаў i пайшоў прэч. Рырэта была трошкi здзiўлена, але прабiла паўдня, i ёй падумалася, што зараз Анры якраз павiнен вярнуцца дадому i знайсцi Люлюiну запiску: пры гэтай думцы ўсярэдзiне ў яе ўсё самлела ад задавальнення.

* * *

- Будзьце ласкавы, я хацела б, каб усё гэта да заўтрашняга вечара было ў "Тэатральнай" гасцiнiцы, вулiца Вандам, - сказала Люлю касiрцы з выглядам велiкасвецкай панi. I потым, павярнуўшыся да Рырэты, дадала: - Ну, усё, Рырэта, папхнулiся адсюль.

- На чыё iмя? - спыталася касiрка.

- Панi Люсьене Крыспэн.

Люлю перакiнула палiто цераз руку i адразу ўзяла наўзгалоп; ледзь не подбегам яны спусцiлiся па доўгай лесвiцы Самарытанкi. Рырэта старалася не адстаць i некалькi разоў ледзь не ўпала, бо не паспявала нават глядзець пад ногi: яе вочы сачылi толькi за тонкiм сiне-жоўта-канарэйкавым сiлуэтам, што скакаў наперадзе. "Якое ж у яе непрыстойнае цела"... Кожны раз, як Рырэта бачыла Люлю са спiны цi ў профiль, яе лiтаральна ашаламляла непрыстойнасць сяброўчыных форм, хоць гэтаму цяжка было знайсцi нейкае тлумачэнне: проста вось такое ўзнiкала ўражанне. "Ну, гнуткае ў яе цела, тонкае, але ўсё роўна ёсць у iм нешта вульгарнае, i ўсё, хоць ты мяне забi. Напэўна, гэта таму, што яна любiць, каб на ёй усё было вельмi абцягнутае. Кажа, што саромеецца за свой зад, а сама носiць такiя спаднiцы, што так i лiпнуць да заднiцы. Праўда, зад у яе маленькi - намнога меншы, чым мой, - але затое болей прыкметны. Асаблiва ў параўнаннi з яе худой талiяй - ён здаецца зусiм круглым, i так туга сядзiць у спаднiцы, як улiты, а галоўнае - увесь час танцуе".

Люлю азiрнулася, i сяброўкi абмянялiся прыязнымi ўсмешкамi. Калi Рырэта думала пра бессаромнае Люлюiна цела, у яе ўзнiкала змяшанае пачуццё, у якiм спалучалiся ганьбаванне i прыемная млявасць: маленькiя грудзi тырчком, гладкая, жоўтая скура - калi дакранаешся, здаецца, яна як гумовая, - доўгiя сцёгны i наогул усё цела - доўгае i нахабнае, з доўгiмi членамi. "Як у мурынкi, - падумала Рырэта. - Яна падобна да мурынкi, якая танцуе румбу". У люстры каля дзвярэй-круцёлкi Рырэта злавiла адбiтак сваiх поўных форм. "У мяне болей спартовы выгляд, - падумала яна, беручы Люлю пад руку. - Можа быць, апранутая яна i эфектнейшая, але калi нам распрануцца, дык я, безумоўна, буду лепш за яе".

Пэўны час яны iшлi моўчкi. Потым Люлю сказала:

- П'ер быў проста чароўны. I вы таксама, Рырэтачка, вы проста чароўная, я вельмi вам абаiм удзячная.

Яна прамовiла гэта вельмi ненатуральна, але Рырэта не надала значэння: Люлю нiколi не ўмела дзякаваць - яна была надта сцiплая.

- Як гэта мне непрыемна, - раптам сказала Люлю, - але трэба купiць станiк.

- Тут? - спытала Рырэта.

Яны якраз праходзiлi каля лаўкi, што гандлявала бялiзнай.

- Не. Гэта я проста ўбачыла i таму прыгадала. Станiкi я звычайна купляю ў Фiшэра.

- На бульвары Манпарнас? - ускрыкнула Рырэта. - Люлю, не трэба рызыкаваць, - дадала яна сур'ёзным тонам. - Вам цяпер лепш радзей бываць на Манпарнасе, асаблiва ў такi час: мы ж можам натрапiць на Анры. Гэта будзе вельмi непрыемна.

- На Анры? - сказала Люлю, пацiснуўшы плячыма. - Ды ну, з чаго гэта?

Ад абурэння ў Рырэты аж да скроняў пачырванелi шчокi.

- Вы ўсё такая ж, мая мiлая Люлю, - калi вам нешта не падабаецца, дык вы проста нiчога не хочаце заўважаць. Вам карцiць пайсцi да Фiшэра, i вы пачынаеце мне даводзiць, што Анры на Манпарнасе не бывае. Але вы выдатна ведаеце, што ён кожны дзень там праходзiць каля шостай гадзiны: ён жа заўсёды тудою ходзiць. Вы мне самi казалi: ён iдзе спачатку па вулiцы Рэн, а потым на рагу бульвара Распай чакае аўтобуса.

- Перш за ўсё, яшчэ толькi пяць, - сказала Люлю, - i апроч таго, ён, можа быць, сёння зусiм не хадзiў на працу: пасля той цыдулкi, што я пакiнула, ён мог увогуле злегчы.

- Слухайце, Люлю, - раптам сказала Рырэта, - але ж у Фiшэра ёсць яшчэ адна лаўка, вы ж ведаеце, - на вулiцы Чацвёртага верасня, непадалёку ад Оперы.

- Ды ну-у, - прамовiла Люлю нейкiм млявым голасам, - туды яшчэ столькi цягнуцца.

- Ну, вы мне падабаецеся, мiленькая Люлю! Столькi цягнуцца! Ды гэта два разы ступiць, нават блiжэй чым да вашага Манпарнаса.

- Мне не падабаецца, што яны там прадаюць.