Усевалад Нястайка - Тарэадоры з Васюкоўкі

Мы паднялі вочы — калектыў пазіраў на нас весела і ўсмешліва. У калектыву быў добры настрой.

Калектыў хацеў спяваць.

Апусціўшы галаву, мы сказалі:

— Мы больш не будзем.

Калектыў пасунуўся, і мы селі. І адразу ж, як па камандзе, у неба паляцела песня.

Мы з Явам імкнуліся перакрычаць усіх — так стараліся.

Доўга мы ехалі — усе песні, якія ведалі, праспявалі па некалькі разоў. Тройчы спыняліся паесці.

І вось нарэшце даўжэзны мост цераз шырачэнны Дняпро. А па той бок — высокі бераг і званіца выблісквае залатой шапкай на кручы, а каля яе яшчэ залатыя шапкі скупіліся — лаўра, а за ёй тырчыць высачэзная тэлевізійная вышка і грувасцяцца, налазячы адзін на аднаго, будынкі — вялікія, шматпавярховыя... Кіеў! Прыехалі.

Прыгожы горад Кіеў! Прыгажэйшы за ўсе гарады, якія я бачыў.

Сталіца!

— Значыць, так, — кажа Галіна Сідараўна. — Машыну мы пакідаем каля Палаца піянераў і адразу на метро. Згода?

— Урра-а-а! — закрычалі ўсе. Усю апошнюю чвэрць у нашым пятым «Б» толькі й было гаворкі, што пра метро. Чамусьці з усіх кіеўскіх цудаў нас найбольш цікавіла метро.

Вось і цяпер усе ўзрушана загаманілі.

Усе, акрамя нас з Явам. Мы заклапочана пераглядваліся. Нам жа абавязкова патрэбна было прасачыць, што будуць купляць у Кіеве Бурміла з Кнышом. Дзеля гэтага мы маглі пайсці на любыя ахвяры. Але... няўжо мы праз іх не пабачым метро?

Але калі мы пад'ехалі да Палаца піянераў і Галіна Сідараўна засакатала, збіраючы нас каля сябе: «Глядзіце ж, каб ніхто не застаўся, каб ніхто не згубіўся!» — Кныш, падышоўшы да яе, сказаў:

— Мы таксама з вамі на метро. На Крашчацік хочам з'ездзіць. Матэрыі якой купіць...

Я штурхнуў Яву ў бок — парадак!

Гусінай чародкай мы пацягнуліся па вуліцы.

І вось — метро. Ну, скажу я вам, гэта штуко-о-віна! Казка! Навуковая фантастыка.

Блакітныя цягнікі імчацца ў тунелі хутчэй за вецер. У падземных залах святлей, чым удзень на выгане. Кожная станцыя, як тэатр.

Але самае галоўнае — эскалатары, дзівосныя прыступкі. Ой, ды ці можна сказаць — прыступкі. Звычайныя прыступкі стаяць, а ты па іх падымаешся. А тут наадварот — ты стаіш, а прыступкі падымаюцца.

Мы з Явам як ступілі на эскалатар, дык ажно папрысядалі ад захаплення. Ну і ну! Падымаешся на прыступках угару, апускаешся ўніз і ні адной нагой нават не кранеш. Нават можаш адну нагу падняць або нават сесці — і ўсё роўна рухаешся.

Нам бы такія драбіны на гарышча. Альбо на тую гару, з якой мы ўзімку на саначках з'язджаем. Цудоўная штука эскалатар!

Вось бы заўсёды сачыць за рознымі падазронымі шпіёнамі ў метро на эскалатары. Вел-л-льмі зручна і прыемна. Стаіш сабе і толькі — зірк! — страляеш вачамі. І нікуды ён, галубчык, не дзенецца, нікуды не шугане, бо ўнізе сядзіць цётка, назірае і ўвесь час гаворыць па радыё: «Грамадзяне пасажыры! Бегаць па эскалатары не дазваляецца! Садзіцца нельга, не дазваляецца! Ставіць рэчы не дазваляецца!..»

Прыехалі мы паціхеньку ўніз, селі ў блакітны цягнік. «Наступная станцыя «Крашчацік»!» — буркнуў нехта па радыё. Дзверы — клац.

Гур-гур — паехалі. Бачым, Кныш з Бурмілам да дзвярэй ціснуцца. Мы таксама — да дзвярэй, толькі да іншых (для канспірацыі!). Не паспелі апамятацца — стоп! Дзверы расчыніліся — станцыя «Крашчацік». Мы ў дзверы — шмыг! Дзверы за намі — клац! І ўсе нашы толькі прамільгнулі ў акне. Ніхто й заўважыць не паспеў, як мы выскачылі. Там на гэтых прыпынках усё робіцца маланкава — не тое што ў цягніку ці на параходзе.

І вось ужо мы, цікуючы за Кнышом і Бурмілам, хаваемся між людзьмі. Выскачылі яны з метро на Крашчацік, перайшлі на той бок і прасцяком у краму «Дынама». Мы — следам. Схаваліся за вялізны, ажно да столі, сноп з бамбукавых вудзільнаў, прытаіліся, глядзім.

Падышлі Кныш з Бурмілам да прылаўка. Нерашуча тупаюць. Бурміла схіліў галаву набок і адным вокам, як варона на костку, пазірае на паліцу.

— Давай, — локцем падштурхоўвае Бурмілу Кныш.

— Ты давай, — павёў плячамі Бурміла.

— Не — ты! Для цябе ж купляем, — настойвае Кныш.

— От, яй-богу! Якая розніца, — зноў перасмыкнуў плячамі Бурміла, хукнуў і толькі тады павярнуўся да прадаўшчыцы, ткнуўшы пальцам на нейкую паліцу: — Дайце мне, калі ласка, вунь тое.

— Што? — не зразумела прадаўшчыца.

Бурміла азірнуўся нервова, як школьнік, які ўпершыню купляе цыгарэты:

— Ды вунь тое... ну... З жабінымі нагамі...

— А-а? Для падводнага плавання, — усміхнулася прадаўшчыца.

Бурміла кіўнуў галавой і скрывіўся, нібыта прадаўшчыца выкрыла яго.